ماه مبارک رمضان

ماه مبارک رمضان

 

فهرست موضوعات

• ماه رمضان ومفهوم آن
• ماه رمضان ماه ضیافت الهی
• اسامی ماه مبارک رمضان
• ویژگیهای ماه رمضان
• آداب ماه مبارک
• رعایت نه نکته در استقبال از ماه مبارک
• چند درخواست از خدا در ماه مبارک رمضان
• ده توصیه مهم پیامبر (ص) به اهالی ماه مبارک رمضان
• وقایع ماه مبارک

 

 

ماه رمضان ومفهوم آن   

رمضان که نام نهمین ماه سال قمری است مشتق از  “رَمض ” به معنای گرما وحرارت شدید است .

در کتاب قاموس قرآن در باره واژه  “رمضان ”  چنین آمده است :

” علت نامیدن این ماه به رمضان این است که در آغاز اسم گذاری ماه های سال بخاطر وقوع شان در فصل مخصوص بود.  از آنجایی که ماه مبارک رمضان در وقت نام گذاری در فصل شدت گرما قرار داشت به این اسم نامیده شد . (قاموس قرآن،ج3-4 ،ص123)

در همین رابطه از پیامبر (ص) سئوال شد که چرا ماه رمضان را “رمضان” گفته اند فرمود:

اِنَّما سُمِّیَ الرَّ َمضانُ لِاَ نَّهُ یَرمَضُ الذُّ نُوبَ.

ماه رمضان ،  “رمضان”  نام گرفت چون گناه را می سوزاند. (میزان الحکمه، ج4 ، ص516)

ودر توصیف این ماه آمده:

اَرمَضَ اللهُ فیهِ الذُّ نُوبَ وَ طَهَّرَ فیهِ القُلُوبَ . یعنی خداوند در این ماه گناهان را می سوزاند وقلوب را در این ماه پاک می نماید.

البته برای رمضان معنای دیگری هم هست وآن  باران شدید وتگرگ است  . و باران پاییزی وقتی که می بارد وهرچه که خاک وغبار است می شوید وپاک می کند . ودر حقیقت  ماه مبارک رمضان هم به اذن خدا زنگار دلهای انسان را می شویدوپاک می کند .

 

 

• ماه رمضان ماه ضیافت الهی

 

هرچند همه موجودات کنار سفره حق اند  واز رزق او مرزوقند اما در عین حال در این ماه عنایت ویژه  وپذیرایی خاص است  وخداوند در این ماه سفره ضیافت را گسترده وهمه را به مهمانی فرا خوانده است .

اگرچه همه انسانها عیال ونانخور خدایند  ودر طول سال تحت کفالت  وخرج خدا قرار دارند اما این خرج  واین پذیرایی غیر از همه است . این یک ضیافت است  ضیافتی ویژه ، ضیافتی که مضیف ومهماندار آن خالق متعال آن هم در ظرف زمانی خاص به نام ” شهر الله ”  وماه مبارک رمضان .

پیامبر در وصف ماه شریف رمضان فرمود:

هُوَ شَهرٌ دُعیتُم فیهِ اِلی ضِیافَهِ اللهِ .

ماه رمضان ماهی است که در آن به مهمانی خدا دعوت شدید.

 

در این ماه همه مهمان خدایند  وخداوند از مهمان خود پذیرایی می کند.

سئوال این است که خداوند چگونه پذیرایی می کند ؟  جواب این است که بی شک پذیرایی خدا از نوع معنوی آن است هرچند در کنار آن پذیرایی مادی هم خواهد بود .

مثلا نَفَس روزه دار را تسبیح می شمارد وخواب او را عبادت ودعای او را مستجاب ، اعمال او را مقبول، گناهان او را مورد آمرزش ، درهای جهنم را مسدود ودرهای بهشت را مفتوح، می نماید.  ایمنی از شر شیطان وکمک  به روزه دار برای تحمل روزه  وتأثیر روزه در صحت بدن همه وهمه وامثال آن  پذیرایی خداوند متعال از مهمان خود به شمار می آید.

 

اکنون فهرستی از چگونگی پذیرایی در کلام پیامبر(ص):

 

• بستن درب جهنم

 

چنانکه پیامبر (ص) فرمود:

اِذَا استُهِلَّ رَمَضانُ غُلِّقَت اَبوابُ النّارِ. وقتی هلال ماه مبارک رمضان فرا می رسد درهای آتش جهنم بسته می شود. (آثار الصادقین ، ج 7 ، ص258)

 

• گشودن درب بهشت. چنانکه پیامبر (ص) فرمود:

… تُفتَحُ فیهِ اَبوابُ الجِنانِ (بحار الانوار ، ج93 ،ص366  )  اِذا جاءَ رَمَضانُ فُتِحَت اَبوابُ الجِنانِ

(صحیح بخاری ، ج3 ، ص32)

 

• قبولی اعمال. امام صادق (ع): …  وَ تُقبَلُ فیهِ اَعمالُ المُؤمِنینَ .  نِعمَ الشَّهرُ شَهرٌ عَظیمٌ کانَ     یُسَمّی عَلی عَهدِ رَسُولِ اللهِ (ص) المَرزُوقُ.           (بحار الانوار ، ج93 ، ص372)

 

• تضاعف حسنات پیامبر (ص):  …  اِنَّ شَهرَ رَمَضانَ شَهرٌعَظیمٌ  یُضاعِفُ اللهُ فیهِ الحَسَناتِ وَ یَمحُو فیهِ السَّیّئاتِ وَ  یَرفَعُ فیهِ الدَّرَجاتِ . (بحار الانوار ، ج93 ، ص361)

 

• آمرزش گناهان پیامبر (ص):  اِنَّ شَهرَکُم هذا لَیسَ کَا لشُّهُورِ اِنَّهُ اِذا اَقبَلَ اِلَیکُم اَقبَلَ بِالبَرَکَهِ وَ الرَّ حمَهِ  وَ اِذا اَدبَرَ عَلَیکُم اَدبَرَ  بِغُفرانِ الذُّنُوبِ.       (امالی صدوق ، ص54)

 

• بسته شدن وزنجیر شدن شیاطین پیامبر (ص) :  … وَ تَصَفَّدَ  فیهِ الشَّیاطینُ.  (امالی صدوق ، ص54)

 

• برتری شب وروز وساعات این ماه بر سایر ماهها.

 

پیامبر اکرم-صلی الله علیه و اله- فرمود:

أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَیْکمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَکةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ. شَهْرٌ هُوَ عِنْدَ اللَّهِ أَفْضَلُ الشُّهُورِ وَ أَیَّامُهُ أَفْضَلُ الْأَیَّامِ وَ لَیَالِیهِ أَفْضَلُ اللَّیَالِی وَ سَاعَاتُهُ أَفْضَلُ السَّاعَاتِ.

ای مردم، همانا ماه خدا، همراه با برکت و رحمت و آمرزش، به شما روی آورده است، ماهی که در نزد خدا برترین ماه هاست، روزهایش برترین روزها، شب هایش برترین شب ها و ساعاتش برترین ساعات است.                                     ( بحارالأنوار، ج 93، ص 35 )

 

• اسامی ماه رمضان

این ماه غیر از نام رمضان اسامی و القاب دیگری هم دارد مثل شهر الله ، شهر الصیام ، شهر القیام ، شهر التمحیص، شهر الطهور  ، شهر الاسلام  و المرزوق.  شهر رمضان ، شهر المواساه  ،  ماه مبارک

اینک توضیح هر یک:

• شهرالله

ازاسامی این ماه “شهر الله”  است یعنی ماه خدا . از آنجایی که این ماه بسیار مقدس است منسوب به خدا شد . اصولا هرچه که مقدس است به خدا نسبت داده می شود مثل مسجد وکعبه که بیت الله گویند ومثل عبدالله ، ثار الله ، سبیل الله که بخاطر قداست شان منسوب به خدا شدند . ماه مبارک رمضان از این نظر که بسیار شریف وعزیز ومقدس است به خدا نسبت داده شد وعنوان “شهرالله” گرفت.

توجیه دیگر  آنکه اولیاء حق به خاطر این عنوان یعنی شهر الله بیشتر به آن توجه می کنند . یعنی همانگونه که بزرگان احترام دارند منسوبین به آنها هم احترام دارند . خدای متعال نزد اولیاء حق خیلی عزیز است لذا ماهی که به او منسوب است  هم خیلی عزیز است پس به خاطر”الله” خیلی به آن توجه می کنند  ، دل می سپارند و برای آن اهمیت ویژه قائلند .

به هر حال به این ماه شهرالله گویند چون خیلی مقدس است . ودر دعا می خوانیم  اَللّهُمَّ  رَبَّ شَهرِ رَمضانَ .  (کلیات مفاتیح الجنان ، ص330) خداوند  پروردگار ماه رمضان است وماه رمضان به او منسوب است .

• شهر صیام وقیام

به این ماه  “شهرالصیام”  و “شهر القیام”  گویند یعنی بخاطر روزه آن را شهرالصیام  وبه خاطر نماز وشب زنده داری آن را شهر القیام گویند .

گفته شد رسول خدا (ص)درماه مبارک اساسا فراش وبساط خواب خود را جمع می کرد وکنار می گذاشت وبه قیام وبیتوته می پرداخت. یعنی شبها استراحت نمی کرد ونمی خوابید ویا اگر می خوابید اندک بود . وبه اصطلاح دائم در قیام ونماز بود .

• شهر التمحیص

اما  اینکه به ماه مبارک رمضان  “شهر التمحیص” گویند  بخاطر غُفران وآموزش است .تمحیص یعنی آمرزش گناه . ماه مبارک رمضان ماه بخشیدن گناه و زدودن  آن است وبه اصطلاح ماه محو گناه وزدودن آن است و انسانهای گنهکار  در آن  آمرزیده می شوند وگناه شان محو  می گردد .

واصلا ماه رمضان با مغفرت همراه است چنانکه رسول خدا (ص) فرمود : ا ِنَّهُ قَد اَقبَلَ اِ لَیکُم شَهرُاللهِ بِالبَرَکَهِ وَ الرَّحمَهِ وَ المَغفِرَهِ . (وسائل الشیعه،ج7 ، باب 18 ، حدیث 20) آری ماه رمضان مغفرت را همراه خود دارد.

حتی در نقلی  آمده که بدبخت کسی است که این ماه بگذرد و او آمرزیده نگردد و هیچ ماهی به سان این ماه در آمرزش گناه نیست وبیشترین آمرزش در ماه صورت می پذیرد.

• شهر الطهور

اما علت اینکه به این ماه “شهر الطهور”  گویند  برای پاک شدن است  . یعنی این انسان را پاک می کند  و قلب انسان جلاء وصفا پیدا می کند واز آلودگی پاک می شود . چنانکه در وصف این ماه آمد:  اِنَّ اللّهَ اَرمَضَ فیهِ الذُّ نُوبَ وَ طَهَّرَ فیهِ القُلُوبَ . انسانی که از گناه پیراسته شد و از آلودگی هوا ها وغرائز منزه گردیده پاک خواهد شد .

در تعابیر مختلف از ائمه (ع) همین معنا آمده است . امام سجاد(ع) فرمود: اَلسَّلامُ عَلَیکَ کَما  وَفَدتَ عَلَینا بِالبَرَکاتِ وَغَسَلتَ عَنّا دَنَسَ الخَطیئاتِ . (صحیفه سجادیه ، دعاء 45 ) درود بر تو که با برکات بر  ما وارد شدی وآلودگی اشتباهات ما را شستی.

 

• شهرالاسلام

اما اینکه به این ماه  “شهرالاسلام” گویند شاید به این خاطر باشد که اسلام با تبلیغ در این ماه بهتر از هر وقت دیگرمعرفی می شود . خطباء ، اهل وعظ در این ماه در هر کجا ودر هر جمعی به تبلیغ وارشاد می پردازند ومسلمین را به اسلام آشنا می کنند ومعارف وفرامین اسلام را معرفی می کنند . گویا اسلام بار دیگر مطرح می شود ،  جان تازه می گیرد ودر اندیشه ها ، جانها ودلها حضور جدید پیدا می کند .

بسیاری از مردم که مسائل را  نمی دانستند در این ماه یاد می گیرند وآنهایی که فراموش کردند دوباره به خاطر می آورند .

و البته شاید علت دیگری داشته باشد وآن عمل بیشتر وبهتر به اسلام در این ماه است. زیرا در ماه مبارک رمضان همه تلاش می کنند به اسلام عمل کنند ، واجبات را انجام دهند واز محرمات پرهیز نمایند وروح اسلام وایمان را در خود تقویت کنند.

وهمین عمل کردن خود نوعی  تحقق وتثبیت وتعمیق اسلام است چون تحقق اسلام به عمل است وگویا اسلام در ماه رمضان بهتر خودش را نشان می دهد وبیشتر وکاملتر بروز وظهور پیدا می کند .

علی ای حال به ماه رمضان  “شهر الاسلام”  گویند یا بخاطر تبلیغ اسلام و یا بخاطر عمل به اسلام .   به هر صورت  ماه مبارک رمضان ماه اسلام است .

 

• ماه مبارک

از القاب این ماه ” مبارک” است

ماه مبارک یعنی ماه با برکت

برکت یعنی چیزیکه هم مفید است  وهم فائده اش ماندگار

ماه رمضان ماه مبارک است  چون برکاتی نظیر :

آمرزش گناه ،  بستر سازی برای ورود به بهشت  ، ترفیع درجات  ،  باز بودن درب بهشت  بسته بودن درب جهنم ، زنجیر شدن شیاطین ،  تضاعف اعمال  ،  عبادت قرار دادن خواب تسبیح بودن  تنفس و امثال آن  را در پی دارد.

 

 

• شهر المواساه (ماه مواسات)

از سفارشها در ماه مبارک ” مواسات مالی” است  واز اسامی ماه رمضان “شهر المواساه” است .

پیامبر (ص) فرمود:  وَ هُوَ شَهرُالمُواساهِ  وَ هُوَ شَهرٌ یَزیدُ اللهُ فیهِ رِزقَ المُؤمِنِ .

مواسات یعنی کمک مالی به برادران دینی  واز جمله حقوق هفتگانه مومن بر مومن در کلام امیر المومنین (ع) المواساه فی الله است .  (فضائل الشهر الثلا ثة، ص108)

به چنین مواساتی در ماه مبارک سفارش شد .

اینکه در ماه مبارک سفارش به صدقه شد  واینکه در این ماه به افطاری دادن تاکید گردید  واینکه از حکمتهای روزه در این ماه این است که غنی گرسنگی  فقیر را حس کند واینکه پیامبر در این ماه هیچ سائلی را رد نمی کرد  اینها وامثال اینها برای این است که مواساه در ماه مبارک  وکمک مومنانه در این ماه حتما انجام شود.

مواسات پیش از آنکه برای فقرا مفید باشد برای خود روزه دار وکمک کننده  وافراد غنی مفید است  چون روح  سخاوت در این ماه کامل می شود چرا که معلوم است سخاوت از صفات کمال انسان است  واین صفت کمال  متاسفانه بخاطر بخل وحرص وحب به مال وامثال آن تضعیف می شود بل گاه این صفت قفل می شود .

ومواسات در ماه مبارک این هنر دارد که این سخاوت  را  و این صفت کمال را زنده کند  وتقویت نماید .پس مواسات علاوه بر آنکه برای فقیر مفیداست  برای غنی مفید است ..

فکرنکنیم با مواسات فقیر می شویم وروزی ما کم می گردد  بلکه به عکس زیاد هم می شود  ولذا پیامبرپس از آنکه فرمود هو شهر المواسات بعد فرمود: وَ هُوَ شَهرٌ یَزیدُ اللهُ فیهِ رِزقَ المُؤمِنِ.

(ثواب الاعمال ، ج1 ،ص66)

پس کنار روزه کمک مومنانه باید باشد تا هم روزه تکمیل شود  وهم روح سخاوت به کمال برسد  وهم فقیر به نوایی دست یابد.

 

ویژگیهای ماه مبارک

 

• ماه برکت ورحمت وغفران

 

وقتی که ماه مبارک رمضان می آید همراه با برکت  ورحمت  و وقتی که می رود همراه با غفران وآمرزش است .

پیامبر (ص) فرمود:

… اِنَّهُ اِذا اَقبَلَ اِلَیکُم اَقبَلَ بِالبَرَکَهِ  وَ الرَّحمَهِ  وَ اِذا اَدبَرَ عَلَیکُم اَدبَرَ بِغُفرانِ الذُّنُوبِ.

ماه مبارک رمضان آنگاه که به شما رو می کند با برکت ورحمت رو می کند وآنگاه که پشت می کند ومی رود با آمرزش گناهان می رود . (آثار الصادقین، ج7 ، ص 261)

واژه رحمت و برکت از بهترین  واژه هایی است که نشان دهنده  مظهر لطف وعنایت حق است . همه الطاف الهی ، مساعدتها ،  محبتها وعنایتهای خداوندی در رحمت  و برکت خلاصه می شود.

اگر بنا شد ماه مبارک رمضان با بهترین  هدیه وسوغات  فرا رسد چیزی جز رحمت وبرکت نمی تواند باشد .

اگر خداوند شیاطین را زنجیر می کند  ، اگر درب بهشت را باز می گذارد  اگر درهای جهنم را می بندد ، اگر نفسها را به عنوان ذکر  واگرخواب را به عنوان عبادت  واگر اعمال را مقبول حساب می کند  همه و همه از مظاهر برکت ورحمت حق است.

اگر حسنات را مضاعف  واگر بهشت را در این ماه تزیین می کند  واگر گناه را می آمرزد  واگر سیئات را به حسنات تبدیل می کند نیز به خاطر برکت ورحمت حق است .

به هر حال ماه مبارک رمضان که با آن رحمت  و برکت می رسد بدیهی است که با آمرزش گناه  و ذوب نمودن ذنب  ومحو سیئات خواهد رفت.

با آمدنش گل رحمت را می رویاند وبا رفتنش مظاهر پلیدی وسیاهی را از بین می برد. یعنی اقبال  با رحمت وبرکت  و إدبار با غفران  وآمرزش.

 

• بسته شدن درب جهنم در ماه رمضان

 

از برکات ماه مبارک رمضان  مسدود شدن باب جهنم  ودرهای آتش است .

چنانکه پیامبر (ص) فرمود:

اِذَا استُهِلَّ رَمَضانُ غُلِّقَت اَبوابُ النّارِ. وقتی هلال ماه مبارک رمضان فرا می رسد درهای آتش جهنم بسته می شود. (آثار الصادقین ، ج 7 ، ص258)

درهای جهنم در غیر ماه مبارک باز است تا هر چه شایسته آن است وارد شود وهر عملی که جایگاهش جهنم است داخل گردد ؛ اما در ماه مبارک بسته می شود .

وقتی که بسته شد اعمال بر می گردد.  اعمالی که باید می رفت وبه سان نفت و هیمه آتش را اضافه می نمود  وآن را شعله ور می ساخت اکنون نمی رود  چون در بسته است  ودر نتیجه آتش جهنم کاسته می شود وبی مایه می گردد و از لهیب می افتد چون وقود آن که همان اعمال باشد نمی رسد.

بسته شدن درب دو ثمر دارد یکی اینکه اعمال آتشزا  ولهیب آفرین  در آن وارد نمی شود  ودیگر اینکه خود آتش بخاطر مسدود شدن درب نمی تواند به بیرون  به جهد  ومایه آزار گردد وخلاصه بازار جهنم کساد می گردد .

 

• بازشدن درب بهشت

 

ازجمله وقایع  باز شدن درب بهشت در ماه مبارک رمضان است و در ماه شریف رمضان درهای بهشت باز می شود چنانکه درهای جهنم بسته می گردد.

پیامبر (ص) فرمود:  .. َوفُتِحَت اَبوابُ الجَنَّهِ . (آثار الصادقین، ج7 ، ص285)

درهای بهشت در غیر ماه مبارک رمضان مسدود است  و به آسانی باز نمی شود  وهر عملی را به خود راه نمی دهد مگرعملی که با همه شرائط لازمه به آنجا برسد . اما در ماه مبارک رمضان درهای آسمان باز است و اعمال نیک چه کم وچه زیاد ، چه کامل وچه ناقص راه عبور به آسمان  و ورود به بهشت را دارند  وامکان صعود برای شان فراهم است .

وشاید به همین معنی اشاره داشته باشد جمله رسول الله (ص) که در خطبه اش که فرمود:  وَ اَعمالُکُم فیهِ مَقبُولَهٌ  .  (آثار الصادقین، ج7 ، ص285)

یعنی اعمال شما در ماه رمضان مقبول وپذیرفته است  ومقید به شروط وقیودی نگردید .

اینکه خداوند متعال در های بهشت  را باز می گذارد  بر آن است تا شرائط را آسان بگیرد و به اصطلاح چانه نزند  ونقادی ننماید  و ورود را تسهیل کند  ومی خواهد بگوید:  “هرکه خواهی گو بیا وهرکه خواهی گو برو ”  حاجب  ودربان نیست.

اینکه گفته می شود درب بهشت در ماه مبارک باز است  آیا درب بهشت در غیر ماه مبارک باز نیست؟

جواب آنکه باید بدانیم اولا بهشت در مقابل عمل صالح است ثانیا  بهشت را به بها می دهند نه به بهانه ثالثا اهل بهشت قطعا باید در دنیا اهل عمل صالح باشد.

پس در حقیقت  بهشت نتایج اعمال  و یا به عبارتی  بهشت محصول اعمال نیک است.

خداوند متعال اعمال نیک بشر را همراه با فضل وکرم  خود تبدیل به بهشت می کند. یعنی قصر بهشت ، باغ بهشت ، خوراک وپوشاک بهشت ، لوازم واثاثیه زندگی همه وهمه محصول اعمال صالح است از قبیل عبادات ، اذکار ، نماز ، روزه ، دعا وتلاوت قرآن واز قبیل خدمات نظیر کمک به مردم ، سود رسانی به مردم ، گرهگشایی کار مردم، احسان ، انفاق ، اطعام وخدمت به والدین واز قبیل مجاهدتها مانند جهاد فی سبیل الله ، جهاد با دشمن ، جهاد با قلم ، جهاد با شمشیر  وامثال آن .

وخلاصه بهشت در مقابل اعمال صالحه است که اُدخُلُوا الجَنَّهَ بِما کُنتُم تَعمَلُونَ .(نحل ، آیه 32)

واین اعمال اگر در ماه مبارک باشد وارد بهشت می شود و قطعا تبدیل به بهشت می گردد اما در غیر ماه مبارک باشد  نمیتواند وارد بهشت شود مگر باشرط  وشرائطی .

وبه عبارتی درب بهشت به روی اعمال صالحه در غیر ماه مبارک بسته است فقط باشرط وشرائطی نظیر اخلاص وهمراه بودن با ورع  وتقوا وعقل  وامثال آن باز می شود . پس درب بهشت بسته است تا اعمال فاقد شرائط وارد نشود .

اما در ماه مبارک  با تفضل الهی  واینکه انسانها مهمان خدا هستند آن سختگیری  وآن شرائط سخت دیگر نیست. پس درب بهشت باز است تا هر عمل صالحی  وهر حسنه یی وارد شود وتبدیل به مصالح بهشتی شده وخلاصه تبدیل به بهشت گردد.  .

 

ودر همین ماه هم بهشت را زینت می کنند.    (آثار الصادقین، ج7 ، ص276)

 

• زنجیر شدن شیاطین

 

از جمله الطاف الهی در ماه شریف رمضان ، زنجیر شدن شیاطین است تا شیاطین آزاد نباشند وبه کار وفعالیت انحرافی به پردازند و  برای مومنین باعث زحمت نشوند وسد سبیل نکنند واو را اغوا نکرده  به وسوسه نپردازند. پیامبر (ص) : فرمود:

… وَ تَصَفَّدَ  فیهِ الشَّیاطینُ.  شیاطین در این ماه به بند کشیده می شوند.     (امالی صدوق ، ص54)

در این ماه مومنین بخاطر زنجیر شدن شیاطین  آسودگی و امنیت بیشتری داشته باشند واز خطرها  وتهدیدها  درآسایش قرارگیرند. وآسوده تر بتوانند به طاعت وبندگی به پردازند  وتمام هم وتلاش شان را در جهت عبودیت قرار دهند واز وسوسه شیطان در امان باشند .

تقیید شیاطین از مراحم حق تعالی  واز الطاف الهیه است .

خداوند متعال در  واقع  مانع راه را بر می دارد ومزاحمین را کنار می زند  ومسیر سالکین را هموار  و امن می کند تا مومنین سالک به آسانی حرکت کنند وراه رشد را طی نمایند وبه مقصد که همان “عبودیت خداوند” سبحان باشد برسند.

 

• افزایش حسنات وقبولی خیرات

 

هرعمل نیک در ماه مبارک چندین برابر می شود  واعمال خوب بدون دغدغه پذیرفته می گردد.  پیامبر  (ص)فرمود:

… هذا شَهرٌ  الحَسَناتُ فیهِ مُضاعَفَهٌ وَ اَعمالُ الخَیرِ فیهِ مَقبُولَهٌ .  این ماهی است که حسنات وخوبیها درآن چند برابر واعمال نیک درآن  قطعا مورد پذیرش خداوند متعال است.

(آثار الصادقین، ج7 ، ص261)

از برکات ماه مبارک همین است که حسنات واعمال نیک چند برابر می شود.   اگردر ماههای دیگر اعمال  نیک با شرائطی چند برابر می گردد در این ماه بدون شرائط مضاعف می شود. یعنی به صرف اینکه اعمال واقع می شود موجب مضاعف شدن می گردد . مثلا یک نماز چند نماز ویا یک صدقه چند صدقه ویا یک احسان چند احسان می شود.

ویا اینکه همه اعمال مقبول می گردد.  یعنی اعمال به صرف واقع شدن در ماه مبارک  مورد قبول واقع می گردند .

اینکه گفته می شود عمل در ماه مبارک مقبول است آیا مفهومش این است که در غیر ماه مبارک مقبول نیست ؟

جواب آنکه عمل در غیر ماه مبارک هم مقبول است اما به شرط تقوا ، به شرط معرفت ، به قصد رضایت حق، همراه با اخلاق نیک وبودن کاری عاقلانه ، همراه با ورع وبه دور از ریاء وعجب. اما عمل در ماه مبارک مقبول است بدون این شرطها.

پس عمل در ماه مبارک به آسانی مقبول است اما در غیر ماه مبارک اینگونه نیست.

 

آداب ماه مبارک

کارهایی که در ماه مبارک به نحوی باید صورت پذیرد عبارتند از :

• استقبال
• گرفتن روزه
• تلاوت قرآن
• دادن صدقه وافطاری
• حسن خلق
• ورع از گناه
• دعا وذکر ونمازهای مستحبی
• به یاد عالم آخرت بودن
• احیاء وشب زنده داری
• رعایت آداب مهمانی

 

 

رعایت نه نکته در استقبال از ماه مبارک

• شکر خدا نمودن که عمر ما را طولانی کرد تا این ماه را درک کنیم واینکه از خدا بخواهیم تا به ما سلامتی وانرژی عطا کند بدین امید که بتوانیم اعمال وآداب این ماه را انجام دهیم.

 

• برنامه ریزی برای انجام اعمال وآداب این ماه .به این معنی که چه وقت دعا بخوانیم وکدام دعا را بیشتر بخوانیم وچه وقت تلاوت قرآن کنیم وروزی چند جزء ویا در این  ماه چند ختم قرآن داشته باشیم  واینکه چه نمازی وچه میزان نماز مستحبی ویا نماز قضا داشته باشیم  وچه وقتی از شب را بیدار باشیم  وچگونه در نماز جماعت شرکت کنیم.
• برنامه ریزی برای آشنایی بیشتر با مسائل شرعی ودینی . مثلا احکام نماز ویاروزه وسایر مسائل مبتلا به را از روی توضیح المسائل مطالعه کنیم ویا درجلسات قرآن وتفسیر شرکت کنیم ویا حد اقل تفسیر یک سوره را در ماه مبارک به بینیم ویا چند کتاب اخلاقی واعتقادی وعلمی را مطالعه نماییم .
• پرهیز از گناه در این ماه ؛ که بهترین عمل در این ماه “ورع” ودوری از گناه است . یعنی همانطور که تلاش می کنیم تا روزه باطل نشود تلاش کنیم تا زبان به گناه باز نشود وچشم وگوش ودل به گناه وحرام باز نگردد.

 

• خوش اخلاقی .تلاش شود تا دراین ماه به دیگران روی خوش نشان داده شود خوشکلامی وخوشرویی وخوش مرامی تمرین شود. حرمت بزرگتر ها حفظ گردد وبه کوچکترها مهربانی شود وامثال اینها .
• روزه آخر شعبان
• جستجوی رؤیت هلال ماه
• بهره گیری از دعای رؤیت هلال
• انتظار و آمادگی برای ورود به ماه مبارک

 

چند درخواست از خدا درآغاز ماه مبارک رمضان

در هنگام رؤیت هلال ماه مبارک رمضان دعای کوتاهی است که خوانده می شود ودر این  دعا امور زیر درخواست می شود:

• امنیت وایمان
• سلامت واسلام
• بر وانجام نیکی
• هلالی مبارک
• پیروزی بر نفس اماره وشیاطین
• کمک ویاری (کمک این ماه وکمک روزه)
• نور ونورانیت دل (نور این ماه)
• تن درستی وسلامتی جسم از بیماری
• فراغت دل برای طاعت (تا چیزی ما را مشغول نکند واز طاعت باز ندارد)
• کم خوابی
• کمک ویاری بر انجام روزه
• توفیق انجام هر آنچه که مورد رضایت خدا است
• در خواست قبولی اعمال

 

ده توصیه مهم  پیامبر (ص) به اهالی ماه مبارک رمضان

• خوش اخلاقی با دیگران واینکه این خوش اخلاقی موجب گذر آسان از پل صراط است.
• آسان گرفتن به زیر مجموعه که این کار باعث تخفیف در حساب است.
• پرهیز از آسیب به دیگران که این کار موجب در امان ماندن از خشم خدا در قیامت است
• تکریم ایتام که موجب تکریم خدا به او در قیامت است
• صله رحم که موجب رحمت الهی در قیامت است.
• پرهیز از قطع رحم که قطع رحم موجب قطع رحمت الهی در قیامت است .
• خواندن نماز های نافله که موجب برائت از آتش است.
• صلوات بر پیامبر که موجب سنگینی ترازوی عمل در قیامت است .
• تلاوت قرآن که تلاوت یک آیه معادل یک ختم قرآن است
• توجه بیشتر به واجبات که انجام یک فریضه در ماه مبارک پاداشش برابر با پاداش هفتاد فریضه در غیر ماه مبارک است.

 

وقایع ماه مبارک

 

• نزول کتب آسمانی به ویژه قرآن

(صحف ابراهیم (ع)  در سوم ویا اول این ماه و  تورات در ششم ماه و انجیل در دوازدهم یا هفدهم وزبور در هیجدهم، وقرآن در شب قدر)

(وسائل، ج7 ، باب 18 ، ح 16 و تفسیر نمونه ، ج1 ، ص 462  و معارف ومعاریف ، ج 3 ، ص484)

 

• بعثت برخی از انبیاء و ولادت وشهادت اولیاء حق
• ولادت امام مجتبی (ع)در پانزدهم این ماه
• اتفاق جنگ بدر در هفدهم و یا  نوزدهم
• فتح مکه در بیستم این ماه در سال هشتم هجرت
• وقوع معراج دربیست ویکم این ماه
• ضربت خوردن حضرت امیرالمومنین (ع) در صبح روز نوزدهم توسط ابن ملجم ملعون
• ودر بیست ویکم این ماه شهادت امام علی (ع) وبه آسمان رفتن حضرت عیسی (ع) و وفات حضرت موسی و وصیش یوشع ابن نون اتفاق افتاد. (معارف ومعاریف ، ج 3 ، ص485)
• نزول فرشتگان وروح
• وقوع شب قدر در آن (شب19 ویا شب 21 ویا شب 23)
• گستردن بساط مهمانی خدا

پیامبر(ص) فرمود:

اِذا سَلُمَتِ الجُمُعَهُ  سَلُمَتِ الاَیّامُ  وَ اِذا سَلُمَ رَمَضانُ  سَلُمَتِ السَّنَهُ. (کنز العمال ،ج9 ،ص710)

• خطبه پیامبر (ص)در آستانه ماه مبارک .وسائل، ج7 ، باب 18 ، ح 20
• مفهوم رمضان

 

خطبه پیامبر (ص)در آستانه ماه مبارک .وسائل، ج7 ، باب 18 ، ح 20