تفاوت احمق با حکیم
- تفاوت احمق با حکیم
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
قَلْبُ الأحْمَقِ فی فَمِهِ وَ فَمُ الْحَکیمِ فی قَلْبِهِ.
قلب أحمق در دهان وزبان اوست اما دهان و سخن عاقل در قلب او . (تحف العقول، ص ۴۸۹)
شرح کوتاه :
قلب مرکز فهم انسان ومرکز محاسبه خوب وبد ومرکز تشخیص خیر وشر است . وهمین قلب مرکز فرماندهی است که به اعضای بدن دستور می دهد واعضای بدن براساس تشخیص قلب و بر اساس فرمان آن فعال می شوند .
البته همین قلب زمانی می تواند درست تشخیص بدهد ودرست فرمان بدهد که در جای خود باشد وجابجا نشود.
حال اگرقلب در جای خود نباشد یعنی برمدار خود استوار نباشد وبه عبارتی قلب کار خود که همان تشخیص وفرمان باشد انجام ندهد انسان نمی تواند درست حرکت کند ودرست به مقصد برسد وانسان احمق از این قبیل است . یعنی انسان احمق از قلب خود استفاده نمی کند ، درست نمی اندیشد درست تصمیم نمی گیرد ودرست محاسبه نمی کند بل اعضای بدن ازجمله زبان او آتش به اختیارند هرکدام کار قلب می کنند وهرکدام بجای عقل محاسبه می کنند وتصمیم می گیرند وعمل می کنند .
در حقیقت قلب احمق همان زبان اوست واز آنجایی که زبان قدرت تصمیم ومحاسبه ندارد همواره اشتباه می کند به گونه یی که انسان احمق گویا قلب ندارد وهرچه هست همان زبان او است .
برخلاف حکیم که قلب او سر جای خود است هم درست محاسبه می کند وهم درست تصمیم می گیرد وهم درست فرمان می دهد . زبا ن او از قلب او فرمان می گیرد چنان فرمان می گیرد واطاعت می کند که گویا کنار قلب واصلا درون قلب است ودقیق برموازین قلب وعقل عمل می کند .
پس فرق حکیم با احمق این است که جوارح حکیم از جمله زبان او از قلب فرمان می گیرد واما احمق از جایی فرمان نمی گیرد وخود آتش به اختیار وباری به هر جهت عمل می کند.