اندیشه بنان

 

عظمت  کلمه شیعه

درتفسیر منسوب به امام عسکری (ع)آمده:

قالَ عَمارُ  الدُّهنی فی جَوابِ  قاضِی الکُوفَةِ لِما سَئَلَهُ عَن سَبَبِ بُکائِهِ حینَ سَمّاهُ  رافِضِیّاً

( بّشَهادَةٍ  فَقالَ لَهُ القاضی: قُم یا عَمّارُ فَقَد عَرَفناکَ . لا تُقبَلُ شَهادَتُکَ، لِاَنَّکَ رافِضِیٌّ)

بَکَیتُ عَلَیکَ وَعَلَیَّ : أمّا بُکائی عَلى نَفسی فَاِنَّکَ نَسَبتَنی إلى رُتبَةٍ شَریفَةٍ لَستُ مِن أهلِها زَعَمتَ أنّی رافِضِیٌّ، وَیحَکَ لَقَد حَدَّثَنِی الصّادِقُ عَلَیهِ السَّلامُ أنَّ أوَّلَ مَن سُمِّیَ الرّافِضَةَ(4) السَّحَرَةُ الَّذینَ لِما شاهَدُوا آیَةَ مُوسى عَلَیهِ السَّلامُ فی عَصاهُ آمَنُوا بِهِ [وَرَضُوا بِهِ] وَاتَّبَعُوهُ وَ رَفَضُوا أمرَ فِرعَونَ وَ استَسلَمُوا لِکُلِّ ما نَزَلَ بِهِم  فَسَمّاهُم فِرعَونُ الرّافِضَةَ لِما رَفَضُوا دینَهُ .

فَالرّافِضِیُّ  مَن رَفَضَ کُلَّ ما کَرِهَهُ اللهُ  تَعالى وَ فَعَلَ کُلَّ ما أمَرَهُ اللهُ  فَأینَ فِی الزَّمانِ مِثلُ هذا؟ فَاِنَّما بَکَیتُ عَلى نَفسی خَشیَةَ أن(یَطَّلِعَ اللهُ تَعالى) عَلى قَلبی، وَ قَد تَقَبَّلتَ هذَا الاِسمَ الشَّریفَ عَلى نَفسی، فَیُعاتِبُنی رَبّی عَزَّ وَ جَلَّ وَ یَقُولُ: یا عَمّارُ أکُنتَ رافِضاً لِلاَباطیلَ  عامِلاً لِلطّاعاتِ کَما قالَ لَکَ؟ فَیَکُونُ ذلِکَ تَقصیراً بی فِی الدَّرَجاتِ إن سامَحَنی وَ مُوجِباً لِشَدیدِ العِقابِ عَلَیَّ إن ناقَشَنی إلّا أن یَتَدارَکَنی مَوالِیَّ بِشِفاعَتِهِم.

وَ أمّا بُکائی عَلَیکَ  فَلِعِظَمِ کِذبِکَ فی تَسمِیَتی بِغَیرِ اِسمی وَ شَفَقَتِی الشَّدیدَةِ عَلَیکَ مِن عَذابِ اللهِ تَعالى أن صَرَفتَ أشرَفَ الاَسماءِ إلى أن جَعَلتَهُ مِن أرذَلِها کَیفَ یَصبِرُ بَدَنُکَ عَلى عَذابِ اللهِ وَ عَذابِ کَلِمَتِکَ هذِهِ؟        (میزان الحکمه،ج 6 ، ص126)

به حضرت صادق علیه‌السّلام عرض کردند: عمار دهنی‏ امروز برای شهادت‌دادن نزد ابن‌ابی‌لیلی، قاضی کوفه رفت.

قاضی به او گفت: «قُمْ یَا عَمَّارُ فَقَدْ عَرَفْنَاك لَا تُقْبَلُ شَهَادَتُك لِأَنَّك رَافِضِیٌ ”

آقای عمار بلند شو، شهادت‌دادن تو پذیرفته نیست! ما تو را می‌شناسیم، تو رافضی هستی.

از این جمله، بدن عمّار لرزید و گریه امانش نداد.

قاضی گفت:

«أَنْتَ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ الْعِلْمِ وَالْحَدِیثِ»، این چه حالتی است؟ تو از مردان علم و حدیث هستی! اگر از این نسبت ناراحت می‌شوی، از مذهبت اظهار برائت و بیزاری کن، بعد از آن از برادران ما خواهی بود!

عمار گفت : ای مرد از آنچه تو خیال می‌کنی ناراحت نیستم؛ بلکه گریۀ من، هم برای خودم هست و هم بر تو.

 

اما بر خود می‌گریم زیرا تو مرا به یک مقام بلند با ارزشی نسبت دادی که من در خور آن نیستم؛ زیرا تو مرا رافضی دانستی! وای بر تو حضرت صادق (علیه‌السّلام) به من فرمود:

“إنَّ أَوَّلَ مَنْ سُمِّیَ الرَّفَضَهَ السَّحَرَهَ الَّذِینَ لَمَّا شَاهَدُوا آیَهَ مُوسَى فِی عَصَاهُ، آمَنُوا بِهِ وَ اتَّبَعُوهُ وَ رَفَضُوا أَمْرَ فِرْعَوْنَ”

و در برابر ناراحتی‌ها و مشکلاتی که از فرعون برای پیروی از حضرت موسی (علیه‌السّلام) می‌دیدند، صبر می‌کردند و تسلیم بودند، چون مرام فرعون را رها کردند از آن جهت فرعون آنها را رافضه نامید! بنابراین رافضی کسی است که هرچه را که از نظر خداوند زشت است رها کند، و هر چه را خدا به او دستور داده انجام دهد،

«فَأَیْنَ فِی هَذَا الزَّمَانِ مِثْلُ هَذِهِ؟»

پس بر خود می‌گریم زیرا می‌ترسم خدایی که از دل و نهاد من آگاه است، مرا عتاب کند که این نام شریف را به خود گرفتم و بگوید:

ای عمّار؛ آیا تو هر باطلی را رها کردی و هر طاعتی را آنچنان که فرمانت داده‏‌اند انجام دادی؟ آنگاه اگر خداوند بخواهد در مورد من مسامحه کند و گناهان مرا بیامرزد این ادعای بی‌جا باعث شود که مرا از آن رتبه و مقام تنزل دهد و اگر بخواهد بررسی دقیق و محاسبه کامل فرماید باز این داعیه سبب عذاب شدید خدا گردد، مگر این که سرورانم با شفاعت خود کمبودهای مرا جبران فرمایند.

 

و امّا گریه‌‏ام بر تو به‌ خاطر دروغ بزرگی است که گفتی و مرا به غیر نام خودم نامیدی! ناراحتی من به‌خاطر عذاب خداست بر تو؛ زیرا شریف‌ترین و مقدس‏‌ترین نام‌ها را به دروغ بر من گذاشتی.

و چنانچه این نام در نظر تو بدترین و زشت‌ترین نام‌ها باشد و از آن جهت مرا به آن نام نامیدی، چگونه بدن تو طاقت عذاب همین یک جمله سخنت را خواهد داشت.

حضرت صادق (علیه‌السّلام) فرمود:

” لَوْ أَنَّ عَلَى عَمَّارٍ مِنَ الذُّنُوبِ مَا هُوَ أَعْظَمُ مِنَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرَضِینَ لَمُحِیَتْ عَنْهُ بِهَذِهِ الْکَلِمَاتِ”

 

خدا به‌خاطر این دفاع عمار، همۀ گناهان او را بخشید! و همین گفتار او سبب مزید ثواب‌های او خواهد شد تا آنجا که هر ارزن از ثواب‌های او بزرگ‌تر از هزار برابر دنیا شود.   (بحارالأنوار، ج۶۵، ص۱۵۶)