ارائه و بهره گیری از خدمات در فضای مجازی
امروزه ، فضای مجازی بستر پهناوری برای ارائه خدمات و سرویسهای خدمتی است ؛ خدمات پولی ، خدمات بانکی ، خدمات اعتباری و مالی وامثال آن که دهها سازمان و نهاد و اداره نظیر آب ، برق ، گاز، مخابرات ، مالیات ، بیمه ، بانک ، حمل و نقل شهری و بین شهری و … از آن استفاده نموده و امور مالی واداری خویش را از این طریق سامان می بخشند .
براین اساس ، فضای مجازی عرصه فعالیت پولی و مالی مردم نیز می باشد و به طور قطع ، این شیوه خدمات رسانی از منافع زیادی ، نظیر سرعت در انجام مبادلات و اقدامات ، کاهش نیروی انسانی و افزایش مصونیت مالی ، صرفه جویی در زمان و… برخوردار می باشد و در مقابل ، آسیبهائی مانند ، تعرض به دارایی افراد ، شکست رمز ها و دستبرد به پول افراد و امثال آن هم در آن دیده می شود .
نکته مهم در اینجا این است که انسانهای شرور ، هتاک ومتجاوز که به حق الناس اهمیتی نداده و به حلال و حرام مقید نیستند ، مخاطب این نوشتار نمی باشند ؛ چرا که آنها نه این نوشته را مطالعه می کنند ونه درصدد مطالعه آن هستند و نه اصلا می خواهند بدانند و اگر هم بدانند ، به دانسته خود عمل نمی کنند ؛ هر چند که این افراد بسیار نادر هستند که اساسا به قصد تجاوز و به قصد دستبرد به مال مردم ، وارد فضای مجازی شده و از آن سوء استفاده می کنند.
در حقیقت روی سخن این نوشتار باآن جمع کثیری است که می خواهند درست زندگی کنند و برآنند که از فضای مجازی به درستی استفاده نمایند.
این گروه باید بدانند که جاذبه مال بسیار زیاد است و وسوسه شیطان هم بر آن می افزاید و احیانا نیاز شدید هم بستر آن را فراهم می نماید ؛ از این رو ، هر کسی که در فضای مجازی با اموال ، دارایی ، پول ، اعتبار و… مردم سرو کار دارد ، باید بداند که پول کمینگاه شیطان است و شیطان از طریق پول برانسان نفوذ می نماید و او را از مدار حق و حقیقت خارج و به انحراف می کشاند.
گفته می شود که وقتی درهم و دینار خلق شد ، شیطان خوشحال شد و در نقلی از رسول خدا (ص) آمده است که فرمودند : ” اَلدّینارُ وَ الدِّرهَمُ اَهلَکا مَن کان مِن قَبلِکُم وَ هُما مُهلِکا کُم” ؛[1] دینار و درهم پیشینیان شما را تباه نمودند وهمین دو ، شما را هم به هلاکت می رسانند .
بر این اساس همه افرادی که با پول سرو کار دارند چه در فضای حقیقی وچه در فضای مجازی باید بدانند که در معرض فتنه و ابتلا هستند و هر لحظه احتمال لغزش و خطر برای آنها متصور است . پیامبر (ص) فرمود: ” لِکُلِّ شَیئٍی آفَةٌ وَ آفَةُ اُمَّتی حُبُّ الدّینارِ وَ الدِّرهَمِ” ؛ [2] برای هر چیزی آسیبی است و آسیب امت من ، دوستی دینار و درهم است.
انسان باید توجه داشته باشد که هرگاه چیزی را خیلی دوست بدارد و مضاف برآن ، نیازمند به آن هم باشد و شیطان نیز به طور پیوسته وسوسه نموده و بر وسوسه اش اصرار می ورزد وبدین ترتیب ، خطر بسیار نزدیک است و لغزش ، به جد او را تهدید می کند ؛
از این رو ، باید مواظب باشد که دوستی به مال را بکاهد و از وسوسه شیطان ، فرار نماید و از عواقب شوم حق الناس – چه در دنیا و چه در آخرت – بهراسد ، به خدا پناه ببرد و همواره در مقابل این خطرات از او مدد بگیرد و با توکل به خدا در فضای مجازی سیر و سیاحت به پردازد.
حاصل آنکه ، انسان تا دیروز با بدن و قدم و باهزینه گزاف و صرف وقت زیاد ، همراه با خستگی و آزردگی و احیانا با چالشهای رفتاریِ گوناگون ، کارهای روز مره خود را به انجام می رساند ؛ اما امروزه ، با صرف کم ترین هزینه و فرصت و کمترین دغدغه و آزردگی قادر است از طریق فضای مجازی ، امور خود را به انجام رساند .
امروزه ، پرداخت انواع فیشها ازجمله فیش برق ، آب و تلفن ، مالیات ، عوارض و امثال آن و پرداخت ونیز انواع اقساط بانکی و جابه جایی پول و اعتبارات ، بدهکاری ، بستانکاری و انواع خرید و فروش ها و معاملات ، معاهدات و .. در فضای مجازی به سهولت صورت می پذیرد و فضای مجازی در این عرصه ، خدمات گسترده ای را به جامعه انسانی ارائه می دهد. اما باید مواظب بود که درکنار این خدمات ، از آسیب آن در امان ماند وبه جای حسن استفاده ، مبادرت به سوء استفاده ننمود وبه جای امنیت و آرامش ، پریشانی و تنش به وجود نیاورد.
امروزه ، خیانت از طریق فضای مجازی ، در عرصه خدمات هم مصداق دارد و متاسفانه انسانهای قدر ناشناس و احیانا بد سرشت و خائن با بهره گیری از فضای مجازی ، دست به سرقت ، اختلاس و امثال آن می زنند واین ابزارِ خدمت را به ابزاری برای خیانت تبدیل می کنند.
به طور قطع ، این گروه قدر نشناس آسیب خواهند دید و کیفر خیانت خود را دریافت خواهند کرد و علاوه بر عذاب آخرت ، به عذاب و کیفر دنیا هم مبتلا خواهند شد ؛ چون خیانت عاقبت گوارا نخواهد داشت ؛چنانکه امام امیر المومنین (ع) فرمودند :” اِیّاکَ وَ الخِیانَةَ فَاِنَّها شَرُّ مَعصِیَةٍ وَاَنَّ الخائِنَ لَمُعَذَّبٌ بِالنّارِ عَلی خِیانَتِهِ“ ؛[3] از خیانت برحذر باش ؛ چرا که آن بدترین معصیت است و کیفر خائن در قبال خیانتش ، عذاب آتش خواهد بود .
و پیامبر(ص) نیز فرمودند: ” اَربَعٌ لا تَدخُلُ بَیتًا واحِدَةٌ مِنها اِلّا خَرَّبَ وَلَم یُعَمَّر بِالبَرَکَةِ اَلخِیانَةُ وَالسِّرقَةُ وَ شُربُ الخَمرِ وَ الزِّنا” ؛ [4]
چهار چیز است که اگر یکی از آنها وارد خانه ای شود ، آن را ویران خواهد کرد وبا برکت ، آباد نخواهد گردید : خیانت ، سرقت ، نوشیدن شراب و زنا .
بله خیانت هم ویرانی دنیا را درپی دارد و دنیای خائن هرگز برکت نخواهد داشت ؛ هم خانه زندگی اش ویران خواهد شد و هم در عالم آخرت ، عذاب خواهد کشید و روی همین جهت است که مومن از خیانت به دور است . مومن که باید هم از برکت دنیا بهره ببرد و هم از جنت آخرت ، به حریم خیانت نزدیک نخواهد شد و هر گز خود را به این معصیت عظمی گرتار آنچنان که امام باقر(ع) فرمود: ” اَلمُومِنُ لایَخُونُ“ [5] مومن خیانت نمی کند.
انسان مومن هرگز درفضای مجازی به رمز گشایغیر مجاز نپرداخته و وارد حریم دیگران نمی شود و به مال و اعتبار کسی دست درازی نمی کند و حتی حساب دیگران – که حریم شخصی آنها محسوب می شود – ورود نمی یابد ؛ چرا که ورود به حریم شخصی دیگران – حتی اگر چیزی را به سرقت نبرد – حرام است و آنچنان که روشن است ، اشراف بر راز دیگران ، یک نوع ورود به حریم و خانه دیگران است که به طورقطع ، ممنوع است :” لاتَدخُلُوا بُیُوتًا غَیرَبُیُوتِکُم حَتّی تَستَأ نِسُوا” ؛[6]
به خانه ای غیر از خانه خود ، بدون اجازه وارد نشوید .
حاصل آنکه ، ورود به حریم دیگری از طریق فضای مجازی _ چه با قصد اطلاع و آگاهی وچه با قصد برداشتن چیزی _ حرام است و خیانتی است که سرشت مومن با آن ساز گارنیست.
پیامبر(ص)فرمود: ” یَطبَعُ المُومِنُ عَلی کُلِّ خُلُقٍ لَیسَ الخِیانَةُ وَالکِذبُ” ؛[7] سرشت مومن با هر خلق و خویی سازگاراست ؛ جز با خیانت و دروغ.
[1] – سفینه البحار ، ج1 ،ص445
[2] – آثارالصادقین ، ج 6 ، ص47
[3] – مستدرک الوسائل ج14 ، ص12
[4] – بحار الانوار ، ج 72 ، ص172
[5] – کافی ، ج1 ، ص403
[6] – نور : 27
[7] – نهج الفصاحه ، ص 800
