اندیشه بنان

حکمت تکمیل کیل و وزن
وَتَوفِیَهَ المَکاییل َ وَالمَوازینَ تَغییراً لِلبَخسِ .
وخداوند تکمیل کیل و وزن را بخاطر از بین بردن بخس وکم دهی حق دیگران قرار داد .
در داد وستد” بَخس “به عنوان یک آسیب مطرح است . بَخس یعنی کم دادن حق دیگری. یعنی هنگام دریافت، پیمانه کامل ودر هنگام پرداخت پیمانه ناقص وکم است .این کم دادن را بَخس گویند .
بَخس نوعی تعدی به حقوق دیگران است . وتعدی وتجاوز به حقوق دیگران ممنوع وحرام است . وهمچنین بخس نوعی ظلم به شمار می آید که ظلم هم حرام وممنوع است .
پس بخس از دو جهت کار قبیح وزشت وممنوع است یکی تعدی به حقوق دیگران ودیگری ظلم به دیگران .
بخس زیان بزرگی برای بخش اقتصاد جامعه است چراکه همواره بخشی از مردم افزایش ناروا دارند وبخش دیگر زیان ناروا می دهند . یعنی اقتصاد دچار آسیب وبیماری شده وجامعه اقتصادی از تعادل خارج می گردد چراکه جمعی انباشته ناروا دارند وجمعی هم خسارت وزیان ناروا .
از این رو است که خداوند “توفیه کیل و وزن” را واجب نمود . “توفیه” یعنی پرداخت کامل . فرمود هرگاه خواستید پرداخت کنید با کیل و وزن کامل پرداخت نمایید واز بخس پرهیز نمایید . در حقیقت خداوند با تشریع “توفیه” خواست “بخس” را از جامعه اقتصادی واز بازار بردارد .