چند سئوال وجواب پیرامون آئین همسری حضرت زهرا (س)

فاطمه زهرا (س) و آئین همسری

 

چند سئوال وجواب پیرامون آئین همسری حضرت زهرا (س)

 

1- آیا خستگی کار خانه باعث می شد تا حضرت زهرا (س) در انجام وظائف نسبت به همسرش کوتاهی کند ؟

در زندگی حضرت زهرا ی أطهر (س) هرگز کوتاهی نسبت به شوهر دیده نمی شود چه در حال خستگی و چه در حال آسودگی و راحتی . او نسبت به هیچ وظیفه ای از جمله وظیفه همسرداری کوتاهی نمی کرد او فردی وظیفه مدار بود و در انجام وظائف چه عبادی و چه خانوادگی و چه اجتماعی و حتی سیاسی هرگز کوتاه نمی آمد  هرچند خیلی خسته باشد .

اگر کسی زندگی آن بزرگوار را مطالعه کند خواهد دید او عنصر مقاوم ، نستوه ، خستگی ناپذیر و بسیار فعال بود و به ویژه در امور خانه و خانوادگی هرگز تسلیم خستگی نمی شد یعنی در وقت عبادت به عبادت و در هنگام رسیدگی به فرزندان، رسیدگی به کارشان و در وقت انجام امور خانه ، انجام امور خانه و همچنین در وقت انجام وظیفه نسبت به شوهرش ، جدّا انجام وظیفه می کرد و هرگز کوتاهی ، قصور از او مشاهده نمی شد .

 

2- آیا برای خواسته هایش همسرش را تحت فشار قرار می داد ؟

هرگز !

با مشاهده زندگی آن بزرگوار اولا کمتر خواسته ای را بل باید گفت هیچ خواسته ای را مطرح نکرد چه رسد به اینکه بخواهد برای آن خواسته ، شوهرش را تحت فشار قرار دهد .

به ویژه اگر شوهرش فاقد آن خواسته بود یا لا اقل حضرت حس می کرد که شوهرش ندارد که در چنین شرایطی هرگز رو نمی زد و درخواستی را مطرح نمی نمود و می فرمود : یا اَبَا الحَسَنِ اِنّی لَأستَحیی مِن اِلهی اَن اُکَلِّفَ ما لا تَقدِرُ عَلَیهِ . ( بحار الانوار ج43 ص 133 )

ای ابوالحسن من از خداوند متعال شرم دارم چیزی از تو بخواهم ویا  تو را به چیزی وا دارم که در امکان شما نیست .

حاصل آنکه اولا حضرت تا می توانست چیزی نمی خواست به ویژه اگر از توان شوهر خارج بود ثانیا هرگز شوهر را بخاطر کاری تحت فشار قرار نمی داد و بخاطر خواسته ای وی را در تنگنا نمی گذاشت .

 

3-  آیا در زندگی مشترک نظر مشورتی هم به شوهر می داد ؟

 

اصل مشورت برای هر زندگی در هر مقطعی لازم است و مشورت هم از سر خیر خواهی صورت می پذیرد و مشورت دهنده هم علی القاعده باید از علم و تجربه برتر برخوردار باشد و بنابراین علی (ع) بی نیاز از مشورت نیست و زهرای أطهر (س) هم از علم و فهم و تجربه قابل استفاده برخوردار و از نظر خیر خواهی هم در اوج خیر خواهی است .

بنابراین این بستر مشورت خواهی و مشورت دهی فراهم است اما مصداق مشورتی کمتر مشاهده می شو د هرچند اظهار نظر هائی از حضرت زهرا (س) به حضرت علی (ع) نقل شده است . یعنی حضرت فاطمه (س) در مسائل اجتماعی ، سیاسی و خانوادگی اظهار نظر هائی به حضرت امیر(ع) داشته است .

 

4- آیا اتفاق افتاد که زمانی از شوهرش قهر نماید و بخاطر آن خانه را ترک کند ؟

 

اگر چه قهر نمودن به مدت کوتاه در زندگی جمعی و مشترک به ویژه زندگی زناشوئی بد و ناپسند نیست . و اگرچه قهر نمودن گاه برای هشدار طرف مقابل خوب و پسندیده است  واصولا    هر زندگی زناشوئی از این نمک برخوردار است اما در زندگی زناشوئی حضرت زهرا (س) با علی (ع) چنین قهری دیده نمی شود . چون قهر نمودن جائی اتفاق می افتد که منافع طرفین به اصطکاک بیفتد و احدی به منفعت خود نرسد و قهر کند اما در زندگی حضرت زهرا (س) آنچه به فکر نمی آید همین منفعت شخصی و ندید گرفتن منفعت طرف مقابل است بلکه آنچه مهم است منافع مشترک و حتی توجه خاص به منفعت طرف مقابل است .

زهرای أطهر (س) قطعا مقابل علی (ع) برای خود منفعت شخصی لحاظ نمی کند  تا در صورت احساس فقد آن منفعت قهر نماید .بلکه به عکس منفعت شوهر را برخود ترجیح می دهد و اوج ایثار و از خودگذشتگی که ما از آن بزرگوار سراغ داریم چنین حکم می کند . بنابراین قهر کردن به مفهوم رایج در زندگی زناشوئی در زندگی فاطمه زهرا (س) مصداق ندارد و در هیچ قطعه ای از زندگی او ، آن را نمی یابی .

وقتی ذکر زبان او این است که ” روحی لروحک الفدإ و نفسی لنفسک الوقإ ” جانم فدای جان تو و وجودم سپر وجود تو ، هرگز قهر برای منافع شخصی صورت نمی پذیرد .

 

5- آیا شده در زندگی قضاوت اشتباه کند ؟

 

اگرچه در زندگی زن های عادی که گه گاه نسبت به شوهر وسواسی می شود و عملکرد او را زیر ذره بین قرار می دهند (و برخی از رفتار شوهر را که به نحوی به کم میلی شوهر به خود یا احیانا میل به دیگران را نشان می دهد  به شدت زیر نظر دارند) قضاوت اشتباه دارند اما در زندگی زهرای أطهر (س) که معصوم است و از اشتباه به دور است و نسبت به شوهر باور و ایمان و یقین دارد قضاوت اشتباه و یا قضاوت عجولانه وامثال آن راه ندارد و قلب حضرت نسبت به شوهرش صاف و پاک بوده است .

در یک نقلی که پیامبر (ص) از خوبی های حضرت علی (ع) بیاناتی دارد و از او تعریف و تمجید می کند حضرت زهرا (س) می فرماید من هم اعتراف به خوبی ها و برجستگی های او دارم .

و در نقل دیگر به صراحت می فرماید : بَعلی خَیرُ البُعُولِ. شوهرم بهترین شوهر هاست .

وقتی حضرت علی (ع) در نگاه او چنین است دیگر جائی برای قضاوت اشتباه یا عجولانه باقی نمی ماند .

 

6- آیا شده در مورد چیزی با همسرش اختلاف نظر داشته باشد ؟

 

قطعا در زندگی طولانی موارد زیادی اتفاق می افتد که اختلاف نظر باشد چون هیچ دو انسانی دقیقا مثل هم فکر نمی کنند و در زندگی زناشوئی حضرت زهرا (س) با علی (ع) هم هست مواردی که با هم اختلاف نظر داشته باشند اما بی تردید نظر شوهر را بر نظر خود مقدم می داشت .

از جمله وقتی ابابکر و عمر خواستند با زهرای أطهر (س) در ایام بیماری اش دیدار کنند   زهرای أطهر (س) مخالف بود و حضرت امیر (ع) موافق بود و فاطمه (س)  نظر شوهر را ترجیح داد و به آن ها اجازه ورود داد. اختلاف نظر تا جائی که برخلاف شرع و خلاف مصالح خانوادگی و اجتماعی نباشد مانعی ندارد .

 

7- آیا شده که با هم بحث و جدال کنند ؟

اگرچه بحث و جدال و مذاکره همراه با اختلاف نظر اشکال ندارد و نشانه عیب و نقص نیست اما جدالی که منجر به نزاع و تحقیر و توهین یکدیگر باشد اتفاق نیافتاد . یعنی نشد که جدال بد و غلط و نا صواب  داشته باشند و به همدیگر توهین کنند و همدیگر را هتک  نمایند . بلکه اگر جدال بود که بود با حفظ حرمت و همراه با حفظ جایگاه یکدیگر بود .

 

8- آیا شده که حضرت علی (ع) چیزی از او بخواهد و او آن را برآورده نکند؟

بامطالعه از زندگی اش موردی مشاهده نگردید که او جواب منفی بدهد و خواسته شوهرش را ندید بگیرد بلکه به عکس بر آن بود تا حتما انجام دهد و خواسته اش را برآورده کند و دستورش را اطاعت کند .

خود حضرت زهرا (س) در آخر عمرش چند نکته را به حضرت متذکر می شود یکی از آن ها این است که تلاش نمود مطیع آن بزرگوار باشد و موردی نبود که علی (ع)از او بخواهد و او اطاعت نکند و نسبت به انجامش اقدام ننماید. خودش  فرمود :

ولاخالفتک منذعاشرتنی. از زمانی که باشما معاشرت و هم زیست شدم هرگز با تو مخالفت نکردم . (برآن بودم خواسته ات را بر آورده کنم ).

حتی اواخر عمرش که بیمار بود و براثر همان بیماری از دنیا رفت برخی خواستند به عیادت او بیایند اما ایشان مایل نبود و حتی به صراحت اعلام نمودند آن ها را نخواهم پذیرفت اما وقتی آنها  حضرت علی (ع) را واسطه قرار دادند  و حضرت علی (ع) هم پذیرفت و از حضرت زهرا (س) خواست تا آن ها را ملاقات بدهد  حضرت زهرا (س) پذیرفت و به شوهرش جواب رد نداد  و فرمود :

اَلبَیتُ  بَیتُکَ  وَ اَنَا حُرَّتُکَ . خانه خانه توست و من هم زوجه و همسر توام .

یعنی علی رغم میل باطنی اما خواسته حضرت را اجابت و درخواست شوهر را پذیرفت .

9- آیا زهرای اطهر (س) حضرت علی (ع) را به عنوان همسر ایدآل قبول داشت؟

 

بله هم در آغاز خواستگاری ( با شناختی که خود از علی (ع) داشت و نیز تعریفی که پیامبر (ص) نسبت به جایگاه اش در دنیا و آخرت داشت ) او را به عنوان همسر ایده آل پذیرفته بود و به آن باور داشت و هم پس از ازدواج در ایام همسری هم آن را ابراز و اظهار می کرد .

در یک ملاقاتی که بین پیامبر (ص) و حضرت فاطمه (س) صورت گرفت ، پیامبر (ص) از وضعیت شوهرش پرسید که علی چگونه همسر و چگونه شوهری است ؟

عرض کرد : بَعلی خَیرُ البُعُولِ .

شوهرم بهترین شوهرهاست .این صریح ترین جمله ای است که زهرای أطهر (س) در رابطه با شایستگی همسرش بیان کرد و نه تنها در این دیدار بلکه در موارد متعدد   زهرای أطهر (س) به عظمت و بزرگی و شایستگی والای حضرت علی (ع) اعتراف و اذعان نمود . از جمله خطاب به پیامبر (ص) عرض می کند:

وَالَّذِى اصطَفاكَ وَ اجتَباكَ وَ هَداكَ وَ هَدی بِک َ الاُمَّهَ لا زِلتُ مُقِرَّةً لَهُ مـا عِشتُ.

سوگند به خدایى که تو را به رسالت انتخاب کـرد و بـراى هـدایت انسـانها برگزید و تو را هدایت کرد و امت اسلامى را به وسیله تو هدایت نمود، تا زنـده ام همواره به ارزشهاى امام على  معترف خواهم بود.

در سروده یی منسوب به او فرمود:

 

أضْحَي الْفِخارُ لَنا وَ عِزٌّ شامِخٌ وَلَقَدْ سَمَوْنا في بَني عَدْنانِ

نِلْتَ الْعُلا وَ عَلَوْتَ في کُلِّ الْوَري وَ تَقاصَرَتْ عَنْ مَجْدِکَ الثَّقَلانِ

أعْني عَلِيّاً خَيْرَ مَنْ وَ طَأَ الثَّري ذَالْمَجْدِ وَ الاِْفْضالِ وَ الاِْحْسانِ

فَلَهُ الْمَکَارِمُ وَ الْمَعالي وَ الْحِبا ما ناحَتِ الْأَطْيارُ في الْأَغْصانِ.

 

افتخار و عزت والا از آن ما شد و ما در ميان فرزندان عدنان سربلند شديم.

تو به بزرگي و برتري رسيدي و از همه آفريده‏ها والاتر شدي و جن و انس از عظمت تو عقب ماندند.

مقصودم علي است؛ بهترين کس که گام بر خاک نهاد؛ بزرگوار و داراي احسان و نيکي.

والاييهاي اخلاقي و بزرگيها از آن اوست تا آن‏گاه که مرغان بر شاخه‏ها به ترنّم مشغول‏اند.

(بحار الأنوار، ج‏43، ص 134)

 

فکر می کنم ایشان علی (ع) را با دو دید نگاه می کرد یکی نگاه شوهری و همسری و دیگر نگاه شخصیتی و ولی اللّهی . و در رابطه با هر دو مورد ، از حضرت تجلیل می نمود یعنی بانگاه شوهری هم او را می ستود و هم در نگاه اینکه او انسان بزرگ و از اولیإ حق است ، او را به گونه دیگر می ستود پس علی (ع) به عنوان شوهر یک شایستگی دارد و به عنوان ولی اللّهی شایستگی دیگری دارد .

قطعاً بُعد اولیإ اللّهی و مقام ملکوتی حضرت علی (ع) نسبت به مقام شوهری برتر و والاتر بوده و از این رو هر وقت زهرای أطهر (س) خواست این بُعد از مقام او را توصیف کند از جملات وزین و عناوین پرمغز و مفاهیم ملکوتی استفاده می کرد. مثلا در سوگواری برای پیامبر یادی از امیرالمونین می کند ومی فرماید:

وَ اُثْکِلَ اَبُو الْحَسَنِ الْمُؤْتَمَنُ اَبُو وَ لَدَیْکَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ وَ اَخُوکَ وَ وَلِیُّکَ وَ حَبِیبُکَ وَ مَنْ رَبَّیْتَهُ صَغِیرا وَ واخَیْتَهُ کَبِیرا وَ اَحْلَی اَحْبَابِکَ وَ اَصْحَابِکَ اِلَیْکَ مَنْ کَانَ مِنْهُمْ سَابِقاً وَ مُهَاجِراً وَ نَاصِراً وَ اَوَّلُهُمْ سَابِقاً اِلَی الْاسْلَامِ وَ مُهَاجِرَةً اِلَیْکَ یَا خَیْرَ الْاَنَامِ فَهَا هُوَ یُسَاقُ فِی الْاَسْرِ کَمَا یُسَاقُ الْْبَعِیرُ.

 

و [در عزای تو] ابا الحسن امین سوگوار است؛ پدر دو فرزندت حسن و حسین، برادر و امام برگزیده و دوست بی مانند تو؛ همو که از کودکی تربیتش کردی و سپس برادر خواندی؛ او که از بزرگ ترین دوستان و محبوب ترین اصحاب در پیشگاه تو بود؛ او که در پذیرش اسلام از همه پیشی گرفت و یاور دین گشت و هجرت کرد. ای بهترین انسانها! اکنون [بیا و بنگر که] او را اسیر گونه [به طرف بیعت تحمیلی] می کشند و می برند( بحار الأنوار ، ج 43 , ص 174)

 

حقیقت این است که زهرا أطهر (س) دارای مقام والائی است و از نظر علم و عصمت و طهارت و سایر برجستگی ها ، انسان ممتازی است حتی محور خمسه طیبه است و حتی در حدیث لولاک ، حکمت وجودی پیامبر (ص) و علی (ع) قرار گرفت و از زن های چهارگانه عالم هستی و ده ها برجستگی از این دست دارد و انصافا خود شخصیت ممتاز و عنصر برجسته جهان بشریت است اما در عین حال در مقام همسری و جایگاه شوهرداری  خود را یک همسر می داند و در مقابل علی (ع) خود را فقط همسر معرفی می کند.

وبه صراحت می فرمود :

اَلبَیتُ  بَیتُکَ  وَ الحُرَّهُ زَوجَتُکَ . خانه خانه توست و بانوی آزاده  هم همسر توست.

 

10- آیا زهرای اطهر در زندگی امام علی (ع) نقش مؤثری داشت ؟

 

 حضرت زهرای أطهر (س) نقش مهمی را در زندگی حضرت علی (ع) ایفا می نمود ودر پیشرفت

یک زندگی کامل و شکل دهی حیات طیبه تاثیر به سزائی داشت .

یعنی اگر گفته شود زندگی حضرت امیر(ع) منهای حضرت زهرا (س)آن شکوه و مکانت را نداشت حرف درستی است .

پیامبر (ص) فاطمه زهرا (س) را برای زندگی حضرت علی (ع) یک رکن  می دانست  چنانکه وجود مبارک خودش را هم برای حضرت علی یک رکن تلقی می نمود . لذا در یک عبارتی به نقل از جابر فرمود:

سَلاَمُ اَللَّهِ عَلَيْكَ يَا أَبَا اَلرَّيْحَانَتَيْنِ أُوصِيكَ بِرَيْحَانَتَيَّ مِنَ اَلدُّنْيَا فَعَنْ قَلِيلٍ يَنْهَدُّ رُكْنَاكَ وَ اَللَّهُ خَلِيفَتِي عَلَيْكَ فَلَمَّا قُبِضَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فَقَالَ عَلِيٌّ هَذَا أَحَدُ رُكْنَيَّ اَلَّذِي قَالَ لِي رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فَلَمَّا مَاتَتْ فَاطِمَةُ عَلَيْهَا السَّلاَمُ قَالَ عَلِيٌّ هَذَا اَلرُّكْنُ اَلثَّانِي اَلَّذِي قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ .

اى پدر دو ريحانه! ترا نسبت به اين دو ريحانۀ خودم از دنيا(حسن و حسين عليهما السلام)سفارش مى‌كنم كه به همين زودى دو ركن تو ويران مى‌شود و خداوند بهترين جانشين براى تو خواهد بود. و همين كه رسول خدا رحلت فرمودند على(عليه السّلام)گفت:اين يكى از دو ركن من بود كه ويران شد،و چون فاطمه(عليها السّلام)رحلت كرد،فرمود:اين هم ركن دومى كه پيامبر(صلّى الله عليه و آله)خبر دادند . (  روضة الواعظین ، ج۱، ص۱۵۲ )

رکن یعنی ستون زندگی یعنی قوام زندگی که با وجود آن زندگی شکل می گیرد و اگر از میان برداشته شود زندگی فرو می ریزد . پس با این تعبیر امییر المومنین (ع)  وجود حضرت فاطمه (س) در زندگی حضرت علی (ع)  یک  رکن بوده و اهمیت ویژه و تاثیر به سزائی داشت .

 

11- آیا حضرت زهرا (س) از شوهرش در زندگی درخواست وتقاضایی می داشت ؟

در خواست چیزی از همسر خود  توسط زن  خلاف نیست بلکه گاه لازم است به ویژه اگر برای زن و برای زندگی لازم و ضروری باشد که در این صورت منعی نیست بلکه مباح و جایز است اما به شرط آنکه شوهر از عهده آن برآید یعنی تهیه آن در توان همسر باشد ولی اگر شوهر نتواند وامکان تهیه برایش فراهم نباشد نباید درخواست گردد چون هم شوهر خجالت می کشد و غرورش می شکند و هم چنین درخواستی به خاطر عدم امکان تهیه ، عقیم و نافرجام می ماند و در واقع زن هم از خواسته اش طرفی نمی بندد.

و این منوط به اطلاعات زن از وضعیت مالی و کاری شوهر است .

حضرت زهرا (س) علی رغم نیاز شدید زندگی آنگاه که می دید اگر درخواست کند چیزی  تأمین و تهیه نخواهد شد هرگز درخواست نمی کرد .

در یک واقعه ای که حضرت امیر المومنین  (ع) بیرون خانه بود و به خانه آمد پرسید آیا چیزی برای خوردن هست ؟ حضرت زهرا (س) عرض کرد نه مدتی است که در خانه غذا نیست . حضرت امیر (ع) فرمود چرا نگفتی تا تهیه کنم ؟ عرض کرد:  یا اَبَا الحَسَنِ اِنّی لَأستَحیی مِن اِلهی اَن اُکَلِّفَ نَفسَکَ ما لا تَقدِرُ عَلَیهِ .

ای ابوالحسن من از خدایم شرم دارم ترا به کاری وا دارم که فعلا توان آن را نداری .

(ریحانه پیامبر (ص) ص 372)

در واقع این  یک اصل کلی برای حضرت زهرا(س) بود که چیزی را که تهیه آن در توان شوهرش نیست از او نخواهد ؛ مضاف بر آنکه پیامبر(ص) هم  فاطمه (س) را از چنین درخواستی  در زندگی منع فرمود . یعنی حتی از اصل  در خواست خواه از عهده برآید یا برنیاید منع فرمود .

 

12-  آرایش برای شوهر چی ؟

آرایش در هر زمانی با توجه به شرایط زمانی متفاوت بود و هست . آرایش در این زمان با آرایش در آن زمان متفاوت است . آرایش در این زمان که نیاز به توضیح و تشریح ندارد ولی آرایش در آن زمان به لباس زیبا و استفاده از عطر و نظافت و آراستگی ظاهری بود که از سوی آن بزرگوار رعایت می شد البته آرایش زمانی زیباست که همراه با چهره گشاده و باز و سیمای مجذوب و دلگشا باشد به نحوی که شوهر با مشاهده آن شاد شود و غم های دل او بریزد .

حضرت امیر (ع) می فرماید : هر وقت از بیرون می آمدم تا مشاهده به زهرای اطهر (س) می نمودم شاد می شدم و غم های دلم می ریخت ….. وَ لَقَد کُنتُ اَنظُرُ اِلَیها فَتَنکَشِفُ عَنِّی الهُمُومُ وَالأحزانُ .

….چنین بود که هرگاه به او نگاه می کردم ، غم و اندوه ام برطرف می شد . ( بحار الانوار ج43 ص 134 )

 

13- نسبت به مهمان شوهر چه عکس العملی نشان می داد ؟

 

این سؤال از آن جهت مطرح می شود که خانم با توجه به سنگینی کار خانه به ویژه آنگاه که مهمان بیاید و کار و زحمت مضاعف می گردد و بالأخص زمانی که مهمان زیاد باشد احساس خستگی می کند و روح پذیرش مهمان در اوکاسته می شود و حتی گاه گریز پیدا می کند و نسبت به مهمان سرسنگین و بد نگاه می شود .

و این در حالی است که مهمان حبیب خداست و مهمان با آمدنش رحمت الهی می آورد و با رفتنش گناه را می برد و خلاصه خیلی سفارش شد که به مهمان روی خوش نشان داده شود و از او پذیرایی مناسب صورت پذیرد .

فاطمه زهرا (س) علی رغم کار سنگین خانه و کار های مربوط به بچه های خردسال و علی رغم کثرت مهمان برای حضرت امیر المؤمنین همواره آمادگی برای پذیرش مهمان داشته و تلاش می نمود با روی خوش از مهمان استقبال  نموده و از آن پذیرائی نماید و گاه حتی اتفاق می افتاد غذای خود را به مهمان می دادند و گاه حتی نقل شد بچه را گرسنه خواباندند تا مهمان غذای سیر بخورد و خلاصه علی رغم  کمبود امکانات  و ارزاق خانه  پذیرش نسبت به مهمان  خوب و عکس العمل در مقابل مهمان مثبت بوده است .

 

14- اخلاق او با شوهرش چگونه بود ؟

 

در ازدواج سه چیز شرط است . حسن خلق ، امانت و دیانت و این سه در زندگی زناشوئی حضرت زهرا (س) و امیر المؤمنین (ع) حاکم بود . حضرت زهرا (س) در تمام امور زندگی از جمله زندگی زناشوئی  اخلاق و رفتار را کاملا مراعات می نمود .

صداقت در زناشوئی ، امانت در زناشوئی ، حرمت نگهداری در امور خانه و خانوادگی ، خوشروئی و حسن خلق با اعضای خانواده بویژه شوهررا مراعات می نمود .

هیچ مصداقی از بد اخلاقی و بد رفتاری در امور همسرداری از آن بزررگوار نقل نشد بلکه مرام و منش نیک ، خوشروئی و خوش سیمائی ،کرامت و متانت از آن عزیز منقول و مأ ثور است .

 

15- کار های مشترک زندگی را چگونه بین خود تقسیم نمودند ؟

کار های زندگی را باید با همت و همکاری هم انجام داد و وزن ومرد هرکدام گوشه ئی از کار را بر عهده گرفت و نسبت به انجام آن همت نمود . در این میان باید با توجه به توانائی ها  و شرایط فردی هر فرد کار ها را تقسیم نمود تا هم ملاحظه توان و امکان هر کدام بشود و هم کار ها زمین نماند .

با توجه به شرائط سخت مسئولیتی و کاری حضرت علی (ع) و با توجه به فرزندان خردسال و نیز مهمانان و با عنایت به اینکه کارهای عبادی و اجتماعی هم هر کدام وقت زیادی را می طلبید تراکم و تضاعف کار خانه امیر المؤمنین کاملاً مشهود بود و بدون تقسیم بندی مناسب  انجام آن مشکل می نمود. از این رو هر دو عزیز به محضر پیامبر شرفیاب شدند و از آن بزرگوار تقسیم کار خواستند که حضرت امور و کار ها ی زندگی را به این شرح تقسیم نمود : کار های مربوط به داخل خانه را به حضرت زهرا (س) و کار های مربوط به خارج خانه را به حضرت امیر المؤمنین واگذار نمود .

حضرت زهرا از این تقسیم که به نحوی عفاف او را بیشتر صیانت می کرد بسیار خوشحال شد و فرمود :

فَلا یَعلَمُ ما داخَلَنی مِنَ السُّرُورِ اِلَّا اللّهُ بِاِکفائی رَسُول ُالّلهِ تَحَمُّلَ رِقابِ الرِّجالِ .

جز خدا کسی نمی داند چقدر خوشحال شدم از اینکه پیامبر کار مربوط به مردان را از دوش من برداشت . (بحار الانوارج 43ص81 )

16-  آیا خوشنودی ویا خشم شوهر برای فاطمه (س) مهم بود؟

بله در امور زندگی بر آن بود تا رضایت او را جلب کند وتلاش می نمود تا او را خشمگین نکند وبا استناد به سخن پیامبر (ص) می فرمود:

وَیلٌ لاِمْرَأَة أَغْضَبَتْ زَوْجَها وَ طُوبى لاِمْرَأَة رَضِىَ عَنْها زَوْجُها. واى به حال زنى كه شوهرش را خشمگین سازد و خوشا به حال زنى كه شوهرش از او خشنود باشد .  ( فرهنگ سخنان حضرت فاطمه، ص139)