مرز میان نفاق وایمان
از مرزهای بین نفاق وایمان “عذرخواهی” است ؛ یعنی از جمله چیزهایی که میان مومن ومنافق فاصله می اندازد ونشان منافق به شمار می آید همین عذر خواهی است ؛ چون منافق نسبت به دیگران مرتکب خلاف می شود پس به ناچار نیاز به عذرخواهی دارد اما مومن چنین نیست وهرگز نمی خواهد نسبت به دیگری مرتکب خلاف شود پس نیاز به عذر خواهی ندارد .
امام حسين عليه السلام فرمود:
إيّاكَ و ما تَعتَذِرُ مِنهُ ؛ فإنَّ المُؤمِنَ لا يُسيءُ و لا يَعتَذِرُ ، و المُنافِقَ كُلَّ يَومٍ يُسيءُ و يَعتَذِرُ .
زنهار از كارى كه از آن پوزش بخواهى؛ زيرا مؤمن نه بدى مى كند و نه پوزش مى خواهد و منافق هر روز بدى مى كند و پوزش مى طلبد. (تحف العقول،ج1،ص ۲۴۸)
پس عذرخواهی نشانی است که با آن مومن از منافق جدا می شود ؛ یعنی ساختار مومن با بدی به دیگران سازگار نیست پس عذر خواهی معنی ندارد ودر وی راه ندارد اما ساختار منافق با بدی سازگار است وممکن است هر روز وهمواره مرتکب بدی وخلاف نسبت به دیگران شود پس هرگاه مرتکب بدی شد به ناچار محتاج به اعتذار است .
