شکایت قرآن

شکایت قرآن

وَ لا تَجعَلِ القُرآنَ بِنا ماحِلاً .

خداوندا !  قرآن را شاکی ما قرار نده . (از دعای حضرت زهرا (س) در روزدوشنبه کتاب : بلد الامین ص101 )

چند نکته :

• مفهوم ماحل .
• شفاعت و شکایت قرآن .
• شعوور وشهود قرآن
• وضعیت جامعه نسبت به قرآن

• مفهوم ماحل

ماحل به کسی گویند که نزد سلطان از کسی سعایت کند  اما مقصود در اینجا احتمالا این باشد که قرآن در نزد خداوند متعال بخواهد معایب امت را برشمارد وآن بی مهری وبی توجهی که  به قرآن داشتند وبه خاطر همین بی توجهی دچار انحراف شده ومرتکب تخلفات ومعاصی شدند را در پیشگاه حضرت پروردگار مطرح کرده وشکایت  نماید .

مفردات راغب در توضیح می فرماید :

مَحَلَ بِهِ اِلَی السُّلطانِ  اِذا سَعی بِهِ .  هرگاه کسی نزد سلطان سعایت کند او را ماحل گویند .آنگاه اضافه می کند : وَفِی الحَدیثِ : لا تَجعَلِ القُرآنَ ماحِلاً بِنا اَی یُظهِرُ عِندَکَ مَعایِبَنا . ودر حدیث که آمده لاتجعل القرآن ماحلا بنا(خدایا قرآن را ماحل ما قرار نده) به این معنی است که قرآن در پیشگاهت معایب ما را رو نکند واشکالات مارا اظهار ننماید . ( المفردات ص 484 باب محل.)

امام امیر المومنین (ع) می فرماید : َیأتی عَلَی النّاسِ زَمانٌ لا یُقَرَّبُ فیهِ اِلَّا الماحِلُ وَ لا یُظَرَّفُ فیهِ اِلَّا الفاجِرُ .

زمانی بر مردم فرا می رسد که محترم  ومقرب شمرده نشود مگر ماحل و سخن چین و از کسی خوش شان نیاید مگر از فاجر  وبدکار . (نهج البلاغه ، حکمت 102)

• شفاعت وشکایت قرآن

در منابع روایی ، قرآن هم شفیع شمرده شد وهم شاکی . پیامبر (ص) فرمود: فَاِنَّهُ شافِعٌ مُشَفَّعٌ وَماحِلٌ مُصَدَّقٌ.  چراکه قرآن شفیعی است که شفاعتش پذیرفته شده وشاکی است که شکایتش تایید می شود.     ( کافی ، ج2 ، ص599 )وسائل ، ج6 ، ص171 و بحار ، ج74 ، ص134 و ده گفتار شهید مطهری)

بدیهی است که قرآن نسبت به آنهایی که با قرآنند و به قرآن عمل می کنند ودر مسیر ترسیمی آن قرار دارند ، عنایت دارد و از آنان شفاعت می کند واما  آنهایی که از قرآن جدا شدند وآن را مهجور نمودند قرآن از آنان شکایت می کند وزبان به معایب شان در نزد پروردگارمی گشاید .

امام امیر المومنین (ع)  فرمود :

مَن شَفَعَ لَهُ  القُرآنُ  شُفِعَ فیهِ وَ مَن مَحَلَ بِهِ القرآنُ یَومَ القِیامَهِ صُدِّقَ علیه. (نهج البلاغه خطبه 176 ) قرآن در روز قیامت از هر کس شفاعت کند پذیرفته می شود  وهرکس که قرآن نزد پروردگار عیب او را بر شمارد مورد تصدیق قرار می  گیرد .

• شعور وشهود قرآن

از این جمله حضرت می فهمیم که قرآن دارای شعور وشهود است وانسانها را می شناسد وآنهایی که با قرآنند وآنهایی که بی توجه به قرآنند را کاملا درک می کند وهمه حرکات وکار شان را تحت نظر دارد وحتی عکس العمل نشان می دهد . در حقیقت قرآن  مثل یک انسانِ همراه انسان است نهایت انسان خاموش که روز قیامت به نطق می آید ودر دنیا صامت وخاموش است.

• حاصل آنکه حضرت زهرا (س) در این جمله از خدا می خواهد تا قرآن در قیامت حامل اخباربد از امت نباشد . گویا حضرت از جامعه ناراحت است واحساس می کند که جامعه می رود که از قرآن جدا شود و می رود تا به انحراف کشیده شود ومی رود تا با دوری از قرآن دچارانحراف وفساد وتباهی شود ولذا از سر دلسوزی وخیر خواهی از خدا می خواهد که کار به اینجا کشیده نشود که مردم راه شان را از قرآن جدا کنند وقرآن را مهجور ومتروک بگذارند وقرآن چاره یی جز شکایت به در گاه خداوند نداشته باشد .

در حقیقت صدیقه کبری (س) بر آن است تا امت از گروه اول واز گروه مورد شفاعت باشد نه از گروه دوم که قرآن از آنان شکایت کند .