اندیشه بنان

از دوستی با انسان عیبجو برحذر باش

عیبجو به کسی گویند که همواره دنبال عیب مردم است  وعیب هرکس را احصاء می کند تا روزی علیه او به کار گیرد ومگس صفت فقط منفی های افراد را می بیند و روی آن تمرکزمی کند.

چنین انسانی شایسته رفاقت ودوستی نیست وباید از او اجتناب نمود چراکه دوستی با او روزی به انسان آسیب می رساند.

امام على عليه السلام می فرماید :

اِیّاکَ وَ مُعاشَرَهَ مُتَتَبِّعی عُیُوبِ النّاسِ  فَاِنَّهُ  لَم یَسلَم مُصاحِبُهُم مِنهُم.

از معاشرت با عیب جویان مردم برحذر باش چرا رفیق وجلیس اینها از اینها در امان نخواهد بود.

(میزان الحکمه ، ج۶ ، ص۱۹۹)

چون این افراد خیر ندارند هم خود بدند وهم دنبال بدی مردمند وبودن با آنهاعائدی جز شر ندارد. همچنانکه دنبال عیب مردم هستند  دنبال عیب شما هم هستند . پس تو باید بدانی که اوعیب شما را هم احصاء می کند تا روزی از آن استفاده کند چون او بیمار ومعیوب است واو با این عیب به کسی رحم نمی کند.

طبق فرموده امام صادق (ع) او دورترین فرد به خدا است .

حضرت فرمود:

أبعَدُ ما يَكونُ العَبدُ مِنَ اللّه ِ أن يَكونَ الرَّجُلُ يُواخِي الرَّجُلَ و هُوَ يَحفَظُ (عَلَيهِ) زَلاّتِهِ لِيُعَيِّرَهُ بِها يَوماً ما .

دورترين بنده از خدا،آن مردى است كه با مردى طرح دوستى افكند و [حساب ]لغزشهاى او را نگه دارد تا روزى به واسطه آنها او را سرزنش كند.  (كافي ، ج ۲، ص۳۵۵، ح۷  )

امام علی (ع) او را بدترین مردم می شمارد ومی فرماید:

شَرُّ النّاسِ مَن كانَ مُتَتَبِّعاً  لِعُيوبِ النّاسِ عَمِياً  لِمَعايِبِهِ.

بدترين مردم كسى است كه پى جوى عيبهاى مردم باشد و نابيناى عيبهاى خود.

( غرر الحكم ، ح ۵۷۳۹ )

ودر سخن دیگری عیبجویی را زشت شمرده ومی فرماید:

تَتَبُّعُ العُیُوبِ مِن اَقبَحِ العُیُوبِ  وَ شَرِّ السَّیِّئاتِ.  پیجویی عیبها از زشت ترین عیبها واز بدترین بدیها است. (غررالحکم ،ج۱ ، ص۳۵۷ و اثارالصادقین  ،ج۱۵ ، ص۲۴۹)

بنابراین باید از چنین انسانی به دور ماند و او را مبغوض خود قرار داد

امام على عليه السلام فرمود :

لِيَكُنْ أبغَضُ النّاسِ إلَيكَ و أبعَدُهُم مِنكَ   أطلَبَهُم لِمَعايِبِ النّاسِ .

بايد منفورترين مردم نزد تو و دورترين آنها از تو كسى باشد كه بيش از همه عيب جوى مردم است.

(غرر الحكم ، ح ۷۳۷۸ )

قطعا چنین انسانی مبغوض خدا است  وهر آنی او باید منتظر عذاب الهی باشد

امام صادق عليه السلام می فرماید :

إذا رَأيتُمُ العَبدَ مُتَفَقِّداً  لِذُنوبِ (النّاسِ) ناسِياً  لِذُنوبِهِ   فَاعلَمُوا أنَّهُ قَد مُكِرَ بِهِ .

هر گاه ديديد بنده گناهان مردم را مى جويد و گناهان خودش را از ياد برده است، بدانيد كه گرفتار مكر [ خدا ]شده است.  ( مستطرفات السرائر ، ج ۴۸، ح۷ )

بله چنین انسانی در دایره مکر الهی قرار گرفته ومی رود تا با عذاب الهی تنبیه شود.

پس نباید با چنین انسانی دوست شد تا هم از آسیب او در امان ماند وهم از عذاب الهی مصون گشت.