حضرت فاطمه (س) وتوحید و معارف
1 – محو جمال حق تعالی
فاطمه (س) فرمود:
شَغَلَنى عَن مَسئَلَتِهِ لَذَّهُ خِدمَتِهِ، لا حاجَۀَ لى غیرَ النَّظَرِ اِلى وَجهِهِ الکَریم.
لذتى که از خدمت حضرت حق مى بریم، مرا از هـر خواهشـى بـاز داشـته است. حاجتى جز این ندارم که پیوسته ناظر زیبا و والاى خداوند باشم. ( نهج الحیاة، فرهنگ سخنان فاطمه علیها السلام، محمد دشتی، ص 99، ح 56)
2 – ضرورت حمد و شهادت بر خدا
فاطمه (س) فرمود:
الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى مَا أَنْعَمَ، وَ لَهُ الشُّكْرُ عَلَى مَا أَلْهَمَ، وَ الثَّنَاءُ بِمَا قَدَّمَ مِنْ عُمُومِ نِعَمٍ ابْتَدَأَهَا، وَ سُبُوغِ آلَاءٍ أَسْدَاهَا، وَ تَمَامِ مِنَنٍ وَالاهَا، جَمَّ عَنِ الْإِحْصَاءِ عَدَدُهَا، وَ نَأَى عَنِ الْجَزَاءِ أَمَدُهَا، وَ تَفَاوَتَ عَنِ الْإِدْرَاكِ أَبَدُهَا، وَ نَدَبَهُمْ لِاسْتِزَادَتِهَا بِالشُّكْرِ لِاتِّصَالِهَا، وَ اسْتَحْمَدَ إِلَى الْخَلَائِقِ بِإِجْزَالِهَا، وَ ثَنَّى بِالنَّدْبِ إِلَى أَمْثَالِهَا، وَ أَشْهَدُ أَنَّ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ، كَلِمَةٌ جُعِلَ الْإِخْلَاصُ تَأْوِيلَهَا، وَ ضُمِّنَ الْقُلُوبُ مَوْصُولَهَا، وَ أَنَارَ فِي الْفِكْرَةِ مَعْقُولُهَا.
الهى ستایش خداوند را، بر نعمتهایى که به ما بخشید، و شکر او را! بر آنچـه الهـام فرمود، حمد و اثنا بر خداوند، برابر نعمتهائى که از پیش فرستاد، و همه نعمتهائى که آفرید، و نعمتهاى فراوانى که به انسانها عطا فرمود، و تمام منتهـا و نعمتهـایى که پیاپى فرستاد. نعمتهایى که شمارش آن از توان انسان فزونتر، و پاداش آن نـاممکن، و درك دامنه و گستردگى آن از درك و هوش بشر فراتر است. مردم را به شکرگزارى فرا خواند، تا نعمتهـا را پیـاپى فرسـتد، و بـه حمـد و سپاس راهنمایى کرد، تا نعمتها را فزونى بخشد، و با درخواست بنـدگان، نعمتهـا را چند برابر نماید. گواهى مى دهم، بجز االله، خدایى نبوده و شریکى براى او نیست، تفسـیر ایـن گواهى و شهادت، اخلاص است، و پایبند آن، قلبهاى آگاه که در پیشگاه تفکر و اندیشه، معناى آن را روشن فرمود.(خطبه فدکیه)
3 – توصیف جمال حق
فاطمه (س) فرمود:
مَعرِفَۀُ االلهِ تَعالى اَلْمُمْتَنِعُ عَنِ الْاَبْصارِ رُؤْیَتُهُ، وَ مِنَ الْاَلْسُنِ صِفَتُهُ، وَ مِنَ الْاَوْهامِ كَیْفِیَّتُهُ. اِبتَدَعَ الأشیاَء لا مِن شَى ءٍ کانَ قَبلَها، وَ أنشاءَها بِلا اِحتِذاءِ امثِلَۀٍ اِمتَثَلَها، کَوّنَها بِقُدرَتِهِ وَ ذَرَءَها بِمَشِیَّتِهِ مِن غَیرِ حاجَهٍ مِنهُ اِلى تَکوینِها وَ لا فائِدةٍ لَهُ فى تَصویرِها اِلّا تَثبیتًا لِحِکمَتِهِ وَ تَنبیهًا عَلى طاعَتِهِ وَ إظهارًا لِقُدرَتِهِ و تَعَبُّـدًا لِبَریّتِـِه وَ إعـزازٌا لِدَعوتهٍ.
شناخت خدا خداوندى که چشمها او را نمى توانند بنگرند، و زبانها از وصف او عاجزند، و هم و خیال از درك ذات او فرو مانده اند، اشیاى عالم را بدون ایـن کـه چیـزى موجود باشد، آفرید، و بدون مثال و نمونه اى، ایجاد کرد، با قـدرت خـود پدیـد آورد، و با اراده خود، ایجاد نمود، نه به آفریدن آنها نیازمند، و نه از خلقت آنهـا سود مى برد. جز آن که خواست حکمتش تحقق یابد، و همه را به اطاعت و بنـدگى آگـاه نماید، و قدرت خود را آشکار کند، و به همه راه بندگى بیاموزد، و دعوت خـود را عزت بخشد. .(خطبه فدکیه)
4- پیروزی حق موجب شادی فرشتگان و موجب غم شیطان
فاطمه (س) فرمود:
إِنَّ فَرَحَ المَلائِكَةِ بِاسِتظهارِكِ عَلَيها أَشَدَّ مِن فَرَحِكِ؛ وَ إِنَّ حُزنَ الشَّيطانِ وَ مَرَدَتِهِ بِحُزنِها عَنكَ أَشَدُّ مِن حُزنِها.
همانا شادى فرشتگان در غلبه تو بر آن زن فاسد بیش از شـادى توسـت و اندوه و نگرانى شیطان و دوستان شیطان در این شکست بیشترو شـدیدتر از آن زن شکست خورده است. ( بیت الأحزان، ص 113 و كشف الغمّه، ج 2، ص 494)
