چهل سئوال وجواب پیرامون القاب زهرای اطهر(س)

چهل سئوال وجواب پیرامون القاب زهرای اطهر(س)

 

• چهل سئوال وجواب پیرامون القاب زهرای اطهر(س)

 

زیرا زهرای اطهر (سلام الله علیها)  نشانه نبوت است ؛ چرا که اولاً از خانه‌ای بود که نبوت در آن خانه نازل شد و آن خانه موضع الرسالة و مختلف الملائکه بود و ثانیاً پدر بزرگوارش نبی و پیامبر بود و ثالثاً مشی و مرام زندگی اش دقیقا در آن راستا یی بود که نبوت و رسالت از او انتظار داشت .

یعنی از وقتی که حضرت  به دنیا آمد و تا وقتی که می رفت تا از دنیا برود با نبوت و نبی در ارتباط کامل بود به گونه‌ای که نگاه به او و ملاحظه رفتار و مرام او انسان را به یاد پیامبر می انداخت چرا که او مثل پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) حرف می زد و مثل پیامبر راه می رفت و مثل پیامبر زندگی می کرد و لذا نگاه به او و یاد او نشان و آیتی از نبوت بود و به حقیقت او”آیة النّبوّة” بود.

 

 

 

• چرا به زهرای اطهر سلام الله علیها “امینَةُ الوحی” (امین وحی الهی) لقب داده شد؟

شاید این لقب به دوجهت باشد:

یکی  “نزول مصحف”  یعنی نزول مصحف از سوی خداوند متعال توسط جبرئیل (ع)که معروف به “مصحف فاطمه”  است  . زیرا  نزول مصحف ونزول جبرئیل نشان آن است که او امین وحی بود . چرا که اگر امین نمی بود چنین امانتی بزرگ به او واگذار نمی شد.

دیگرآنکه ایشان در خانه وحی به دنیا آمد ودر خانه وحی تربیت یافت . پس هر سخنی از وحی که ایشان برای مردم معاصر خود بیان می‌کرد و یا به آیندگان تحویل داد دقیقا همان سخنان وحی و در راستای وحی بوده وهست .

در واقع او همراه وحی و در خانه وحی بزرگ شد و به دستور وحی عمل نمود و هر آنچه را که می فرمود در چارچوب وحی بوده و هر گز از آن تخطی ننموده است. پس او در حقیقت “امینَةُ الوحی” بود.

 

 

 

 

• از القاب حضرت زهرا(س) ” اَنّانة” ( زن دردمند) است . چرا این عنوان به او داده شد؟

 

بخاطر غمهای زیاد . چراکه بخش مهمی از زندگی حضرت زهرای اطهر(س) همراه با غم و اندوه و درد و رنج بود . فقدان مادر و پدر، ظلمی که به او و ظلمی که به شوهر او (که وصی پیامبر بود) شده بود و آزار و اذیتی که در مسیر خیانت به خلافت و ولایت از سوی برخی به او شده بود و همچنین غم هایی که ازجهت انحراف جامعه پس از رسول خدا دچارش شده بود و خلاصه ده ها مصیبت و درد و غم و غصه و رنج خانوادگی واجتماعی ودینی که  به آن بزرگوار اصابت کرد موجب شد تا به او «انّانة» یعنی زن دردمند و غصه دار، گفته شود.

به ویژه که خود می فرمود: صُبَّت عَلَیَّ مَصائِبُ  لَو اَنَّها صُبَّت عَلَی الاَیّامِ صِرنَ لیَالِیا» ؛ مصائبی که بر من فرود آمد اگر بر روزها وارد می شد آن را تبدیل به شب می کرد.

 

 

 

• به چه دلیل به حضرت صدیقه کبری (س) عنوان ” اِنسیة ”  داده شد؟

خانمی که از خصلتهای خوب‌ وکمالات  انساني‌ برخوردار باشد وجلوه های انسانی در او متجلی‌باشد به او انسیه گویند .

 

اما اینکه به  حضرت زهرای اطهر(س)عنوان “انسیه”داده شد بدین جهت بود که از جنس انسان بوده  و از گوهر کامل انسانیت برخوردار بود.

این لقب را پیامبر (س) در مقابل لقب “حوراء” به او داد ؛ چون حضرت علاوه بر انسیه بودن حوراء هم هست ، زیرا همانطور که معروف است نطفه اش از سیب بهشتی بوده و خمیرمایه اولیه آن حضرت از حورالعین بود و حورالعین در قالب سیب در سفر معراج به پدر بزرگوارش حضرت محمد مصطفی(ص) مهمانی شد و آن سیب (که گوهرش از حورالعین بود ) مایه پیدایش حضرت زهرا گردید.

از این رو باید گفته می شد که او “حوراء” و از جنس فرشتگان است نه از جنس انسان . اما پیامبر (ص) به او لقب  «انسیة» داد تا نشان دهد که آن حضرت اگرچه از گوهر حورالعین است اما در عین حال از گوهر انسان هم برخوردار است و لذا به او لقب “انسیة”  داد وفرمود: ” فاطِمَهُ حَوراءُ اِنسِیَّهٌ.   التوحید ، شیخ صدوق ص117

 

 

• چرا به حضرت زهرا(س) ” بتول” گفته شد؟

بتول که به معنای پاکدامن وپارسا وزن بریده از دنیا (برای خدا) است ، لقب دیگری برای فاطمه زهرا (سلام الله علیها) و همچنین لقب حضرت مریم بنت عمران هم هست .

حضرت زهرا (س ) شاید بدان جهت  به او  بتول گویند که در فضل  ودین وحسب از زنان دیگر جدا وبی همتا  است ویا بدان جهت که بریده از علایق دنیا است.

البته جهت دیگری هم ذکر شد وآن بریده شدن از خون حیض است. چنانکه در کتاب معانی الاخبار و کتاب علل الشرایع و کتاب مصباح الانوار و کتاب بحارالانوار از حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام روایت است که از حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم سئوال کردند که ما مکرر شنیده ایم : فرمودید مریم (س)بتول است و فاطمه(س) بتول است .  این بتول به چه معنی است؟

حضرت فرمود: هر زنی که حیض نبیند بتول است و حیض در دخترهای پیغمبران کراهت دارد و ناروا است .   (کتاب معانی الاخبار ، شیخ صدوق ، ج1 ، ص64)

 

و مرحوم مجلسی فرمود : اِنَّها مُنقَطِعَهٌ عَن نِساءِ زَمانِها بِعَدَمِ رُؤیَهِ الدَّمِ. (بحار الانوار ، ج43 ، ص15 ، حدیث13)

او جدای از زنهای معاصرخود بود در عدم رؤیت خون حیض.

 

 

 

 

 

• چرا به حضرت زهرا عنوان ”  تُفّاحة الجنه ”  ( سیب بهشتی) داده شد ؟

 

چون حضرت فاطمه (سلام الله علیها) پیش از آنکه به دنیا بیایند سرشت حورالعینی داشت و خداوند متعال آن را در قالب سیبی به پیامبر(ص) عطا فرموده و پیامبر آن را میل نموده و از صلب آن حضرت  نطفه حضرت فاطمه(س) پدید آمد و به همین خاطر از القاب حضرت «تفاحة الجنة» شد ؛  چون اصالت او از سیب بهشتی و از تفاحة الجنة است.

امام صادق (ع ) فرمود : جبرئیل از سوی خداوند متعال پیامی به شرح زیر برای پیامبر (ص) به این شرح آوردند که :

يَا مُحَمَّدُ إِنَّ هَذِهِ تُفَّاحَةٌ أَهْدَاهَا اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَيْكَ مِنَ الْجَنَّةِ .  (بحار الانوار ، ج43 ، ص4 )

اى محمّد، اين سيبى است كه خداى عزّ و جلّ از بهشت براى تو هديه فرستاده است.

پس در حقیقت  این لقب را خداوند متعال به حضرت صدیقه کبری (س) عطا فرمود.

• لقب “الْحَوْرَاءُ الْإِنْسِيَّةُ” (بشر حور سرشت) چگونه به حضرت زهرا(س) داده شد؟

 

چون فاطمه (س) دارای دو وجه است وجه ظاهری و وجه باطنی .  وجه ظاهری اش وجه انسانی است  اما وجه باطنی اش  وجه حور العینی است به دلیل اینکه نطفه اش از سیب بهشتی بوده که آن سیب در اصل حور العین بوده و به امر خداوند متعال  به صورت سیب در آمده ودر سفر معراج از پیامبر با آن سیب پذیرایی شد وهمان هم  تبدیل به نطفه گردید  وهمان نطفه از طریق پیامبر (ص) (پس از برگشت از معراج) به حضرت خدیجه منتقل و وجود زهرای اطهر(س) از آن شکل گرفت .

با این توضیح روشن شد که خمیر مایه حضرت وهویت اصلی وباطنی اش حور العین بود . ودر عین حال  از هویت وساختار کامل انسانی هم برخوردار بود .

پس حضرت مرکب از حور و انسان است ومی توان گفت که حضرت « انسان حورسرشت» هست. و این از القابی است که پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) برای فاطمه( سلام الله علیها) برگزید و  او را به این لقب ملقب نمود و فرمود:

فَفاطِمَهُ  الْحَوْرَاءُ الْإِنْسِيَّةُ. (بحار الانوار ، ج43 ، ص6)

پس فاطمه “حوراء انسيه” است.

 

 

• چرا به حضرت زهرا (س)” حاملة البلوی بغیر شکوی”  ( بانوی بلاکش بی شِکوَه و شکایت) گفته شد؟

 

حاملة البلوی بغیر شکوی یعنی بانوی بلاکش بی شِکوه. این از القاب حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا (سلام الله علیها) است. اگرچه این لقب معروف نیست اما بیانگر یک حقیقت و واقعیت است که حضرت در زندگی با آن مواجه بود. وآن اینکه  بلا و اندوه و غم جزء لاینفک زندگی آن بزرگوار بود. اندوه و بلایی که او کشید کمتر انسانی در تاریخ کشید.

مصیبت هایی که او دید  کمتر در زندگی دیگران دیده شد.

خود آن  بزرگوار می فرماید: «صُبَّت عَلَیَّ مَصائِبُ  لَو اَنَّها صُبَّت عَلَی الاَیّامِ صِرنَ لَیالِیا»؛ مصائبی که بر من فرود آمد اگر بر روزها وارد می شد آن را تبدیل به شب می کرد.

یعنی مصائب چنان سنگین بود که نه تنها حالات را منقلب می کرد حتی هویت را هم تغییر می داد اما زهرای اطهر(س) آنها را تحمل کرد و نه تنها تحمّل کرد بلکه حتی گله و شکایت هم نکرد.

آخر برخی مصائب را تحمل می کنند اما در کنار آن شکایت هم دارند ، گله‌مندی هم دارند ، به اینجا و آنجا می روند و بازگو می کنند  و شریک غم برای خود می‌سازند اما فاطمه زهرا سلام الله علیها همه غم ها و اندوه و بلا ها را تحمل کرد و جام مصائب را جرعه جرعه نوشید اما به کسی نگفت و شکایت نداشت. بدین خاطراست که لقب “حاملة البَلوی بغیر شَکوی” را به خود اختصاص داد .

 

 

• به چه جهت به حضرت زهرا “حانیه” (زن پرعاطفه، مهرورز، شوهردوست )گفته شد ؟

 

حانیه به بانویی گفته می شود که به فرزندش فوق العاده مهربان و به شوهرش هم خیلی علاقمند و عاشق است و حضرت زهرای اطهر (س) از هر دو خصلت برخوردار بود یعنی هم به فرزندان خیلی عطوفت و شفقت داشت و هم نسبت به شوهر فوق‌العاده علاقه‌مند بود. او کانون  مهر و محبت بود هم به فرزندان و هم به شوهر و شاید به همین خاطر باشد که به او حانیة گفته شد.

 

 

• به چه خاطر به صدیقه کبری (س) حبیبه اللّه ( محبوب خداوند) گفته شد؟

از القاب حضرت فاطمه (سلام الله علیها) “حبیبة اللّه” است یعنی محبوب خدا .کسی که او را خداوند دوست می داشت و به همین خاطر خدای متعال با خشم او خشمگین می شد و با خوشنودی او خوشنود می‌شد. و خداوند از آن جهت او را دوست می داشت که او جامع صفات کمال و مطیع محض الهی در تمام شئون زندگی بود.

او در تمام امور زندگی جز به خدا فکر نمی کرد وتماما در مسیر حق تعالی بود.

پس چنین انسانی شایسته آن است که خداوند او را دوست بدارد.آری او نه تنها حبیبة خدا بود بلکه حبیبة پیامبر خدا و حبیبة مومنین هم بود و او اساسا چهره محبوب و دوست داشتنی بود و شاید به همین خاطر باشد که گاه لقب حبیبة بدون قید” اللّه” بر او اطلاق می‌شد.

یعنی اگر گفته شود که فاطمه (س) “حبیبة” است به این معنی که  او محبوب خدا و رسول و مومنین است گفتار بجا وبه حق است.

 

 

 

• از القاب حضرت فاطمه (س) “حُرّة”  ( زن آزاده، زنی که اسیر شهوات نیست)چرا آن بزرگوار به این لقب ملقب شد ؟

 

حُرّة که به معنای زن آزاده است از القاب حضرت صدیقه کبری (سلام الله علیها) است. باید دانست که به زن کنیز«أمَه» و به زن آزاد «حُرّة» گویند اما به حضرت زهرا (سلام الله علیها) از این جهت حُرّة نگویند بلکه حُرّة بودن او از آن جهت است که از قید شهوات ، هوس‌ها و مظاهر فریبنده دنیا آزاد بود و هرگز اسیر دنیا و اسیر هوس ها و شهوت ها نگردید.

خیلی از آدمها اگر چه “عبد” و ” أمَه” و برده وکنیز کسی نیستند ودرشمار افراد آزاد به شمار می آیند اما در واقع به خاطر تبعیت کورکورانه وجاهلانه وهوس مدارانه از دیگران باز هم برده وکنیزند مثلا تابع هوس هستند ، تابع شهوت هستند ، تابع مال ومنال ومقام دنیایی اند ، تابع آدمهای زورمندومایه دار هستند ، اسیردنیا ومظاهر دنیاهستند.  پس اینگونه افراد اگرچه به ظاهر آزادند اما در واقع عبد وأمَه اند.

 

حضرت زهرا(س)  حُرّة بود یعنی بنده کسی نبود بلکه فقط بنده خدا بود و به تعبیر امام امیرالمومنین (علیه السلام) که می فرمود:

لَا تَكُنْ عَبْدَ غَيْرِكَ وَقَدْ جَعَلَكَ اللَّهُ حُرّاً ( نهج البلاغه، نامه 31 )

بنده کسی نباش چرا که خداوند تو را حُرّ و آزاد آفرید.

آری زهرای اطهر (سلام الله علیها)  هم حُرّة بود چون بنده غیر خدا نبود و هم هیچ چیزی و هیچ کسی و هیچ مقامی وهیچ هوس وشهوتی   هیچ جلال وجلوه یی نمی توانست او را به بندگی بکشد. این لقب را هم امیر المومنین (ع) به او داد  وهم خود حضرت زهرا (سلام الله علیها) به خودش داده است آنجا که خطاب به امیرالمومنین گفت:

اَلبَيتُ بَيتُكَ، وَالحُرَّةُ زَوجَتُكَ. ( بحار الانوار ، ج43 ، ص198 ، ذیل حدیث 29 )

خانه خانه توست و حرة (یعنی فاطمه)همسر توست.

 

 

 

 

12-   چرا لقب “حَصان” (عفت مند وخویشتن دار) به حضرت زهرا (س) داده شد ؟

 

حَصان که به معنای پاکدامن است از القاب حضرت زهرای اطهر (سلام الله علیها) است.

حصان علاوه بر پاکدامنی به معنای پاک مرامی و پاک منشی هم هست یعنی کسی که خود را از هجوم شهوات حفظ نموده و هرگز در امور زندگی اسیر شهوت نگردید.

کسی که در زندگی خود موفق بوده و هرگز از دائره حیا و عفت بیرون نرفته است.

پاک زیست و پاک ماند و هرگز به آلودگی‌های شهوانی تن نداد.

این لقب یا از حدیث پیامبر(ص) راجع به حضرت زهرا (سلام الله علیها) اخذ شده و یا از اشعار حسان بن ثابت در وصف حضرت زهرا (س) که عیناً ملاحظه خواهید فرمود:

• پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:

اِنَّ فاطِمَهَ اَحصَنَت فَرجَها فَحَرَّمَ اللهُ ذُرِّّیَتَها عَلَی النّارِ. ( فضائل الخمسه من الصحاح السته،ج3 ، ص165 )

به خاطر پاکدامنی فاطمه (سلام الله علیها)  خداوندمتعال نوادگان او را از عذاب جهنم حرام نمود .

ملاحظه می شود که حضرت در توصیف صدیقه کبری (س) از واژه “احصان وحصان” استفاده نمود.

• حَسّان بن ثابت :

و ان مریم احصنت فرجها    فجائت بعیسی کبدر الدجی

فقد احصنت فاطم بعدها     فجائت  بسبطی  نبی   الهدی

(بحارالانوار ، ج43 ، ص50 ، ذیل حدیث 46 )

حضرت مریم به خاطر پاکدامنی اش، حضرت عیسی(ع) (که مثل ماه بدر می‌درخشید) نصیبش شد و حضرت فاطمه (سلام الله علیها) هم  به خاطر پاکدامنی اش  دو سبط پیامبر خدا (ص) (یعنی حسن و حسین علیهما السلام) نصیب او  گردید.

آری حسان هم از کلمه “احصان” برای حضرت زهرا(س) استفاده نمود.

پس حضرت از آن جهت “حصان” شد که پاکدامن وپاکمرام وپاکزیست بود.

 

• به چه جهت به حضرت زهرا (س) “حکیمه” (زن باحکمت و دارای فهم و ادراک حکیمانه) گفته شد ؟

 

حکیم وحکیمه به کسی گفته می‌شود که از حکمت  برخوردار باشدوامور زندگی وکاری را براساس مصلحت وعقل وتدبیرانجام دهد.

و فاطمه زهرا (سلام الله علیها) را از آن جهت حکیمه خواندند که از حکمت برخوردار بود. چرا که آن بزرگوار علاوه بر علم فراوان از حکمت الهی هم بهره مند بود ؛ یعنی تمام کارهای حضرت بر اساس حکمت، مصلحت ، تدبیر، ضوابط و منطق بود و هرگز آلوده به هوس و شهوت و میل مفرط انسانی نبود. او حکیمانه می‌اندیشید و حکیمانه تصمیم می گرفت و حکیمانه عمل می نمود.

 

 

• لقب حَوراء(فرشته و زن فرشته گونه) به چه علت به حضرت زهرا(س) گفته شد ؟

 

حوراء به معنای فرشته و حورالعین است وهمین طور به  زنی که خصلتهای خوب فرشتگان را در خود جمع نموده باشد گفته  می شود واین  لقب دیگری برای حضرت زهرا (سلام الله علیها) است چراکه هم ساختار فرشته یی داشت و هم مشی ومرام فرشته یی .

پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) با توجه به ساختار ومشی ومرام فرشته گونه ی حضرت زهرا (س) این لقب را به او عطا نموده وفرمود :

فاطِمَهُ بَضعٌَهٌ مِنّی وَ هِیَ نُورُ عَینی وَ ثَمَرَهُ فُؤادی وَ رُوحِیَ الَّتی بَینَ جَنبَیَّ  وَ هَیَ الحَوراءُ الاِنسِیَّهُ. امالی ،  شیخ صدوق،ص174

فاطمه پاره تن من است و او نور چشمم و میوه قلبم ونیز جان من است همان جانی بین دو پهلویم قرار دارد. . و  او حوراء انسیه است .

و همچنین فرمودند: اِنَّ فاطِمَهَ خُلِقَت حَورِیَّهً فی صُورَهٍ اِنسِیَّهٍ. دلائل الإمامة  ,  جلد۱  ,  صفحه۱۴۵ 

فاطمه فرشته یی است که به صورت وچهره انسان آفریده شد.

و به همین خاطر به آن بزرگوار «حُوریه» هم گفته شد یعنی لقب حوراء و حوریه در واقع از یک حکمت برخوردارند . برای توضیح بیشتر به لقب “انسیة” مراجعه شود.

 

• عنوان “حمیده ” (زن پسندیده) به چه خاطر به زهرای اطهر(س) نسبت داده شد ؟

 

حمیده یعنی پسندیده و ستوده شده و حضرت صدیقه کبری(س)  را از آن جهت حمیده گویند که مورد تمجید و ستایش خداوند متعال قرار گرفته و همچنین مورد توصیف و تمجید و سفارش پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)  و ائمه (علیهم السلام)  قرار گرفته است. او به خاطر صفات نیک و رفتار پسندیده و اطاعت و بندگی خالصانه مورد پسند خداوند متعال و پیامبرش و اوصیاء گرامی اش قرار گرفته است و شاید به همین خاطر لقب “حمیده”  به او داده شد.

 

 

16-  از القاب حضرت فاطمه (س) “رئوفة” (زن دلسوز و مهربان) است . جهت آن چیست ؟

به خاطر دلسوزی ومهربانی به مردم به ویژه مساکین وفقراء وایتام .

فاطمه زهرا (س) از صفات کمال واز جمله صفت رأفت ورحمت ومهربانی برخوردار بود.

آن بزرگوار با همین صفت کمال بود که به ایتام رسیدگی می‌کرد و با همین خصلت بود که لباس عروسی خود را به فقیر می داد و در سایه برخورداری از همین لقب بود که رزق و ضروریات زندگی خود را به مستمندان می‌داد و خلاصه با همین صفت و خصلت بود که به مستمندان و مساکین و بیچارگان مهر می ورزید وکمک می نمود . آری او ” رئوفه ” بود.

 

 

• چرا به فاطمه زهرا (س) “راضیه– مرضیه” گفته می شود؟

 

مرضیه به کسی می‌گویند که مورد رضایت و خوشنودی باشد و حضرت زهرا (سلام الله علیها) چون مورد رضایت خدا و رسول است به او “مرضیه” گفته شد و این لقب را می‌توان از حدیث معروف:

اِنََّ اَللَّهَ يَغْضِبُ لِغَضَبِ فَاطِمَةَ وَ يَرْضَى لِرِضَاهَا  استفاده نمود.

چون اعمال و رفتار حضرت (سلام الله علیها) مورد خشنودی و رضایت خداوند بود و همچنین رفتار او مورد رضایت پیامبر هم بود.  پس این که به آن بزرگوار مرضیه گفته شود به جا و مناسب است.

 

اما اینکه به آن بانوی عزیز راضیه گفته شد بدین خاطر بود که او راضی به رضای الهی و راضی به رضای پیامبر بود و به همه قضا ومقدرات الهی هم کاملا خوشنود و راضی بود و به همین خاطر به آن عزیز “رضیه “ هم گفته شد.

 

 

–          18- چرا به زهرای اطهر (س) لقب  “رشیده ”  داده شد ؟

 

رشیدة به بانوئی گفته می شود که خوب و بد و سود و زیان را کاملا تشخیص ‌دهد.

به فاطمه زهرا (سلام الله علیها) از آن جهت «رشیدة» گویند که هر آنچه را که به سود و زیان و هر آنچه را که به مصلحت و مفسده است می‌داند.

یعنی درست تصمیم می‌گیرد و درست و بجا اقدام می کند و در امور دنیایی و آخرتی خود دچار اشتباه نمی شود و با برخورداری از رشد و فهم فاخر از غیّ و گمراهی بدور است.

هر چه هست رشد است و هرگز غیّ در زندگی او راه ندارد.

 

 

• عنوان “ریحانه” به چه خاطر لقب حضرت زهرا قرار گرفت؟

 

ریحانه که به معنای گل خوشبو و به معنای لطیف ومهربان است از القاب حضرت صدیقه کبری است و او در واقع گل پیامبر  و “ریحانة النبی ” است؛  چرا که پیامبر مکرر او را می بوسید و می فرمود من از سینه او بوی بهشت استشمام می کنم.

و این لقب را خود پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به او داده است . آنگاه که آن عزیز به دنیا آمد و برخی از اصحاب گویا از دختر بودن فرزند ناخرسند شدند حضرت در اعتراض به آنها فرمود:

ما لَکُمْ !؟ رَیْحانَهٌ أَشَمُّها و رِزْقُها علَى اللهِ عَزَّ وَ جَلّ‏.

چه می گوئید!؟  او گلی است که او را می بویم و رزق و روزی او بر عهده خداوند عَزَّ وَ جَلّ است.

و در سخنی از حضرت امیرالمومنین (ع) هم این لقب آمد آنجا که فرمودند:

أَنا بابُ مَدینَهِ الْعِلْمِ و خازِنُ عِلْمِ رَسولِ الله و وارِثُهُ و أَنا زَوْجُ الْبَتُولِ سَیِّدَهِ نِساءِ الْعالَمین فَاطِمَهَ التَّقِیَّهِ النَّقِیَّهِ الزَّکِیَّهِ الْمَبَرَّهِ الْمَهْدِیَّهِ حَبِیبَهِ حَبِیبِ الله و خَیْرِ بَناتِهِ و سُلالَتِهِ و رَیْحانَهِ رَسُولِ الله.

که از حضرت زهرا (سلام الله علیها) تعبیر به ریحانة الرسول نمود.

 

 

 

• چرا به فاطمه (س) “زهراء” گقته شد ؟

درخشنده و تابان.

زهراء یعنی درخشنده وتابان

جابر جُعفی نقل می‌کند که به حضرت امام جعفر صادق علیه‌السلام گفتم:

برای چه فاطمه (س)، زهرا نامیده شد؟ فرمود: برای اینکه خداوند آن بانو را از نور عظیم خود آفرید.

وقتی که خداوند متعال نور حضرت فاطمه (س) را آفرید  آسمان‌ها و زمین با  نوردرخشان  او روشن شدند، چشم‏‌های ملائکه خیره شد و ملائکه  خدا را سجده نمودند و گفتند:

پروردگارما! سید ما این چه نوری است؟! خداوند بدان‌ ها وحی فرمود:

این نوری از نورهای من است که آن را در آسمان خود جای دادم. این نور را از عظمت خویش آفریدم.

من این نور را از صلب یکی از پیامبرانم خارج می‌نمایم که او را بر تمام انبیا برتری داده‏‌ام.

از این نور امامانی به‌وجود می‌آورم که امر مرا به‌پا دارند و به حق هدایت کنند، و آنها را خلفای خود بر زمین قرار خواهم داد، هنگامی که وحی من قطع شود. بحارالانوار، ج۴٣، ص١٢.

 

به همین جهت به آن بزرگوار “الغَرّاء» و «غرة الغراء» و «مشکاه نورالله”هم  گفته شد یعنی صورت نورانی و زیبا ، طلعت درخشنده و سپیده روشن وچراغ نور خدا.

 

 

 

• چرا حضرت فاطمه (س) “زکیه” لقب گرفت ؟

 

 

زکیه یعنی پاک، پاک از ناخالصی، زکیه یعنی انسان رشد یافته، زکیه یعنی زن پاک و  با تقوا.

حضرت زهرا (سلام الله علیها) که ملقب به این لقب است یعنی کسی که توانست در سایه تقوا و پاکی و پارسایی ، خود را به حد تزکیه برساند و انسان پاک و خالص و مزکّی و رشد یافته شود تا جایی که وجود مبارک کامل و روح عزیزش پیراسته از هر ناخالصی گردد.

در سخنانی از امیرالمومنین (علیه السلام) از حضرت فاطمه(س)  تعبیر به زکیه گردید.

حضرت امیرالمومنین (ع) فرمودند:

أَنا بابُ مَدینَهِ الْعِلْمِ و خازِنُ عِلْمِ رَسولِ الله و وارِثُهُ و أَنا زَوْجُ الْبَتُولِ سَیِّدَهِ نِساءِ الْعالَمین فَاطِمَهَ التَّقِیَّه النَّقِیَّهِ الزَّکِیَّهِ الْمَبَرَّهِ الْمَهْدِیَّهِ حَبِیبَهِ حَبِیبِ الله و خَیْرِ بَناتِهِ و سُلالَتِهِ و رَیْحانَهِ رَسُولِ الله.    (بحار الانوار ، ج33 ، ص282 )

من درب شهر علم ومخزن علم رسول خدا (ص) و  وارث آن حضرت ومن همسر بتول که مهتر بانوان جهانیان یعنی فاطمه پرهیزگار ،پاک ، پاکیزه ، مطیع والدین ، هدایت شده ، محبوب حبیب خدا ، وبهترین دختران وفرزندانش .ریحانه رسول خدا  هستم .

ملاحظه می شود که امام از حضرت تعبیر به “زکیه” می کند .

 

 

• چرا به حضرت زهرا ” زاهده”گویند ؟

 

 

 

زاهده به کسی گویند که به دنیا بی میلی و بی رغبتی نشان می‌دهد و زرق و برق دنیا چشم او را نمی گیرد و او را اسیر خود نمی کند  و  زاهده به  بانویی گویند که  اهل زهد و پار سایی باشد.

حضرت زهرا (س) به واقع زاهده بود و شکوه و زیبایی و دلربایی دنیا نتوانست در او اثر بگذارد و از این رو از دنیا کمترین برخورداری را داشت و در مقابل بیشترین بهره و استفاده برای عالم آخرت را  برد.

پس زاهده بودن حضرت بخاطر بی میلی وبی رغبتی اش به دنیا بوده ودنیا با همه عظمتش در چشم او حقیر وناچیز بود.

 

• عنوان “سِرُّ الله” به حضرت زهرا (س) به چه خاطر است ؟

 

سِرُّ الله» یعنی راز نهان خدایی  یعنی راز الهی که دیگران توان تحمل آن را ندارند و خداوند متعال راز خود را به آنها نمی سپارد اما به حضرت صدیقه کبری می سپارد  چون ظرفیت آن را دارد  و  بسیاری از اسرار الهی در محضر او نگهداری شد که دیگران از آن محروم بودند.

ضمن این که وجود مبارک حضرت زهرا(س) به نوبه خود ، خودش سرّاللّه و از اسرار الهی است که کسی را به کشف آن راهی نیست یعنی خود حضرت رازی از رازهای الهی و سِرّی از اسرار الهی است و شاید به همین جهت به او «سرّ اللّه» گفته شد. پس سِرّ الله بودن حضرت دو جهت دارد : یکی آنکه راز وسر الهی را در خود به عنوان امانت مکنون ومکتوم نگه می دارد ودیگر آنکه خودش سِرّ الله است وخودش از اسرار الهی است وکسی را به او دسترسی نیست.

 

• راز اینکه به حضرت زهرا (س) “سیدة النساء” گفته شد چیست؟     

 

سیدة النساء یعنی سرور زنان و حضرت زهرا (سلام الله علیها) سرور زنان عالم است .به دلیل  روایات متعدد از سوی پیامبر(ص) مبنی بر اینکه فاطمه سیدة النساء است  وفاطمه سرور بانوان است و زنی به مثابه او نیست و حتی حضرت مریم که در قرآن از او تعبیر به سیده نساء العالمین شد، مربوط به سروری زنان عصر خودش است نه کل عصرها وزمانها.

اما حضرت زهرا (س) سرور زنان اولین و آخرین و سرور زنان دنیا و آخرت است و بانوئی به بزرگی او نیست و به همین جهت به او “السَّیِّدَةُ الکُبری»، «سَیِّدة النِّسوان»و «السیّده» «المُفَضَّلَةُ عَلی کافَّةِ الناسِ” هم گفته شد.

 

 

 

 

 

• از القاب حضرت فاطمه زهرا  “شفیعة العُصاة”  است راز آن چیست ؟  

  

شفیعه العصاه یعنی شفاعت کننده گناهکاران.   حضرت صدیقه کبری (س) شفاعت کننده از گناه کاران است  و در روایات متعددی از شفاعت آن بزرگوار یادشده و شفاعت او قطعی است که فقط به یک روایت بسنده می شود.

“المُشَفَّعَةُ فی شیعَةِ اَولادِهَا الطِّیِّبینَ” یعنی حق شفاعت واذن شفاعت به او داده شد تا از شیعیان فرزندان پاکش شفاعت کند . ونه تنها از شیعیان که از محبین اهلبیت(ع) هم شفاعت می نماید.

 

 

• حکمت ملقب بودن حضرت صدیقه کبری(س) به  “صابره” چیست ؟

 

صابره یعنی  بانوی صبر کننده وچون حضرت صدیقه کبری (س)در زندگی بسیار صبور ودر حوادث زندگی خیلی خویشتن دار بود  به او صابره گفته شد .

گویند صبر بر سه قسم است.

صبر بر طاعت، صبر بر معصیت و صبر بر مصیبت و حضرت صدیقه کبری(س) از هر سه  صبر برخوردار بوده و در حد عالی هم بهره مند بوده اند و کمترین ناصبری از او در زندگی دیده نشد.

در زیارت نامه آن بزرگوار می خوانیم که شما بر همه آزمونهای الهی صبور بیرون آمدی.

 

  وَکُنتِ لِمَا امتَحَنَکِ بِهِ صابِرَهً  و شما در مقابل هر آنچه که با آن امتحان شدی صبور وشکیبا بیرون آمدی . یعنی در برابر هیچ حادثه وبلایی جزع نکرد ، شکوه نداشت وهیجان زده نمی شد.

 

 

   

• چرا به حضرت فاطمه زهرا(س) “صادقه” گفته شد ؟  

     

صادقه یعنی  زن راستگو و درست کردار. این لقب در وصف حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) نیاز به توضیح ندارد  و حتی خودش به حضرت امیرالمومنین (علیه السلام) می گوید:

“ما و جدتنی کاذبة”    در طول مدت زندگی هرگز دروغی از من دریافت نکردی.

آری نه تنها صادق و راستگو بود بلکه”صدوقه”  یعنی بسیار راستگو بود ؛ یعنی حتی دروغ مصلحتی و یا دروغ به شوخی و یا حتی یک بار هم دروغ نگفت  و از این بالاتر “صدیقه” هم بود، یعنی نه تنها در زبان صادق بود بلکه در عمل هم صادق بود.

رفتار و گفتار او، حالات او، منویات او، عزم و اراده او مشحون از صداقت بود، صدق و صداقت در سراسر زندگی اش نهادینه شده بود و به مرتبه و درجه و مقامی از صداقت رسیده بود که لقب “صدیقة” هم یافت.

 

 

• راز ورمز ” طاهرة” بودن حضرت زهرا (س) چیست ؟

 

طاهره یعنی  زن پاکدامن و بانوی  پاک از هر رذیله.

پاکدامنی حضرت زهرا(س) شهره آفاق است. چرا که او در عفاف و حجاب سرآمد روزگار بوده و نمونه‌هایی از عفاف و حجاب در زندگی او فراوان مشاهده می‌شود.  وهمین طور هم پاک سرشت وپاک روش بود، زبان او از رذیله پاک وچشم وگوش او پاک وشکم ودامن او پاک و قلب او مطهر وپاک بود. هرگز آلوده نشد به به رذائل اخلاقی وپلیدیهای فکری واعتقادی و مفاسد رفتاری. او پاک به دنیا آمد وپاک زیست وپاک از دنیا رفت.

والقابی همچون:

“المُبَرَّأَةُ مِنَ الاَدْناسِ»  ، «مطهرة» ، «العفیفة» ، « المَحروُسَةُ مِنَ الوَسواسِ» ، «المُطَهَّرَةُ مِنَ الاَرجاسِ» ، «المُهَذَّبَةُ مِنَ الخَناءِ» و «نقیة”  هم در همین راستا است.

 

–     

28-  چرا به زهرای اطهر (س)” فاطمة” گفته شد؟

فاطمه به زنی گویند که شیر خود را (پس از اتمام شیرخوارگی) از بچه بریده و قطع کرده باشدوهمین طور به کسی که  بریده و جدا از عیب باشد هم فاطمه گویند.

به حضرت زهرا (سلام الله علیها) از آن جهت فاطمه گفته شد که بریده از هر عیب و بریده از آتش است و همچنین به خاطر آن است که فرزندان او، شیعیان و محبان او بریده از آتش جهنم اند و همچنین بخاطر آن است که مردم بریده از فهم ومعرفت شأن آن بزرگوارند.

امام صادق (ع ) در تفسیرآیه قدر فرمود:

إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ . اللَّيْلَةُ فَاطِمَةُ وَ الْقَدْرُ اللَّهُ فَمَنْ عَرَفَ فَاطِمَةَ حَقَّ مَعْرِفَتِهَا فَقَدْ أَدْرَكَ لَيْلَةَ الْقَدْرِ وَ إِنَّمَا سُمِّيَتْ فَاطِمَةَ لِأَنَّ الْخَلْقَ فُطِمُوا عَنْ مَعْرِفَتِهَا.       منبع: بحارالانوار، ج۴٣، ص۶۵.

«همانا ما آن را در شب قدر نازل کردیم» مقصود ازشب  “فاطمه” است ومقصود از قدر “خدا” است . پس کسی که فاطمه را آن‌طور که باید و شاید بشناسد شب قدر را درک نموده است، فاطمه بدین لحاظ فاطمه‏ نامیده شد که خلق نتوانستند او را کاملاً بشناسند.

 

• چرا به حضرت فاطمه (س) ” کریمة” گفته شد ؟

کریمه به بانوئی گفته می شود که در ارتباط با مردم رفتار کریمانه دارد؛ یعنی همواره کرامت و بزرگواری از او به دیگران منتقل می شود احترام دیگرا ن را حفظ می‌کند و از سر لطف و کرم به آنان کمک می کند.

عزت و حرمت شان را نگه می‌دارد و با عزت و حرمت مشکل شان را رفع می نماید.

خلاصه همیشه از او کرامت و بزرگواری صادر می گردد.

وحضرت زهرا (س) به همین جهات به او کریمه گفته شد و آن بزرگوار نه تنها “کریمة” در زمین بود بلکه در آسمان هم به “کریمه” معروف بود و فرشتگان او را به عنوان کریمه می شناختند و لذا از القاب او “الکَریمَةُ عِندَ المَلا الاَعلی”  است ؛ یعنی بانوئی که در بالا هم معروف به کریمه است.

 

• از القاب حضرت زهرا (س) “کوثر” است . راز آن چیست ؟

کوثر یعنی خیر فراوان، نسل فراوان  وچشمه جوشان و نیز نام  نهری است در بهشت.

این لقب را خداوند در قالب سوره کوثر به حضرت زهرا عنایت فرمود.

دشمن که پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) را به خاطر نداشتن پسر «أبتر» می خواندند؛ یعنی کسی که عقبه ندارد، کسی که ادامه و جریان ندارد، خداوند در مقابل به دفاع برخاست و از طریق دختر که همان فاطمه (س) باشد او را ماندگار ساخت و دشمن او را أبتر نمود.

پس فاطمه (سلام الله علیها) خیر کثیر و چشمه همیشه جاری است که با نسل فراوان به ویژه ائمه هُدی (علیهم السلام) باعث ماندگاری پیامبر(ص) و ادامه شریعت او شد.

 

 

• راز اینکه به حضرت فاطمه (س) ” کوکب” گفته شد چیست؟

کوکب  یعنی درخشنده و درخشان  و حضرت صدیقه کبری (س) از آن جهت «کوکب» است که در سایه معنویت وتقوی از نورانیت فوق العاده یی برخوردار بود  و فروغ او آسمان و زمین را روشن نمود.

به ویژه آنگاه که نور آن بزرگوار خلق شده بود که با نور او عالم هم   روشن وپر فروغ گردید.

این لقب در واقع برگرفته از حدیثی از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) است که  فرمود:

“اما ابنتی فاطمه… مَتَى قَامَتْ فِي مِحْرَابِهَا بَيْنَ يَدَيْ رَبِّهَا جَلَّ جَلَالُهُ ظَهَرَ نُورُهَا لِمَلَائِكَةِ السَّمَاءِ كَمَا يَظْهَرُ نُورُ الْكَوَاكِبِ لِأَهْلِ الْأَرْضِ…” (امالی ، شیخ صدوق ، ص100) ، ح2 )

اما دخترم فاطمه (س) هر گاه در محراب عبادتش مقابل پروردگار جلیل وعزیز قرار می گیرد نورش برای فرشتگان آسمان  چنان می نُماید که نور ستارگان آسمان برای اهل زمین می نُماید .

و همچنین امام‌ صادق‌ (ع)‌ درباره سخن‌ خداوند “اللهُ نورُ السَّمواتِ وَ الارضِ مَثلُ نورِهِ كَمِشكو’ة‌…”(سوره نورآیه35)

فرمودند:

فاطمه “کَوکَبٌ دُرِّیٌّ  بَینَ نِساءِ أهلِ الدُّنیا”  (کافی ، ج1 ،ص195  ،ح5)

 

–     32-  لیلة القدر از القاب حضرت زهرا(س) است . چرا آن بزرگوار به این لقب ملقب شد؟

به دو جهت آن بزرگوار را “لیلة القدر” گفتند یکی قابل درک نبودن عظمت حضرت یعنی همانگونه که

عظمت شب قدر قابل درک نیست، عظمت و معرفت حضرت فاطمه (سلام الله علیها) هم قابل درک نیست

دیگر آنکه اگر کسی بتواند فاطمه را بشناسد گویا لیله القدر را درک نموده است و شاید به همین خاطر به

آن بزرگوار لقب “لیلة مبارکة” هم داده شده که کنایه از شب قدر است.

از حضرت امام صادق(ع) روايت شده كه ايشان فرمودند:

امام صادق (ع ) در تفسیرآیه قدر فرمود:

إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ . اللَّيْلَةُ فَاطِمَةُ وَ الْقَدْرُ اللَّهُ فَمَنْ عَرَفَ فَاطِمَةَ حَقَّ مَعْرِفَتِهَا فَقَدْ أَدْرَكَ لَيْلَةَ الْقَدْرِ

(بحارالانوار، ج۴٣، ص۶۵.)

«همانا ما آن را در شب قدر نازل کردیم» مقصود ازشب  “فاطمه” است ومقصود از قدر “خدا” است . پس کسی که فاطمه را آن‌طور که باید و شاید بشناسد شب قدر را درک نموده است، فاطمه بدین لحاظ فاطمه‏ نامیده شد که خلق نتوانستند او را کاملاً بشناسند.

 

• چرا به حضرت زهرا لقب “ مبارکة” داده شد ؟

مبارکه  به  زنی گویند که در او خیر بسیار باشد و همواره از آن خیرات صادر شود و نیز خیرات آن مستمر و ماندگار باشد.

حضرت صدیقه کبری (س)  با توجه به اینکه کوثر و خیر کثیر است و چشمه همیشه جاری است، و با خدماتی که در زمان خود ارائه می داد  و با سیره وسخنی که از خود به یادگار گذاشت به ویژه کتاب “مصحف” که از آن بزرگوار به جا مانده است و نیزنسل مبارک و خجسته ای (که از فیض وجودش) در میان جوامع می درخشند و با فرزندان معصوم که هر کدام به نوبه خود خیر کثیر اند و در عالم وجود از درخشش ویژه ای برخوردارند “مبارکه” نامیده شد.

انصافاً وجودش مبارک بود و زیبنده بود تا به او “مبارکة” گفته شود و به خاطر با برکت بودن  و با میمنت بودن لقب “میمونة” و “مَن بُورِکَت وَ بوُرِکَ نَسلُها” هم به آن بزرگوار داده شد.

 

• راز “محدَّثة” بودن حضرت زهرا(س) چیست؟

محَدَّثه به فتح دال  به زنی گفته می شودکه مخاطب  فرشتگان قرار گرفته باشد  و فرشتگان بر او نازل  شده  و به او خبر دهند و حضرت فاطمه ی زهرا (س) به خاطر نزول جبرئیل پس از وفات پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بر او ( برای بیان برخی از اخبار آینده)  لقب “محدّثة”  گرفت که نتیجه آن خبر  وحدیث  ، کتاب “مصحف فاطمه” شد که به میراث ائمه (ع) در آمد و اکنون در اختیار امام زمان (عج) قرار دارد.

 

• چرا به حضرت فاطمه (س) “مَظلوُمَه” گفته شد؟

معنای مظلومه روشن است وآن بانویی است که به  اوظلم شده باشد .

به صدیقه کبری فاطمه زهرا سلام الله علیها خیلی ظلم شد.

هم به جسم مبارکش ستم شد و هم به مالش تعدی گردید و هم به عِرض و آبرویش هتاکی گردید وهم چنین  به خانواده اش ستم گردید که اینها و امثال اینها موجب شد تا به او مظلومه گویند. و همچنین به شوهر گرامی اش مولا علی بن ابیطالب (علیه السلام) هم ظلم شد که لقب “المظلوم زوجها”به حضرت زهرا(س) داده شد و چون فرزندش را به شهادت رساندند لقب  “المقتول ولدُها”  و چون حقش را غصب نموده اند لقب “مغصوبة الحق”و چون به زور و با قهر و غلبه حقش را گرفتند لقب “المَقهوُرَة” به او داده شد.

و همچنین القاب زیر در همین راستا است:

“المَيلوُبَةُ بِالاَحقادِ” ، «المُضطَهَدَة» ،  «المَغشوُمَة» ،  «المُهتَضَمَة» ،  «المُغتَصَبَةُ حَقُّها» ،  «المَغصوُبَةُ جَهراً» ،  «المَغصوُبَةُ حَقُّها» ،  «المَمنوعَةُ اِرثُها» ،  «المَمنوعَةُ حَقُّها»  ،  «المَظلوُمُ بَعلُها» ،  «المَفجوُعَةُ بِالاَولادِ» ،  «المَکسوُرُ ضِلعُها” . در مجموع ظلمی که به او رفت کمتر در تاریخ نمونه دارد . حقیقتا او مظلومه بود.

 

• از القاب حضرت صدیقه کبری(س)  “المُمتَحَنَة” است.چرا به این لقب مُلقّب شد ؟

 

ممتحنه به بانویی گفته می شود که مورد آزمون و امتحان قرار گرفته  باشد .

حضرت زهرا (س) مکرر مورد آزمون خداوند  متعال قرار گرفت آن هم آزمونی سخت وسنگین و

از عهده امتحان بر آمد .

خداوند متعال انسان را با مال وجان ونعمت و بلاء وامثال آن امتحان می کند و اگر زندگی حضرت زهرا (س) مطالعه شود معلوم خواهد شد که حضرت به همه این امور وامثال آن امتحان شد واز امتحان سر فراز بیرون آمد

ونه تنها در امور مربوط به دنیا امتحان شد حتی قبل از به دنیا آمدن آنگاه که نورش خلق شده وهنوز به این عالم خاکی وناسوتی وارد نشده بود مورد آزمون قرار گرفت. یعنی حضرت زهرا (س)آنگاه که نورش آفریده شد و هنوز جسم مبارکش خلق نگردیده بود، مورد امتحان و آزمون الهی قرار گرفته و از قضا از عهده امتحان برآمد و از این رو ملقب به لقب “المُمتَحَنَة” گردید

. در زیارتنامه آن بزرگوار می خوانیم :

اَلسَّلامُ عَلَیکِ یا مُمتَحَنَهُ اِمتَحَنَکِ الَّذی خَلَقَکِ قَبلَ اَن یَخلُقَکِ وَکُنتِ لِماَ امتَحَنَکِ بِهِ صابِرَهً . (کلیات مفاتیح الجنان ،  زیارت روز یکشنبه، ص111 )

سلام بر تو ای امتحان شده!  ای کسی که آفریدگارت پیش از آنکه جسمت را بیافریند  از تو امحان گرفت وتو صبور از امتحان بیرون آمدی .

 

 

• حکمت “منصوره”  بودن حضرت زهرا چیست ؟

منصوره یعنی زن یاری شده و حضرت زهرا (س) را از آن جهت “منصوره” گویند که مورد نصرت خداوند قرار گرفته واین نام در آسمان بیشتر مطرح است تا در زمین واین نام توسط جبرئیل به پیامبر (ص) عرضه شد .

چون در یک دیداری که بین پیامبر(ص) وجبرئیل  (ع)  در سفر معراج صورت گرفت حضرت سئوالی را بدین شرح از جبرئیل پرسید:

 حَبِيبِي جَبْرَئِيلُ وَ لِمَ سُمِّيَتْ فِي السَّمَاءِ الْمَنْصُورَةَ وَ فِي الْأَرْضِ فَاطِمَةَ قَالَ سُمِّيَتْ فِي الْأَرْضِ فَاطِمَةَ لِأَنَّهَا فَطَمَتْ شِيعَتَهَا مِنَ النَّارِ وَ فُطِمَ أَعْدَاؤُهَا عَنْ حُبِّهَا وَ هِيَ فِي السَّمَاءِ الْمَنْصُورَةُ وَ ذَلِكَ قَوْلُ اللَّهِ‏ عَزَّ وَ جَلَّ «يَوْمَئِذٍ يَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ بِنَصْرِ اللَّهِ يَنْصُرُ مَنْ يَشاءُ» (سوره روم، آیه4و5)يَعْنِي نَصْرَ فَاطِمَةَ لِمُحِبِّيهَا. 

ای حبیب من جبرئیل! چرا [او] در آسمان «منصوره» و در زمین «فاطمه» است؟

جبرئیل گفت : بدین سبب در زمین «فاطمه» نامیده شده که شیعیان خود را از جهنم رهایی می‏‌بخشد، و دشمنانش از محبت وی بی‏‌بهره خواهند بود، و در آسمان بدین جهت «منصوره» است که  مورد نصرت خدا قرار گرفت .بدلیل قول خداوندمتعال که فرموده:

“در آن روز (قیامت) مؤمنان به‌جهت یاری خدا که هر فردی را بخواهد یاری دهد خرسند می‏‌شوند»؛

منظور از این یاری همان نصرتی است که خدا به فاطمه(س) به خاطر دوستانش می نماید.

پس لقب منصوره از آسمان است ودر میان آسمانها معروفتر است ونشان می دهد که حضرت مورد نصرت الهی است .

 

 

 

• چرا به حضرت فاطمه (س) ” مُهَجة قلب المصطفی” گفته شد ؟

قطرات خونی که در قلب موجب ادامه حیات است را ” مُهَجه” گویندچون مُهَجة مایه حیات انسان است.

فاطمه زهرا (سلام الله علیها) در زندگی پیامبر(ص) به سان “مُهَجة” است یعنی حضرت صدیقه کبری به اندازه جان پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) برای پیامبر اعتبار و ارزش دارد.

و از این دست تعبیر عاطفی مثل قرة عینی و مثل «روحی» و نور عینی و ثمرة فؤادی و امثال آن از پیامبر (ص) نسبت به حضرت زهرا (سلام الله علیها)فراوان است و کنایه از مراتب محبت، لطف، عنایت حضرت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به صدیقه کبری (سلام الله علیها) است. یعنی این لقب یک لقب عاطفی است از پیامبر (س) که مراتب محبت پیامبر به او را نشان می دهد.

 

 

 

• لقب مهدیة به چه خاطر به حضرت زهرا (س) گفته شد؟      

مهدیه به زنی که مورد هدایت خداوند متعال قرار گرفته باشد گفته می شود.

حضرت زهرای مرضیه را از آن نظر مهدیه گویند که برخوردار از هدایت الهی است چه هدایت تکوینی و چه هدایت تشریعی .

بنابراین هیچ گمان انحراف، گمراهی و ضلالت درباره او متصور نیست.

اشتباه نمی‌کند، خطا ندارد و مسیر او صراط مستقیم و راه او راه درست و هدایت یافته است.

و به همین خاطر لقب «مهدیه» به آن بزرگوار عطا شد. واز سویی هم  آن بزرگوار کانون هدایت و مصدر الهدایة است  که از این بابت هم  به لقب «موطن الهدی» ملقب شد.

 

–      40- چرا حضرت زهرا به ” نوریة سماویة”   لقب گرفت ؟   

نوریه سماویه  یعنی   نوری آسمانی.   حضرت فاطمه (سلام الله علیها) ذات و حقیقتش نورانی است.

نهایت نه از جنس نور مادی و ناسوتی بل از جنس معنوی و ملکوتی و آسمانی.

نور های معنوی و ملکوتی را نور آسمانی گویند این بانوی بزرگوار اولاً از جنس نور الهی آفریده شد و ثانیاً در سایه عبادت و اطاعت الهی بر این نورانیت اضافه شد.

پس او وجودی نورانی است آن هم از جنس نور آسمانی نه نور زمینی.