اندیشه بنان موسسه فرهنگی
بانک حدیث موضوعی از امام حسن عسکری(ع)
الف : موضوع اجتماعی
- صلوات بر پایین نشین مجلس
امام حسن عسکری : (ع) فرمود :
مَنْ رَضِىَ بِدُونِ الشَّرَفِ مِنَ الَْمجْلِسِ لَمْ يَزَلِ اللّهُ وَ مَلائِكَتُهُ يُصَلُّونَ عَلَيْهِ حَتّى يَقُومَ.
هر كه به پايين نشستن در مجلس خشنود باشد، پيوسته خدا و فرشته ها بر او رحمت فرستند تا برخيزد.
(بحار الأنوار،ج ۷۸، ص۳۷۱ ، ح۲)
- گویش خوب با مردم
امام حسن عسکری : (ع) فرمود :
قُولُوا لِلنّاسِ حُسْناً، مُؤْمِنِهِمْ وَ مُخالِفِهِمْ، أمَّا الْمُؤْمِنُونَ فَیَبْسُطُ لَهُمْ وَجْهَهُ، وَ أمَّا الْمُخالِفُونَ فَیُکَلِّمُهُمْ بِالْمُداراهِ لاِجْتِذابِهِمْ إلَی الاْیِمانِ.
با مردم با گویش خوب سخن بگویید خواه مومن باشند ویا مخالف . امّا با مومنین با روی گشاده
سخن گفته شود واما با مخالفان سخن در قالب مدارا گفته شود تا مگراز این طریق به ایمان گرایش پیدا کنند. (مستدرک الوسائل، ج ۱۲، ص ۲۶۱، ح ۱۴۰۶۱)
- همسایه بد کمر شکن
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
مِنَ الْفَواقِرِ الَّتى تَقْصِمُ الظَّهْرَ جارٌ إِنْ رَأى حَسَنَةً أَطْفَأَها وَ إِنْ رَأى سَيِّئَةً أَفْشاها.
از بلاهاى كمرشكن همسايه اى است كه اگر كردار خوبى را بيند نهانش سازد و اگر كردار بدى را بيند آشكارش نمايد. ( بحارالأنوار، ج ۷۵، ص ۳۷۲، ح ۱۱)
- مدارای با دشمن
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
إنَّ مُداراهَ أَعْداءِاللهِ مِنْ أفْضَلِ صَدَقَهِ الْمَرْءِ عَلی نَفْسِهِ و إخْوانِهِ.
مدارا با دشمنان خدا برتر است از صدقه‌ای که انسان برای خود ویابرای برادران خود بپردازد.
( مستدرک الوسائل، ج ۱۲، ص ۲۶۱)
- سود رسانی به مردم از دو خصلت برتر
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
خَصْلَتانِ لَیْسَ فَوْقَهُما شَیءٌ: الإیمانُ بِاللهِ وَ نَفْعُ الإخْوانِ.
دو خصلت و حالتی که چیزی برتر و والاتر از آنها نیست عبارتند از: ایمان و اعتقاد به خداوند و نفع رساندن به برادران دینی. ( تحف العقول، ص ۴۸۹)
- با کسی باش که به خیرش امیدواری
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
اَللِّحاقُ بِمَنْ تَرْجُو خَیْرٌ مِنَ المُقامِ مَعَ مَنْ لا تَأْمَنُ شَرَّهُ.
پیوستن به کسی که برایت مایه امیدواری است بهتر از اقامت نزدکسی است که از شرّ او ایمن نیستی.
(مستدرک الوسائل، ج ۸، ص ۳۵۱، ح ۵)
- دنبال شایعه پراکنی وریاست طلبی نباش
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
إیّاکَ وَ الإذاعَهَ وَ طَلَبَ الرِّئاسَهِ، فَإنَّهُما یَدْعُوانِ إلَی الْهَلَکَهِ.
مواظب باش از این که بخواهی شایعه و سخن پراکنی نمائی و یا این که بخواهی دنبال مقام و ریاست باشی و تشنه آن گردی، چون هر دوی آن ها انسان را هلاک خواهد نمود. (بحارالأنوار، ج ۵۰، ص ۲۹۶)
- موعظه در نهان نه عیان
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
مَنْ وَعَظَ أخاهُ سِرّاً فَقَدْ زانَهُ، وَمَنْ وَعَظَهُ عَلانِیَهً فَقَدْ شانَهُ. هرکس دوست و برادر خود را محرمانه موعظه کند، او را زینت بخشیده; و چنانچه علنی باشد سبب ننگ و تضعیف او گشته است.
تحف العقول، ص ۴۸۹
- نتیجه بی تقوایی در حضور مردم
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
مَنْ لَمْ یَتَّقِ وُجُوهَ النّاسِ لَمْ یَتَّقِ اللهَ.
کسی که در مقابل مردم بی باک باشد و رعایت مسائل اخلاقی و حقوق مردم نکند، تقوای الهی را نیز رعایت نخواهد کرد. (بحارالأنوار، ج ۶۸، ص ۳۳۶)
- حق معیار عزت وذلت
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
ما تَرَکَ الْحَقَّ عَزیزٌ إلاّ ذَلَّ، وَلا أخَذَ بِهِ ذَلیلٌ إلاّ عَزَّ.
حقّ و حقیقت را هیچ صاحب مقام و عزیزی ترک و رها نکرد مگر آن که ذلیل و خوار گردید، همچنین هیچ شخص خواری حقّ را به اجراء در نیاورد مگر آن که عزیز و سربلند شده است.
(تحف العقول، ص ۴۸۹)
- نتیجه تواضع به مومنین
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
مَنْ تَواضَعَ فِی الدُّنْیا لاِخْوانِهِ فَهُوَ عِنْدَ اللهِ مِنْ الصِدّیقینَ، وَمِنْ شیعَهِ علی بْنِ أبی طالِب (علیه السلام ) حَقّاً.
هرکس در دنیا در مقابل دوستان و هم نوعان خود متواضع و فروتنی نماید، در پیشگاه خداوند در زُمره صِدّیقین و از شیعیان امام علی (علیه السلام ) خواهد بود. ( بحارالأنوار، ج ۴۱، ص ۵۵، ح ۵)
- دو رو و دوزبان بد بنده یی است
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
بِئْسَ الْعَبْدُ عَبْدٌ یَکُونُ ذا وَجْهَیْنِ وَ ذا لِسانَیْنِ، یُطْری أخاهُ شاهِداً وَ یَأکُلُهُ غائِباً، إنْ أُعْطِیَ حَسَدَهُ، وَ إنْ ابْتُلِی خَذَلَهُ.
بد آدمی است آن که دارای دو چهره و دو زبان است ، کسی که برادر ایمانی اش را در حضور خیلی می ستاید وتعریف وتمجید می کند واما در غیاب و پشت سر گوشت او را می خورد( غیبت و بدگوئی می نماید )کسی که اگر دارایی برادر ایمانی اش را به بیند حسادت می ورزد واگر او را گرفتار به بیند وی را به حال خود وا می گذارد ویاری نمی کند. (بحارالأنوار، ج ۷۵، ص ۳۷۳، ح ۱۴)
- دو چیز مصداق تواضع
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
مِنَ التَّواضُعِ السَّلامُ عَلی کُلِّ مَنْ تَمُرُّ بِهِ، وَ الْجُلُوسُ دُونَ شَرَفِ الْمَجْلِسِ.
یکی از نشانه های تواضع و فروتنی آن است که به هرکس برخورد نمائی سلام کنی و در هنگام ورود به مجلس هر کجا، جا بود بنشینی ـ نه آن که به زور و زحمت برای دیگران جائی را برای خود باز کنی . (بحارالأنوار، ج ۷۵، ص ۳۷۲، ح ۹)
- سلام به هر عابر از مصادیق تواضع
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
مِنَ التَّواضُعِ السَّلامُ عَلی کُلِّ مَنْ تَمُّرُ بِهِ.
از نشانه ها ومصادیق تواضع و فروتنی آن است که به هر شخصی که برخورد نمودی سلام کنی. (بحارالأنوار، ج ۷۸، ص ۴۶۶، ح ۱۲)
- شادی کنار غمگین از ادب نیست
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
لَیْسَ مِنَ الاْدَبِ إظْهارُ الْفَرَحِ عِنْدَ الْمَحْزُونِ
از ادب ـ و اخلاق انسانی و اسلامی ـ نیست که در حضور شخص مصیبت دیده و غمگین، اظهار شادی و سرور شود. (بحارالأنوار، ج ۷۵، ص ۳۷۴، ح ۲۸)
- معرفت حق مومن ملاک عظمت در نزد خدا
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
أعْرَفُ النّاسِ بِحُقُوقِ إخْوانِهِ، وَأشَدُّهُمْ قَضاءً لَها، أعْظَمُهُمْ عِنْدَاللهِ شَأناً.
هرکس حقوق هم نوعان خود را بیشتر بشناسد و رعایت کند و مشکلات و نیازمندی های آن ها را بیش از دیگران برطرف نماید در پیشگاه خداوند دارای عظمت و موقعیّت خاصّی خواهد بود.
( احتجاج طبرسی، ج ۲، ص ۵۱۷، ح ۳۴۰)
- کناره گیری از مردم
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
الوَحشَهُ مِنَ النّاسِ عَلي قَدرِ الفِطنَةِ بهِم
كناره گیری از مردم ، به اندازه شناخت وهوشمندی نسبت به آنهاست. (بحارالانوار، ج۷۰ ،ص ۱۱۱ ، ح ۱۴)
فطنه یعنی درک وهوشمندی . انسانها دو گروهند برخی باعث خیرند وبرخی باعث شر .در این وسط انسان هوشمند وقتی با هوشمند ی فهمید چه کسی به نفع او ست بی گمان به او نزدیک می شود وچه کسی مایه تباهی او و موجب خرابی دنیا وآخرت اوست که از او دور می گردد . پس دو ر شدن از انسانها تابع درک و فطانت وهوشمندی اوست. فرد هوشیار از انسان مضر ومفسد می گریزد.
- اثرستایش ناشایست
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
مَن مَدَحَ غَيرَالمُستَحِقِّ فَقَد قامَ مَقامَ المُتَّهَمِ .
هر كـس فـردي را كه استحقاق سـتايش ندارد بستايد ، خود را در مقام اتهام وبدگماني قرار داده است(چون گمان می رود او با فرد ناشایست زد وبند کرد واحیانا در خلافکاری او سهیم باشد) (منتخب ميزان الحكمة، ص ۵۰۸)
- حلم حکمت است
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
الجَهلُ خَصمٌ وَالحِلمُ حُكمٌ.
جهل و نادانی دشمن انسان است و بردبارى حكمت .( الدرّة الباهرة ، ص ۴۴ )
- تكریم حاوی مشقت نباشد
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
لا تُكْرِمِ الرَّجُلَ بِما يَشُقُّ عَلَيْهِ.
هيچ كس را طوري اكرام مكن كه بر او سخت گذرد. (تحف العقول ، ج ۲، ص ۴۰۳)
چهل حدیث از امام حسن عسکری (علیه السلام) وچهل نکته از مرام زندگی
- خشم کلید هر بدی
امام حسن عسکری (ع) :
اَلغَضَبُ مِفتاحُ کُلِّ شَرٍّ .
خشم کلید هر بدی است . (تحف العقول ج۲ ص۴۰۱ )
- پرهیز از آدم بی ثبات
امام عسکری (ع):
فَدَع مَن ذَهَبَ یَمیناً وَشِمالاً.
آنکه را گاه به راست وگاه به چب می رود(و صراط ثابت ندارد ) رهاکن. (تحف العقول ،ج۲،ص۳۹۷)
- نعمت تواضع
امام عسکری (ع) :
اَلتَّواضُعُ ِنعمَهٌ لایُحسَدُ عَلَیها.
تواضع نعمتی است که به آن حسادت نمی شود. (تحف عقول ،ج۲، ص۴۰۳ )
- کینه توز وآسایش
امام عسکری (ع) :
اَقَلُ النّاسِ راحَهً الحَقُودُ .
کم آسایشترین آدم ها کسی است که کینه توز وپر کینه باشد. (تحف العقول ،ج۲،ص۴۰۱ )
- رنج در دوستی باجاهل
امام عسکری (ع) :
صَدیقُ الجاهِلِ تَعِبٌ .
دوست انسان نادان خسته و رنجور است . (تحف العقول ،ج۲،ص۴۰۲ )
- زیان شوخی
امام عسکری (ع) :
لا تُمازِح فَیُجتَرَء عَلَیکَ .
شوخی نکن که علیه تو گستاخی شود.
(تحف العقول ،ج۲،ص۳۹۵ )
- تعریفی از ادب
امام عسکری (ع) :
کَفاکَ اَدَباً تَجَنُّبُکَ ما تَکرَهُ مِن غَیرِکَ .
در ادب همین بس ، آنچه را که از دیگران نمی پسندی خود هم از آن اجتناب کنی .
(بحار الانوار، ج۷۸ ، ص۳۷۷ ، حدیث ۳ )
- بهترین برادر
امام عسکری (ع) :
خَیرُ اِخوانِکَ مَن نَسِیَ ذَنبَکَ اِلَیهِ .
بهترینِ برادرانت کسی است که خلافی را که نسبت به او مرتکب شدی فراموشش کند .
(بحار الانوار، ج۷۸ ، ص۳۷۷ ، حدیث ۳ )
- ضعیف ترین دشمن
امام عسکری (ع) :
اَضعَفُ الاَعداءِ کَیداً مَن اَظهَرَ عَداوَتَهُ.
ضعیف ترین دشمنان درطراحی کید ونقشه کسی است که دشمنی خود را علنی کند.
(بحار الانوار، ج۷۸ ، ص۳۷۷ ، حدیث ۳ )
- نتیجه گستاخی بچه نسبت به پدر
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
جُرْأهُ الْوَلَدِ عَلی والِدِهِ فی صِغَرِهِ تَدْعُو إلَی الْعُقُوقِ فی کِبَرِهِ. گستاخی و جرئ شدن فرزند هنگام کودکی در مقابل پدر، سبب می شود که در بزرگی مورد نفرین و غضب پدر قرار گیرد.
(تحف العقول، ص ۴۸۹)
- تاثیر منفی علمای بد
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
وهُم أضَرُّ عَلي ضُعَفاءِ شيعَتِنا مِن جَيشِ يَزيدَ عَلي الحُسَينِ بنِ عَلِىٍّ عليهما السلام وأصحابهِ ، فإنَّهُم يَسلُبونَهُمُ الأرواحَ والأموالَ ، وهؤلاءِ عُلَماءُ السُّوءِ … يُدخِلونَ الشَّكَّ والشُّبهَةَ عَلي ضُعَفاءِ شيعَتِنا فيُضِلّونَهُم .
زيان علمای بد براي شيعيان ناتوان (و آسيب پذير) ما بيشتر از زيان سپاه يزيد براي حسين بن علي عليهماالسلام وياران اوست ؛ زيرا یزیدیان جان ومال ايشان را گرفتند واين علماي بدكردار … با ایجاد شک وشبهه در دل شيعيان ناتوان ما گمراه شان مي كنند .(ودر واقع دین شان را از آنان می گیرند)
- مومن برکت برای مومن
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
اَلمُؤْمِنُ بَرَکَهٌ عَلَی الْمُؤْمِنِ وَ حُجَّهٌ عَلَی الْکافِرِ. وجود شخص مؤمن برای دیگر مؤمنین برکت است و نسبت به کفّار و مخالفین حجّت و دلیل است. (تحف العقول، ص ۴۸۹)
- خنده بدون تعجب
امام عسکری (ع) :
مِنَ الجَهلِ الذِّهکُ مِن غَیرِ عَجَبٍ .
خنده یی که ناشی از تعجب نباشد(مصنوعی) از نادانی است. (این خنده ناشی از جهل است) (تحف العقول ،ج۲،ص۳۹۸ )
- تربیت نادان ومعتاد شبیه اعجاز
امام عسکری (ع) :
رِیاضَهُ الجاهِلِ وَ رَدُّ المُعتادِ عَن عادَتِهِ کَا المُعجِزِ.
تربیت نادان وترک دادن معتاد از اعتیادش، شبیه معجزه است. (تحف العقول ،ج۲،ص۴۰۳ )
- پرهیز از جدال
امام عسکری(ع) :
لا تُمارِ فَیَذهَب بَهائُکَ.
با کسی جدل ویک ودو نداشته باش ؛ که اگر چنین کنی بهاء وارزشت از میان می رود. (تحف العقول، ج۲ ، ص۳۹۵)
- سلام به همه
امام عسکری (ع) :
مِنَ التَّواضُعِ السَّلامُ عَلی کُلِّ مَن تَمُرُّ عَلَیهِ.
از مصادیق تواضع ، سلام کردن به همه آنهایی است که به آنها می گذری . (تحف العقول ،ج۲،ص۳۹۶)
اعتقادی وایمانی
- احاطه علمی امام(ع)
امام حسن عسکری : (ع) فرمود :
إنَّ اللهَ تَبارَكَ وَ تَعالى بَيَّنَ حُجَّتَهُ مِنْ سائِرِ خَلْقِهِ بِكُلِّ شَىْءٍ وَ يُعْطِيهِ اللُّغاتِ وَمَعْرِفَةَ الأ نسابِ وَالاجالِ وَ الْحَوادِثِ وَ لَولا ذلِكَ لَمْ يَكُنْ بَيْنَ الْحُجَّةِ وَالْمَحْجُوجِ فَرْقٌ.
خداوند متعال حجّت و خليفه خود بین بندگانش را ممتاز وبرجسته ظاهر ساخت و او را به تمام گویشها آشنا ساخت و شناخت أنساب و نژاد ها را هم به او عطا کرد واطلاع از موت واجل افراد ونیز آگاهی از اتفاقات وحوادث (که بنا است پدید آید) را به او عنایت نمود.
واگر اين امتياز وبرجستگی نمی بود فرقی بين حجّت خدا و بين ديگران نبود. (کافی، ج ۱، ص ۵۱۹ ، ح ۱۱)
- خرابي مناره ها و كاخ ها
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
إِذا قامَ الْقائِمُ أَمَرَ بِهَدْمِ الْمَنائِرِ وَ الْمَقاصيرِ الَّتي فِي الْمَساجِدِ.
هنگامي كه قائم(عج) قيام كند، دستور به خرابي مناره ها و كاخ هاي مساجد دهد.
(مستدرک الوسائل ، ج۳ ، ص۳۸۴ )
- از چه کسی تقلید شود؟
امام حسن عسکری (ع) بعد از تقبيح تقليدِ عوامِ يهود از علماي فاسقشان فرمود :
فَمَن قَلَّدَ مِن عَوامِّنا مِثلَ هؤُلاءِ الفُقَهاءِ فَهُم مِثلُ اليَهودِ الَّذينَ ذَمَّهُمُ اللّه ُ بِالتَّقليدِ لِفَسَقَهِ فُقَهائهِم . فَأمّا مَن كانَ مِن الفُقَهاءِ صائناً لَنَفسِهِ حافِظاً لِدينِهِ مُخالِفاً عَلي هَواهُ مُطِيعاً لِأمرِ مَولاهُ فَلِلعَوامِّ أن يُقَلِّدُوهُ ، وَذلِكَ لا يَكونُ إلاّ بَعضَ فُقَهاءِ الشِّيعَةِ لا جَميعَهُم.
اگر (مسلمانان) از چنين فقهاي فاسق تقليد كنند ، مانند همان يهودياني هستند كه خداوند آنان را به سبب تقليد وپيروي از فقهاي فاسق وبدكارشان نكوهش كرده است .
اما هر فقيهي كه خويشتن دار ونگاهبان دين خود باشد وبا هواي نفْسش بستيزد ومطيع فرمان مولايش باشد ، بر عوام است كه از او تقليد كنند والبته اين ويژگيها را تنها برخي فقهاي شيعه دارا هستند ، نه همه آنها . (منتخب ميزان الحكمة، ص ۴۷۸)
- پدران معنوی برتر از پدران نسبی
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
مَنْ آثَرَ طاعَهَ أبَوَی دینِهِ مُحَمَّدٍ وَ عَلِیٍّ عَلَیْهِمَاالسَّلامُ عَلی طاعَهِ أبَوَی نَسَبِهِ، قالَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ: لَاُؤ ثِرَنَّکَ کَما آثَرْتَنی، وَ لَأُشَرِّفَنَّکَ بِحَضْرَهِ أبَوَی دینِکَ کَما شَرَّفْتَ نَفسَکَ بِإیثارِ حُبِّهِما عَلی حُبِّ أبَوَیْ نَسَبِکَ.
کسی که طاعت و پیروی پیغمبر اسلام حضرت محمّد و امیرالمؤمنین امام علی (سلام بر هردو) را بر پیروی از پدر و مادر نسبی وجسمانی خود مقدم بدارد خداوند متعال به او خطاب می نماید:
همان طوری که طاعت مرا بر هر چیزی مقدّم داشتی، تو را در خیرات و برکات مقدّم می دارم و تو را همنشین پدر و مادر دینی یعنی حضرت رسول و امام علی علیهماالسّلام می گردانم، همان طوری که علاقه و محبّت ـ عملی و اعتقادی ـ خود را نسبت به آن ها بر هر چیزی مقدّم داشتی.
(تفسیر الإمام العسکری (ع) ، ص ۳۳۳، ح ۲۱۰)
۴۲- همه محتاج خدا
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
امام عسكري عليه السلام :
فى تفسيرِ البَسْملَةِ : اللّه ُ هُو الّذى يَتألَّهُ إلَيهِ عِندَ الحَوائجِ والشَّدائدِ كُلُّ مَخْلوقٍ عِندَ انْقِطاعِ الرَّجاءِ مِن كُلِّ مَن هُوَ دُونَهُ،وتَقَطُّعِ الأسْبابِ مِن جَميعِ مَن سِواهُ .
امام عسكري عليه السلام ـ در تفسير «بسم اللّه الرحمن الرحيم» ـ : اللّه هموست كه هر مخلوقي درهنگام نيازها وگرفتاريها وقتي اميدش ازهمه ، جز او ، قطع مي شود ورشته هر سببي ، جز او ، بريده مي گردد ، به او روي مي آورد .منتخب ميزان الحكمة، ص ۱۸۰
- نمایش عظمت خدا در دل پیامبر(ص)
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
إنَّ اللّه َ تَبارَكَ وَ تَعالي أري رَسولَهُ بِقَلبِهِ مِن نُورِ عَظَمَتِهِ ما أحَبَّ.
خداوند تبارك وتعالي از نور عظمت خويش ، چندان كه دوست داشت ، به قلب رسول خود نماياند .(یعنی قلب پیامبر مملو و پر است از عظمت خدا)(منتخب ميزان الحكمة، ص ۳۶۸)
- روز از نو روزی از نو
امام عسکری (ع):
اِنَّ لِکُلِّ یَومٍ رِزقاً جَدیداً .
برای هر روز روزی نو وجدید خواهد بود. (بحار الانوار ، ج۷۸ ،ص ۳۷۸ ، حدیث ۴ )
- شیعه نمونه
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
قَـدِمَ جَمـاعَةٌ فَاسْتَـأْذَنُوا عَلىَ الرِّضا (عليه السلام) وَ قـالُوا :
نَـحْنُ مِنْ شـيعَةِ عَـلِىٍّ (عليه السلام) فَمَـنَعَهُمْ أيّـاماً ثُمّ لَمّا دَخَلُوا قـالَ لَهُـمْ : وَيْحَكُمْ اِنَّما شيعَةُ عَلِىٍّ أميرِالْمُؤْمِنينَ (عليه السلام) اَلْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ وَ سَلْمانُ وَ أبُوذرٍّ وَ الْمِقْدادُ وَ عَمّارٌ وَ مُحَمَّدُ بْنُ اَبى بَكْرٍ اَلَّذينَ لَمْ يُخالِفُوا شَيْئا مِنْ أوامِرِهِ.
گروهى خدمت امام رضا عليه السلام رسيدند و اجازه ورود خواستند و گفتند: ما از شيعيان على عليه السلام هستيم. امام چند روز اجازه ورود نداد . سپس (بعد از چند روز اجازه گرفته و) داخل شدند. امام عليه السلام به آنان فرمود: واى بر شما! شيعه اميرمؤمنان على عليه السلام امام حسن و امام حسين عليهما السلام و سلمان و ابوذر و مقداد و عمار و محمد بن ابى بكر هستند كه با هيچ يك از فرمانهاى على (عليه السلام) مخالفت نكردند. (سفينة البحار، ج ۴، ص ۵۵۱)
- امام زمان شبیه پیامبر(ص)
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
اَلْحَمدُ لِلّهِ الَّذى لَمْ يُخْرِجْنى مِنَ الدُّنيا حَتّى أرانِىَ الْخَـلَفَ مِنْ بَعْـدى ، أشْبَهُ النّاسِ بِرَسُولِ اللّه ِ صَلَّي اللهُ عَلَيهِ وَ آلِهِ خَلْقاً وَ خُلْقاً ، يَحَفَظُهُ اللّه ُ تَبارَكَ وَ تَعالى فى غَيْبَتِهِ ثُمَّ يُظْهِرُهُ فَيَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلاً وَ قِسْطاً كَما مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْما.ً
سپاس خدايى را كه مرا از دنيا بيرون نبرد تا اينكه (فرزندم و) جانشين بعد از خودم را به من نشان داد كه او در خلقت و اخلاق شبيه ترين مردم به رسول خدا (صلي الله عليه و آله) است، خدا او را در غيبتش حفظ و نگهدارى مى كند، و بعد او را آشكار مى كند تا زمين را پر از عدل و داد كند، همان گونه كه از بى عدالتى و ستم پر شده باشد. (كمال الدين ، ص ۴۰۸ ، ح ۷)
- قضاوت بدون نیاز به بینه شرعی
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
فَإذا قامَ قَضى بَيْنَ النّاسِ بِعِلْمِهِ كَـقَـضاءِ داوُدَ (عليه السلام) لايَسْأَلُ البَيـِّنَةَ.
زمانى كه (حضرت مهدى عليه السلام) قيام كند، در ميان مردم با علم خودش قضاوت مى كند، همان گونه كه حضرت داود (عليه السلام) قضاوت مى كرد و از مردم، بيّنه و شاهد نمى طلبد. (كافى، ج ۱، ص۵۰۹ ،ح ۱۳)
- وضعیت جامعه در وقت ظهور
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
… أمـا إنَّ لَهُ غَيـْبَةٌ يُحارُ فيـهَا الْجاهِلُونَ، وَ يَهْلِكُ فيهَا الْمُبطِلُونَ، وَ يُكَذِّبُ فيهَا الْوَقّاتُونَ، ثُمَّ يَخْرُجُ فَكَأَنـّى أنْظُرُ اِلىَ الأَعْلامِ الْبيضِ تَخْفِقُ فَوْقَ رَأسِهِ بِنَجَفِ الْكُـوفَةِ.
حضرت مهدى عليه السلام داراى غيبتى است (طولانى) كه نادانها در آن زمان متحير مى شوند، اهل باطل در آن غيبت به هلاكت مى رسند و وقت تعيين كنندگان دروغ مى گويند، سپس ظهور و خروج مى كند، گويا مى بينم پرچمهاى سفيدى را كه در نجفِ كوفه بالاى سر او به اهتزار در آمده است. (كمال الدين ،ص ۴۰۹ ،ح ۹)
- جدال احسن
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
ذُكرَ عند الصّادقِ عليه السلام الجِدالُ في الدِّينِ، وأنّ رسولَ اللّه صلى الله عليه و آله والأئمّةَ المعصومينَ عليهم السلام قد نَهَوا عنه ، فقالَ الصّادقُ عليه السلام : لَم يَنْهَ عنهُ مطلَقا ، لكنَّهُ نهى عنِ الجِدالِ بغيرِ الّتي هِي أحسَنُ .
در حضور امام صادق عليه السلام درباره جدال كردن در دين و اين كه پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و امامان معصوم عليهم السلام از اين كار نهى كرده اند ، سخن به ميان آمد ، حضرت صادق عليه السلام فرمود : از جدال كردن به طور مطلق نهى نشده ، بلكه از مجادله كردن با روشى جز روش نيكوتر نهى شده است .(بحار الانوار، ج ۲ ، ص ۱۲۵ ، ح ۲)
- خوشبختی محصول خوبی
امام حسن عسکری (ع):
مَن یَزرَع خَیرًا یَحصُد غِبطَهً.
هرکس نیکی وخوبی کشت کند سعادت وخوشبختی درو خواهد کرد. (تحف العقول ج۲ ص۴۰۱)
- تایید الهی در پی صبر
امام عسکری (ع):
مَن صَبَرَ اُعطِیَ التَّأییدَ مِنَ اللهِ.
هرکس صبر پیشه کند واستقامت ورزد از تأیید الهی برخوردار خواهد شد.(تحف العقول ، ج۲ ،ص۳۹۶)
- با هر بلا نعمتی است
امام عسکری(ع) :
مامِن بَلِیَّهٍ اِلّا وَلِلّهِ فیها نِعمَهٌ تُحیطُ بِها.
هیچ بلایی نیست جز اینکه ازسوی خدای متعال نعمتی بر آن سایه انداخته است. (تحف العقول ج۲ ص ۴۰۳ )
- آنکه در کسب حریص نیست از روزی جا نمی ماند
امام عسکری (ع) :
مایُسبَقُ بَطیءٌ بِحَظِّهِ.
انسان کنُدرو (مقابل حریص) از روزی مقررش عقب نمی ماند. (بهره اش از روزی به وقت می رسد.) (تحف العقول ،ج۲،ص۴۰۱ )
- حریص بیش از روزی مقدرش نمی برد
امام عسکری (ع) :
لا یُدرِکُ حَریصٌ ما لا یُقَدَّرُ لَهُ.
انسان حریص به آنچه که برایش مقدر نیست نمی رسد.(هرچند حرص بزند) (تحف العقول ،ج۲،ص۴۰۱ )
- خیر از خدا است
امام عسکری (ع) :
مَن اُعطِیَ خَیراً فَاللهُ اَعطاهُ .
هرخیری که به هر کس رسد از سوی خداوند متعال خواهد بود . (تحف العقول ،ج۲،ص۴۰۱ )
- حفاظت از خدا است
امام عسکری (ع) :
مَن وُقِیَ شَرّاً فَا للهُ وَقاهُ.
هرکه از شری حفظ شد خداوند او را حفظ کرد.(همه حفاظتها از خدا است) (تحف العقول ،ج۲،ص۴۰۱ )
- استواری برقضای الهی
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
اِذا كانَ المَقضِيُّ كائِناً فَالضَّراعَهُ لِماذا ؟!
وقتی قـضاي الـهي قطعا واقع می شود پس ضعف وزبوني چرا ؟
(وچرا انسان تسلیم قضای الهی نشود بل به عکس باید تسلیم مقدرات خدای متعال شود ودر این موضوع سستی به خرج ندهد، محکم واستوار وبا قدرت وتسلط بر نفس تابع قضای الهی گردد وبا قدرت بگوید راضی به قضای الهی هستم هرچه بادا باد .) (منتخب ميزان الحكمة، ص ۴۶۸)
- کثرت یاد خدا و موت
امام عسکری (ع) :
اَکثِرُوا ذِکرَ اللهِ وَ ذِکرَ المَوتِ.
زیاد به یاد خدا باشید وزیاد به یاد مرگ هم باشید. (تحف العقول ،ج۲،ص۳۹۹ )
- کثرت تلاوت وصلوات
امام عسکری (ع) :
اَکثِرُوا … تِلاوَهَ القُرآنِ وَالصَّلاهَ عَلَی النَّبِیِّ(ص).
قرآن زیاد تلاوت کنید و بر پیامبر(ص) هم زیاد صلوات بفرستید. (تحف العقول ،ج۲،ص۴۰۰ )
- ده حسنه با صلوات
امام عسکری (ع) :
اِنَّ الصَّلاهَ عَلی رَسُولِ اللهِ عَشرُ حَسَناتٍ.
صلوات بر پیامبر(ص) خود ، ده حسنه است. (تحف العقول ،ج۲،ص۴۰۰ ) (پس زیاد صلوات بفرستیم)
- دعا هنگام صبح
امام حسن عسکری (ع) در دعا هنگام صبح می فرمود :
… وأعِنّي عَلَى استِغفارِكَ وَاستِقالَتِكَ ، قَبلَ أن يَفنَى الأَجَلُ ويَنقَطِعَ الأَمَلُ .
(خدایا !) كمكم فرما تا از تو آمرزش و پوزش به خواهم پيش از آن كه عمر به سرآيد و اميد قطع شود. (مُهَج الدعوات ، ص ۳۳۳)
- ریا بسیار نامحسوس
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
أَلاِْشْراكُ فِي النّاسِ أَخْفي مِنْ دَبيبِ الَّنمْلِ عَلَي الْمَسْحِ الاَْسْوَدِ فِي اللَّيْلَةِ الْمُظْلِمَةِ.»:
شرك در ميان مردم از حرکت مورچه روی پلاس (آنچه روی آن می نشینند) سياه در شب تار نهانتر است. (تحف العقول ، ج۲ ، ص۳۹۷ )
- اسم اعظم
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
بِسْمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ أَقْرَبُ إِلَي اسْمِ اللّهِ الاََْعْظَمِ مِنْ سَوادِ الْعَيْنِ إِلي بَياضِها.
بسم اللّه الرّحمن الرّحيم به اسم اعظم خدا از سياهي چشم به سفيدي اش نزديكتر است.
(بحار الأنوار،ج ۷۸، ص۳۷۱ ، ح۶)
- نشانه ایمان
امام حسن عسکری : (ع) فرمود :
عَلامَهُ الإیمانِ خَمْسٌ : التَّخَتُّمُ بِالْیَمینِ وَ صَلاهُ الإحْدی وَ خَمْسینَ وَالْجَهْرُ بِبِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم وَ تَعْفیرُ الْجَبین وَ زِیارَهُ الاْرْبَعینَ.
علامت و نشانه ایمان پنج چیز است:
انگشتر به دست راست داشتن، خواندن پنجاه و یک رکعت نماز (واجب و مستحبّ)، خواندن «بسم الله الرّحمن الرّحیم» را (در نماز ظهر و عصر) با صدای بلند، پیشانی را در حال سجده روی خاک نهادن، زیارت اربعین امام حسین – علیه السلام – انجام دادن. (حدیقه الشّیعه، ج ۲، ص ۱۹۴)
- درمان تب با آیه
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
إنَّهُ یُکْتَبُ لِحُمَّی الرُّبْعِ عَلی وَرَقَهٍ وَ یُعَلِّقُها عَلَی الْمَحْمُومِ: «یا نارُکُونی بَرْداً» فَإنَّهُ یَبْرَءُ بِإذْنِ اللهِ.
کسی که ناراحتی تب و لرز دارد، این آیه شریفه قرآن در «سوره أنبیاء، آیه ۶۹» را روی کاغذی بنویسید و بر گردن او آویزان نمائید تا با إذن خداوند متعال بهبود یابد. (طب الائمّه سیّد شبّر، ص ۳۳۱)
(بله اگر کسی با اعتقاد چنین کند قطعا نتیجه می گیرد)
- کثرت تفکر نوعی عبادت
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
لَیْسَتِ الْعِبادَهُ کَثْرَهُ الصّیامِ وَالصَّلاهِ، وَ إنَّمَا الْعِبادَهُ کَثْرَهُ التَّفَکُّرِ فی أمْرِ اللهِ.
عبادت فقط به کثرت نماز و روزه نیست، بل تفکّر زیاد و اندیشه در قدرت بی منتهای خداوند در امور مختلف هم عبادت است. (مستدرک الوسائل، ج ۱۱، ص ۱۸۳، ح ۱۲۶۹۰)
- مقدرات و زرنگی
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
الْمَقادیرُ الْغالِبَهِ لا تُدْفَعُ بِالْمُغالَبَهِ،.
مقدّراتی که در انتظار ظهور می باشد با زرنگی و تلاش از بین نمی رود ومتوقف نخواهد شد و آنچه مقدّر باشد خواهد رسید. (أعلام الدّین، ص ۳۱۳)
- حرص در ارزاق
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
وَ الاْرْزاقُ الْمَکْتُوبَهِ لا تُنالُ بِالشَّرَهِ، وَ لا تُدْفَعُ بِالاْمْساکِ عَنْها.
و رزق و روزی مکتوب هیچ وقت با حرص به دست نمی آید وبا امساک هم جلوگیری نمی گردد.
(أعلام الدّین، ص ۳۱۳)
- دنبال روزی رفتن ترا از انجام واجبات باز ندارد
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
لا یَشْغَلُکَ رِزْقٌ مَضْمُونٌ عَنْ عَمَل مَفْرُوض. مواظب باش تا طلب روزی تضمین شده
تو را از فرائض و اعمالِ واجب باز ندارد (تحف العقول، ص ۴۸۹)
- معرفت و شکر
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
لا یَعْرِفُ النِّعْمَهَ إلاَّ الشّاکِرُ، وَلا یَشْکُرُ النِّعْمَهَ إلاَّ الْعارِفُ.
کسی قدر نعمتی را نمی داند مگر آن که شکرگزار باشد و کسی نمی تواند شکر نعمتی را انجام دهد مگر آن که اهل معرفت باشد . بحارالأنوار، ج ۷۵، ص ۳۷
اخلاق وخصلتهای روحی
- افراط در احتیاط ممنوع
امام عسکری (ع ):
وَ لِلحَزمِ مِقداراً فَاِن زادَ عَلَیهِ فَهُوَ جُبنٌ
و برای احتیاط وعاقبت اندیشی حد واندازه یی است . پس اگر احتیاط از آن حد خود بگذرد ترس است . (بحار الانوار، ج۷۸ ، ص۳۷۷ ، حدیث ۳ )
- صرفه جویی به اندازه
امام عسکری (ع):
وَ لِلاِقتِصادِ مِقداراً فَاِن زادَ عَلَیهِ فَهُوَ بُخلٌ
و برای صرفه جویی اندازه یی است پس اگر صرفه جویی از اندازه خود بگذرد بخل است .
(بحار الانوار، ج۷۸ ، ص۳۷۷ ، حدیث ۳ )
- شجاعت یا تهور
امام عسکرس (ع) :
وَ لِلشَّجاعَهِ مِقداراً فَاِن زادَ عَلَیهِ فَهُوَ تَهَوُّرٌ .
برای شجاعت هم اندازه یی است پس اگر از حد واندازه اش تجاوز شود تهور (وافراط کاری منجر به سقوط) است. (بحار الانوار، ج۷۸ ، ص۳۷۷ ، حدیث ۳ )
- بدی باعث پشیمانی
امام عسکری (ع) :
مَن یَزرَع شَرًّا یَحصُد نَدامَهً.
هرکس بذر بدی به پاشد پشیمانی درو می کند.(تحف العقول ، ج۲ ،ص۴۰۱ )
- باورع ترین
امام عسکری(ع) :
اَورَعُ النّاسِ مَن وَقَفَ عِندَ الشُّبهَهِ.
گناه گریزترین مردم کسی است که از شبهه گناه هم خود داری کند. (تحف العقول ،ج۲،ص۴۰۱ )
- عابد ترین
امام عسکرس (ع):
اَعبَدُالنّاسِ مَن اَقامَ عَلَی الفَرائِضِ .
عابدترین مردم کسی است که بر اقامه واجبات وفرائض مقید واستوار باشد. (تحف العقول ،ج۲،ص۴۰۱ )
- زاهدترین
امام عسکری (ع) :
اَزهَدُالنّاسِ مَن تَرَکَ الحَرامِ.
زاهدترن مردم کسی است که از حرام اجتناب کند. (تحف العقول ،ج۲،ص۴۰۱ )
- سخت کوش ترین
امام عسکری(ع) :
اَشَدُالنّاسِ اِجتِهادًا مَن تَرَکَ الذُّنُوبِ .
سخت کوشترین آدمها کسی است که گناه را ترک کند . (تحف العقول ،ج۲،ص۴۰۱ )
- شهوت وذلت
امام عسکری (ع) :
ما اَقبَحَ بِالمُومِنِ اَن تَکُونَ لَهُ رَغبَهٌ تُذِلُّهُ.
چه زشت است برای مومن که یک هوس او را به خواری وذلت بکشد. (تحف العقول ،ج۲،ص۴۰۳ )
- اندازه سخاوت
امام عسکری (ع):
اِنَّ لِلسَّخاءِ مِقداراً فَاِن زادَ عَلَیهِ فَهُوَ سَرَفٌ .
برای سخاوت وبخشندگی اندازه یی است پس اگر بخشندگی از آن اندازه بگذرد اسراف است
(بحار الانوار، ج۷۸ ، ص۳۷۷ ، حدیث ۳ )
- زیبایی ظاهر وباطن
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
حُسْنُ الصُّورَهِ جَمالٌ ظاهِرٌ، وَ حُسْنُ الْعَقْلِ جَمالٌ باطِنٌ. نیکوئی شکل و قیافه، یک نوع زیبائی و جمال در ظاهر انسان پدیدار است و نیکو بودن عقل و درایت، یک نوع زیبائی و جمال درونی انسان می باشد (بحارالأنوار، ج ۱، ص ۹۵، ح ۲۷ و أعلام الدين ، ص ۳۱۳)
- تفاوت احمق با حکیم
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
قَلْبُ الأحْمَقِ فی فَمِهِ وَ فَمُ الْحَکیمِ فی قَلْبِهِ.
قلب أحمق در دهان وزبان اوست اما دهان و سخن عاقل در قلب او . (تحف العقول، ص ۴۸۹)
مرگ ومعاد
- مرگ ناگهانی
امام عسکری (ع) :
اِنَّکُم فی آجالٍ مَنقُوصَهٍ وَ اَیّامٍ مَعدُودَهٍ وَالمَوتُ یَأتی بَغتَهً.
شما را عمری کوتاه وروزهایی محدود است ومرگ ناگهان می رسد. (تحف العقول ،ج۲،ص۴۰۱ )
- ازگناهان غیر مغفور ؟
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
مِنَ الذُّنُوبِ الَّتی لا یُغْفَرُ قَوْلُ الرَّجُلِ: لَیْتَنی لا أُؤاخِذُ إلاّ بِهذا.
بعضی از گناهانی که آمرزیده نمی شود: خلافی است که شخص انجام دهد و بگوید: ای کاش فقط به همین خلاف عِقاب می شدم، یعنی گناه در نظرش ناچیز و ضعیف باشد (بحارالأنوار، ج ۵۰، ص ۲۵۰، ح ۴)
(منتخب ميزان الحكمة، ص ۴۰۴)
- نشاط دل فرصت یاد گیری
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
إذا نَشِطَتِ القُلُوبُ فَأودِعْها (فَأودِعُوها) وَإذا نَفرَت فَوَدِّعُوها .
هر گاه دلها با نشاطند به آنها امانت بسپاريد وهر گاه مبتلا به تنفر وبی حالی اند چیزی به آنها نسپارید بل آن را به حال خود واگذارید .
(یعنی اگرخواستید در دلها علوم وفنون ذخیره کنید زمانی باشد که دل از نشاط برخوردار است چون آمادگی برای جذب مطالب ومسائل فراهم است .
اما اگر دل مبتلای به تنفر وبی حالی است از ذخیره مطالب پرهیز کنید ودل را به حال خود واگذارید تا مجددا با نشاط شود چرا که در حال تنفر وبی حالی آمادگی برای جذب وذخیره نیست) ( منتخب ميزان الحكمة، ص ۴۷۴)
- خواب زیاد باعث رویای پریشان
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
مَن أكثَرَ المَنامَ رَأَي الأحلامَ.
هركه زياد بخوابد ، خواب هاي پريشان بيند. (منتخب ميزان الحكمة، ص ۵۷۴ )
- اقتصاد نه اسراف
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
عَلَيْكَ بِالإقْتِصادِ وَ إيّاكَ وَ الإسْرافَ.
در زندگی میانه رو باش واز اسراف اجتناب کن (احقاق الحق، ج ۱۲ ، ص ۴۶۷)
احکام
- کِشت مالِ کِشتکار
امام عسکری (ع) :
لَکُلِّ زارِعٍ ما زَرَعَ.
برای زارع همان است که کاشت. (تحف العقول ،ج۲،ص۴۰۱ )
- اسراف در وضو ناقض وضو
امام عسکری (ع) :
مَن تَعَدّی فی طَهُورِهِ کانَ کَناقِضِهِ.
هرکس در وضوی خود از حد تجاوز کند(اسراف)مثل کسی است که وضوی خود را باطل کرده باشد. (تحف العقول ،ج۲،ص۴۰۲ )
- جمع نماز ظهر وعصر
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
أجْمِعْ بَیْنَ الصَّلاتَیْنِ الظُّهْرِ وَالْعَصْرِ، تَری ما تُحِبُّ.
نماز ظهر و عصر را با هم انجام بده، که اگرچنین کنی به آنچه دوست داری می رسی. ( الکافی، ج ۳، ص ۲۸۷، ح ۶)
- انجام زیاد چهار عمل
قالَ الإمامُ الْحَسَنِ الْعَسْکَری – علیه السلام –: أکْثِرُوا ذِکْرَ اللهِ وَ ذِکْرَ الْمَوْتِ، وَ تَلاوَهَ الْقُرْآنِ، وَالصَّلاهَ عَلی النَّبی (صلی الله علیه وآله وسلم)، فَإنَّ الصَّلاهَ عَلی رَسُولِ اللهِ عَشْرُ حَسَنات.
امام حسن عسکری – علیه السلام – فرمود: ذکر و یاد خداوند متعال، مرگ و حالات آن، تلاوت و تدبّر قرآن؛ و نیز صلوات و درود فرستاد بر حضرت رسول و اهل بیتش (علیهم السلام) ـ. را زیاد و به طور مکرّر انجام دهید، همانا پاداش صلوات بر آن ها، ده حسنه و ثواب می‌باشد. (بحارالأنوار، ج ۷۵، ص ۳۷۲)
- طلب روزی مانع فریضه نشود
امام عسکری(ع):
لایَشغَلکَ رِزقٌ مَضمُونٌ عَن عَمَلٍ مَفرُوضٍ.
روزی ضمانت شده ، ترا از وظیفه واجبت باز ندارد. (تحف العقول ،ج۲،ص۴۰۲)
- ويژگي هاي شيعيان
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
شيعَتُناَ الْفِئَـةُ النّاجِيَةُ وَالْفِرْقَةُ الزّاكِيَةُ صارُوا لَنا رادِئًا وَصَوْنًا وَ عَلَي الظَّلَمَةِ أَلَبّاً وَ عَوْنًا سَيَفْجُرُ لَهُمْ يَنابيعُ
الْحَيَوانِ بَعْدَ لَظْيِ مُجْتَمَعِ النِّيرانِ أَمامَ الرَّوْضَةِ.
پيروان ما، گروه هاي نجات يابنده و فرقه هاي پاكي هستند كه حافظان [آيين] مايند، و ايشان در مقابل ستمكاران، سپر و كمككار ما [هستند]. به زودي چشمه هاي حيات [منجيِ بشريّت] بعد از گدازه توده هاي آتش! پيش از ظهور براي آنان خواهد جوشيد. (بحار الانوار ،ج۷۵ ، ص۳۷۸)
- آثار حب و بغض
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
حُبُّ الأبرارِ لِلأ برارِ ثَوابٌ لِلأ برارِ وَ حُبُّ الْفُجّارِ لِلأ برارِ فَضيلَةٌ لِلأبرارِ وَ بُغْضُ الْفُجّارِ لِلأ برارِ زَيْنٌ لِلأ برارِوَ بُغْضُ الأ برارِ لِلْفُجّارِ خِزْيٌ عَلَي الْفُجّارِ.
دوستي نيكان به نيكان، ثوابست براي نيكان. و دوستي بدان به نيكان، فضيلت است براي نيكان. و دشمني بدان با نيكان، زينت است براي نيكان. و دشمني نيكان با بدان، رسوايي است براي بدان.
(مستدرک الوسائل ، ج۱۲ ، ص۲۲۰)
خوبان اگر ترا دوست بدارند برای شما ثواب منظور می شود چراکه خود ت را چنان ساختی که محبوب خوبان شدی نه مبغوض خوبان پس همینکه بستر حب مومنان را فراهم کردی مستحق پاداشی.
واگر بدان ترا دوست بدارند برای توفضیلت است ؛ چرا که خودت را چنان ساختی که حتی بدان ترا تحسین می کنند ودوست می دارند وبا این کارخود نوعی تربیت اسلام را بل قدرت تربیتی اسلام را به نمایش گذاشتی وهمین برای شما یک فضل بل فضیلت به شمار می آید.
- سفارش ویژه به شیعیان
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
أوُصیکُمْ بِتَقْوَی اللهِ وَالْوَرَعِ فی دینِکُمْ وَالاْجْتِهادِ لِلّهِ، وَ صِدْقِ الْحَدیثِ، وَأداءِ الاْمانَهِ إلی مَنِ ائْتَمَنَکِمْ مِنْ بَرٍّ أوْ فاجِر، وِطُولِ السُّجُودِ، وَحُسْنِ الْجَوارِ. تقوای الهی را پیشه کنید و در امور دین ورع داشته باشید، در تقرّب به خداوند کوشا باشید و در صحبت ها صداقت نشان دهید، هرکس امانتی را نزدشمانهاد آن را سالم تحویلش دهید، سجده های خود را در مقابل خداوند طولانی کنید و به همسایگان خوش رفتاری و نیکی نمائید. (أعیان الشّیعه، ج ۲، ص ۴۱)
- چرا ارث زن نصف مرد است
امام عسکری (ع) در جواب سئوال اینکه چرا ارث زن نصف مرد است فرمود:
إنّ المَرأةَ لَيس علَيها جِهادٌ و لا نَفَقَةٌ و لا علَيها مَعقُلَةٌ ؛ إنّما ذلكَ علَى الرِّجالِ
فقلتُ في نَفسي : قَد كانَ قيلَ لي : إنّ ابنَ أبي العَوجاءِ سألَ أبا عبدِ اللّه ِ عليه السلام عَن هذهِ المَسألَةِ فأجابَهُ بهذا الجَوابِ ، فأقبَلَ أبو محمّدٍ عليه السلام علَيَّ فقالَ : نَعَم، هذهِ المَسألَةُ مَسألَةُ ابنِ أبي العَوجاءِ ! و الجَوابُ مِنّا واحِدٌ ! .
چون زن نه جهادى بر عهده اوست، نه نفقه اى و نه ديه اى [در مورد عاقله ]بلكه اين وظايف به عهده مردها گذاشته شده است
راوى مى گويد: در دلم گفتم: به من گفته شده بود كه ابن ابى العوجاء همين سؤال را از حضرت صادق عليه السلام كرد و ايشان نيز همين جواب را به او داد. ابو محمّد عليه السلام رو به من كرد و فرمود: بله، اين سؤال سؤال ابن ابى العوجاء است و پاسخ همه ما يكى است! (كافي ، ج ۷، ص۸۵، ح۲)
- سفارش به شیعیان
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
أُوصیکُمْ بِتَقْوَى اللّهِ وَ الْوَرَعِ فى دینِکُمْ وَالاْجْتَهادِ لِلّهِ وَ صِدْقِ الْحَدیثِ وَ أَداءِ الأَمانَةِ إِلى مَنِ ائْتَمَنَکُمْ مِنْ بَرٍّ أَوْ فاجِر وَ طُولِ السُّجُودِ وَ حُسْنِ الْجَوارِ. فَبِهذا جاءَ مُحَمَّدٌ(صلى الله علیه وآله وسلم) صَلُّوا فى عَشائِرِهِمْ وَ اشْهَدُوا جَنائِزَهُمْ وَ عُودُوا مَرْضاهُمْ وَ أَدُّوا حُقُوقَهُمْ، فَإِنَّ الرَّجُلَ مِنْکُمْ إِذا وَرَعَ فى دینِهِ وَ صَدَقَ فى حَدیثِهِ وَ أَدَّى الاْمانَةَ وَ حَسَّنَ خُلْقَهُ مَعَ النّاسِ قیلَ: هذا شیعِىٌ فَیَسُرُّنى ذلِکَ. إِتَّقُوا اللّهَ وَ کُونُوا زَیْنًا وَ لا تَکُونُوا شَیْنًا، جُرُّوا إِلَیْنا کُلَّ مَوَدَّة وَ ادْفَعُوا عَنّا کُلَّ قَبیح، فَإِنَّهُ ما قیلَ فینا مِنْ حَسَن فَنَحْنُ أَهْلُهُ وَ ما قیلَ فینا مِنْ سُوء فَما نَحْنُ کَذلِکَ. لَناحَقٌّ فى کِتابِ اللّهِ وَ قَرابَةٌ مِنْ رَسُولِ اللّهِ وَ تَطْهیرٌ مِنَ اللّهِ لا یَدَّعیهِ أَحَدٌ غَیْرُنا إِلاّ کَذّابٌ. أَکْثِرُوا ذِکْرَ اللّهِ وَ ذِکْرَ الْمَوْتِ وَ تِلاوَةَ الْقُرانِ وَ الصَّلاةَ عَلَى النَّبِىِّ(صلى الله علیه وآله وسلم)فَإِنَّ الصَّلاةَ عَلى رَسُولِ اللّهِ عَشْرُ حَسَنات، إِحْفَظُوا ما وَصَّیْتُکُمْ بِهِ وَ أَسْتَوْدِعُکُمُ اللّهَ وَ أَقْرَأُ عَلَیْکُمْ السَّلامَ.
شما را به تقواى الهى و پارسایى در دینتان و تلاش براى خدا و راستگویى و امانتدارى درباره کسى که شما را امین دانسته ـ نیکوکار باشد یا بدکار ـ و طول سجود و حُسنِ همسایگى سفارش مى کنم. محمّد(صلى الله علیه وآله وسلم)براى همین آمده است. در میان جماعت هاى آنان نماز بخوانید و بر سر جنازه آنها حاضر شوید و مریضانشان را عیادت کنید. و حقوقشان را ادا نمایید، زیرا هر یک از شما چون در دینش پارسا و در سخنش راستگو و امانتدار و خوش اخلاق با مردم باشد، گفته مى شود: این یک شیعه است، و این کارهاست که مرا خوشحال مى سازد. تقواى الهى داشته باشید، مایه زینت باشید نه زشتى، تمام دوستى خود را به سوى ما بکشانید و همه زشتى را از ما بگردانید، زیرا هر خوبى که درباره ما گفته شود ما اهل آنیم و هر بدى درباره ما گفته شود ما از آن به دوریم. در کتاب خدا براى ما حقّى و قرابتى از پیامبر خداست و خداوند ما را پاک شمرده، احدى جز ما مدّعى این مقام نیست، مگر آن که دروغ مى گوید. زیاد به یاد خدا باشید و زیاد یاد مرگ کنید و زیاد قرآن را تلاوت نمایید و زیاد بر پیغمبر(صلى الله علیه وآله وسلم) صلوات بفرستید. زیرا صلوات بر پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله وسلم) ده حسنه دارد. آنچه را به شما گفتم حفظ ( و عمل) کنید و شما را به خدا مى سپارم، و سلام بر شما. (بحارالأنوار، ج ۷۵، ص ۳۷۲)
- خصوصیات اهلبیت
امام عسکری (ع) فرمود:
فَإِنَّهُ ما قیلَ فینا مِنْ حَسَن فَنَحْنُ أَهْلُهُ وَ ما قیلَ فینا مِنْ سُوء فَما نَحْنُ کَذلِکَ. لَناحَقٌّ فى کِتابِ اللّهِ وَ قَرابَةٌ مِنْ رَسُولِ اللّهِ وَ تَطْهیرٌ مِنَ اللّهِ لا یَدَّعیهِ أَحَدٌ غَیْرُنا إِلاّ کَذّابٌ.
به راستی هر خوبى که درباره ما گفته شود ما اهل آنیم و هر بدى درباره ما گفته شود ما از آن به دوریم. در کتاب خدا براى ما حقّى و قرابتى از پیامبر خداست و خداوند ما را پاک شمرده، احدى جز ما مدّعى این مقام نیست، مگر آن که دروغ مى گوید. (بحارالأنوار، ج ۷۵، ص ۳۷۲)
- چگونگی رفتارامام علی (ع)با مهمان خود(پدر وپسر)
امام عسکری (ع) فرمود:
أعرَفُ النّاسِ بِحُقُوقِ إخوانِهِ وَ أشَدُّ هُم قَضاءًا لَها أعظَمُهُم عِندَ اللهِ شَأناً . وَ مَن تَواضَعَ فِی الدُّ نیا لِاِخوانِهِ فَهُوَ عِندَ اللهِ مِنَ الصِّدیقینَ وَ مِن شیعَةِ عَلِىِّ بنِ أبی طالِبٍ ( عَلَیهِ السَّلامُ) حَقّاً.
وَ لَقَد وَرَدَ عَلى أمیرِ المُؤمِنینَ (عَلَیهِ السَّلامُ ) أخَوانِ لَهُ مُؤمِنانِ : أبٌ وَ اِبنٌ .
فَقامَ إلَیهِما وَ أکرَمَهُما وَ أجلَسَهُما فی صَدرِ مَجلِسِهِ وَ جَلَسَ بَینَ أیدیهِما ثُمَّ أمَرَ بِطَعامٍ فَاُحضِرَ فَأکَلا مِنهُ . ثُمَّ جاءَ قَنبَرُ بِطَستٍ وَ إبریقٍ [مِن] خَشَبٍ وَ مِندیلٍ لِیَیبِسَ وَ جاءَ لِیَصُبَّ عَلى یَدِ الرَّجُلِ ماء‌ًا
فَوَثَبَ أمیرُ المُؤمِنینَ (عَلَیهِ السَّلامُ ) فَأخَذَ الاِبریقُ لِیَصُبَّ عَلى یَدِ الرَّجُلِ فَتَمَرَّغَ الرَّجُلُ فِی التُّرابِ وَ قالَ : یا أمیرَ المُؤمِنینَ َاللهُ یَرانی وَأنتَ تَصُبُّ الماءَ عَلى یَدی؟
قالَ (ع): اُقعُد وَ اغسِل یَدَیکَ فَاِنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَراکَ وَ أخاکَ الَّذی لا یَتَمَیَّزُ مِنکَ وَ لا یَتَفَضَّلُ عَلَیکَ ؛ یَخدِمُکَ وَ یُریدُ بِذلِکَ فی خِدمَتِهِ فِی الجَنَّةِ مِثلَ عَشرَةِ أضعافِ عَدَدِ أهلِ الدُّنیا وَ عَلى حَسَبِ ذالِکَ فی مَمالِکِهِ فیها. فَقَعَدَ الرَّجُلُ.
فَقالَ لَهُ عَلِیٌّ (عَلَیهِ السَّلامُ ) : أقسَمتُ عَلَیکَ بِعَظیمِ حَقِّی الَّذی عَرَفتَهُ وَ بَجَّلتَهُ وَ تَواضُعِکَ لِلّهِ حَتّى جازاکَ عَنهُ بِأن نَدَبَنی لِما شَرَفَکَ بِهِ مِن خِدمَتی لَکَ لِما غَسَلتُ مُطمَئِنّاً کَما کُنتَ تَغسِلُ لَو کانَ الصابُّ عَلَیکَ قَنبَراً. فَفَعَلَ الرَّجُلُ [ذلِکَ}
فَلَمّا فَرَغَ ناوَلَ الإبریقَ مُحَمَّدَ بنَ الحَنَفِیَّةِ وَ قالَ: یا بُنَیَّ لَو کانَ هذَا الإبنُ حَضَرَنی دُونَ أبیهِ لَصَبَبتُ [الماءَ] عَلى یَدِهِ وَ لکِنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَأبی أن یُسَوِّىَ بَینَ ابنٍ وَ أبیهِ إذا جَمَعَهُما مَکانٌ لکِن قَد صَبَّ الأبُ عَلَى الأبِ فَلیَصُبَّ الإبنُ عَلَی الإبنِ. فَصَبَّ مُحَمَّدُ بنُ الحَنَفِیَّةِ عَلَى الإبنِ.
قالَ الحَسَنُ بنُ عَلِىٍّ عَلَیهِمَا السَّلامُ : فَمَن إتَّبَعَ عَلِیّاً (عَلَیهِ السَّلامُ) عَلى ذلِکَ فَهُوَ الشّیعِیّ ُحَقّاً.
هرکس حقوق هم نوعان خود را بیشتر بشناسد و رعایت کند و مشکلات و نیازمندی های آن ها را بیش از دیگران برطرف نماید در پیشگاه خداوند دارای عظمت و موقعیّت خاصّی خواهد بود.
هرکس در دنیا در مقابل دوستان و هم نوعان خود متواضع و فروتنی نماید، در پیشگاه خداوند در زُمره صِدّیقین و از شیعیان امام علی (علیه السلام ) خواهد بود
دوتن از برادران دینی امیر المومنین (ع) که پدر وپسر بودند بر حضرت وارد شدند. حضرت بلند شد وآن دو را احترام نمود وبر صدر مجلس نشاند وخود مقابل شان نشست . آنگاه دستور داد غذا آوردند وآن دو غذا خوردند سپس قنبر لگن وآفتابه یی از جنس چوب همراه با حوله آورد تا دستشان را بشوید وخشک کند . همین که خواست به دست مرد آب بریزد حضرت سریع از جا جست تاخودش این کار را بکند و با آفتابه به دست مرد آب بریزد . مردکه فهمید به خاک افتاد وعرض کرد یا امیر المومنین ! خدا در حالی که شما روی دست من آب می ریزی مرا به بیند !؟
حضرت فرمود بنشین ودستت را به شور . خداوند عزیز وجلیل شما وبرادرت را (که هیچ تمایزی با تو نداشته وهیچ برتری بر تو ندارد جز اینکه می خواهد به تو خدمت کند وتصمیم دارد با این خدمت ده برابر تعداد اهل دنیا و به همان میزان از ممالک ومناطق در دنیا پاداش بگیرد) می بیند .
که آن مرد پذیرفت ونشست.
آنگاه حضرت او را قسم داد وفرمود قسم به آن حق بزرگم که آن را شناختی وگرامی داشتی وقسم به آن تواضعت در برابر خدا (که خدا برای آن تواضعت پاداش قرار داده وآن پاداش این است که مرا مامور نمود تا ترا با این خدمت تکریم نمایم.)هنگام شستن دست آرام باش ودغدغه نداشته باش آنگونه آرام وقراری که اگر قنبر به دستت آب می ریخت داشتی .
وآن مرد پذیرفت وچنین کرد.
حضرت پس از آنکه ازریختن آب به دست آن مرد (پدر) فارغ شد به فرزندش محمد حنفیه فرمود: اگر این فرزند بدون پدرش نزد من می آمد خودم روی دستش آب می ریختم اما خداوند متعال احترام مساوی پدر وفرزند آنگاه که باهمند را نمی پسندد واز این کار اباء وامتناع دارد .
بنا بر این همانگونه که پدر بر دست پدر آب ریخت باید فرزند بر دست فرزند آب بریزد که محمد حنفیه اطاعت کرد وبر دست فرزند آب ریخت .
در پایان امام عسکری (ع) فرمود: هرکس امام علی (ع) را در اینگونه رفتار تبعیت کند او حقیقتا شیعه است .(احتجاج طبرسی ، ج۲ ، ص۵۶۱)
- وظیفه شیعیان نسبت اهلبیت(ع)
امام عسکری (ع) فرمود:
إِتَّقُوا اللّهَ وَ کُونُوا زَیْنًا وَ لا تَکُونُوا شَیْنًا، جُرُّوا إِلَیْنا کُلَّ مَوَدَّة وَ ادْفَعُوا عَنّا کُلَّ قَبیح، فَإِنَّهُ ما قیلَ فینا مِنْ حَسَن فَنَحْنُ أَهْلُهُ وَ ما قیلَ فینا مِنْ سُوء فَما نَحْنُ کَذلِکَ.
تقواى الهى داشته باشید، مایه زینت باشید نه زشتى، تمام دوستى خود را به سوى ما بکشانید و همه زشتى را از ما بگردانید. (بحارالأنوار، ج ۷۵، ص ۳۷۲)
- ترس از مرگ بخاطر عدم شناخت آن
امام عسکری (ع) فرمود:
دَخَلَ عَلِيُّ بنُ مُحَمَّدٍ عَلَيهِمَا السَّلامُ عَلى مَريضٍ مِن أصحابِهِ وَ هُوَ يَبكي وَ يَجزَعُ مِنَ المَوتِ ؛
فَقالَ لَهُ : يا عَبدَ اللّه ِ! تَخافُ مِنَ المَوتِ لِأنّكَ لا تَعرِفُهُ . أ رأيتَكَ إذا اتَّسَختَ وَ تَقَذَّرتَ وَ تَأذَّيتَ مِن كَثرَةِ القَذَرِ وَ الوَسَخِ عَلَيكَ وَ أصابَكَ قُرُوحٌ وَ جَرَبٌ وَ عَلِمتَ أنَّ الغَسلَ في حَمّامٍ يُزيلُ ذلِكَ كُلَّهُ أما تُريدُ أن تَدخُلَهُ فَتَغسِلَ ذلِكَ عَنكَ؟ أوَ ما تَكرَهُ أن لا تَدخُلَهُ فَيَبقى ذلِكَ عَلَيكَ ؟
قالَ : بَلى يَا بنَ رَسُولِ اللّهِ !
قالَ : فَذاكَ المَوتُ هُوَ ذلِكَ الحَمّامُ ؛ وَ هُوَ آخِرُ ما بَقِيَ عَلَيكَ مِن تَمحيصِ ذُنوبِكَ وَ تَنقِيَتِكَ مِن سَيّئاتِكَ . فَإذا أنتَ وَرَدتَ عَلَيهِ وَ جاوَزتَهُ فَقَد نَجَوتَ مِن كُلِّ غَمٍّ وَ هَمٍّ وَ أذىً وَ وَصَلتَ إلى كُلِّ سُرُورٍ وَ فَرَحٍ .
فَسَكنَ الرَّجُلُ وَ استَسلَمَ وَ نَشِطَ وَ غَمَّضَ عَينَ نَفسِهِ وَ مَضى لِسَبيلِهِ .
على بن محمّد (امام هادى) عليهما السلام نزد يكى از اصحاب خود كه بيمار بود رفت. او مى گريست و از مردن بيتابى مى كرد. حضرت به او فرمود : اى بنده خدا! تو از مرگ مى ترسى چون آن را نمى شناسى.
اگر بدن تو چندان كثيف و چركين شود كه از شدّت چرك و كثافت آزرده شوى و بدنت پر از زخم شود و گال بگيرى و بدانى كه اگر در حمّامى خودت را بشويى همه آنها از بين مى رود آيا دوست ندارى به آن حمّام بروى و چرك و كثافت ها را از خودت بشويى ؟ يا دوست دارى حمّام نروى و به همان حال باقى بمانى؟
عرض كرد : چرا، يا بن رسول اللّه [دوست دارم حمّام بروم].
فرمود : اين مرگ همان حمّام است و آخرين گناهان و بدى هاى وجود تو را پاك و تميز مى كند. پس هرگاه وارد آن [حمّام روح ]شدى و از آن گذشتى از هر گونه غم و اندوه و رنجى رهايى مى يابى و به همه گونه خوشى و شادمانى مى رسى.
در اين هنگام آن مرد آرام گرفت و تن به مرگ سپرد و حالش جا آمد و چشم خود را بست و جان داد. (معاني الأخبار ، ص۲۹۰، ح۹ )
- بهترین وبدترین خلق خدا
امام عسکری (ع) فرمود:
قيلَ لِأميرِ المؤمنين (عليه السلام) : مَن خيرُ خَلقِ اللّه ِ بَعدَ أئِمَّةِ الهُدى وَ مَصابيحِ الدُّجى؟
قالَ : العُلَماءُ إذا صَلَحوا .
قيلَ : فَمَن شِرارُ خَلقِ اللّه ِ بَعدَ إبليسَ وَ فِرعَونَ وَ نُمرُودَ ، وَ بَعدَ المُتَسَمّينَ بِأسمائِكُم ··· ؟
قالَ : اَلعُلَماءُ إذا فَسَدُوا ، هُمُ المُظهِرُونَ لِلأباطيلِ ، الكاتِمُونَ لِلحَقائقِ .
به امام على (عليه السلام) گفته شد بهترين مردم بعد از ائمه (عليهم السلام) چه كسانى هستند؟
حضرت فرمود : عالمانِ صالح.
عرض شد: بعد از ابليس و فرعون و نمرود و بعد از كسانى كه نام شما را روى خود مى گذارند··· بدترين خلق خدا چه كسانى هستند؟
فرمود: عالمانِ فاسد، همانان كه باطلها را آشكار مى سازند و حقايق را كتمان مى كنند.
(احتجاج ،ج ۲، ص۵۱۳، ح۳۳۷)
- تفسیر آیه ۱۴۳ سوره بقره
امام عسكرى (عليه السلام) درباره آيه ” إن كانَتْ لَكبيرَةً إلاّ علَى الّذينَ هَدَى اللّه ُ ” فرمود :
أي إن كانَ التَّوَجُّهُ إلى بَيتِ المَقدِسِ في ذلِكَ الوَقتِ كَبيرَةً إلاّ عَلى مَن يَهدِي اللّه ُ ؛ فَعَرَفَ أنَّ اللّه َ يَتَعبَّدُ بخِلافِ ما يُريدُهُ المَرءُ لِيَبتَلِيَ طاعَتَهُ في مُخالَفَةِ هَواهُ .
” ترجمه آیه : هر چند [اين كار ]جز بر كسانى كه خدا هدايتشان كرده، سخت گران بود” بقره، آیه ۱۴۳
یعنی روى كردن به سمت بيت المقدس در آن زمان گران بود، مگر براى كسى كه خداوند هدايتش كرده بود؛ زيرا چنين كسى مى دانست كه خداوند انسان را برخلاف ميل و خواست او به عبادت مى گيرد تا بيازمايدش كه آيا برخلاف ميل و خواهش خود از خدا فرمان مى برد ؟ ( احتجاج ، ج۲۵ ،ص۸۶ ،ح۱)
- فقر اولیاء اهلبیت برای کثرت گناه
امام عسکری (ع) فرمود:
ِانَّ اللهَ یَخُصُّ اَولِیائَنا اِذا تَکاثَرَت ذُ نُوبُهُم بِالفَقرِ وَ قَد یَعفُوا عَن کَثیرٍ مِنهُم
بدرستی که خداوند دوستان خویش را وقتی که گناهانشان زیاد گردد دچار فقر می کند و البته از بسیاری از آنها می گذرد. (بحار الانوار، ج۷۶، ص ۳۷۸) و (بحارالانوار/ج۵۰/ص۲۹۹ )
- آرامش دل با حلم
امام عسکری (ع) فرمود:
وَ لَم یَعرِف راحَهَ القَلبِ مَن لَم یُجَرِّعهُ الحِلمُ غُصَصَ الغَیظِ.
کسی که نتواند جرعه های خشم را باجام حلم بنوشد دلِ آرام وقلبِ آسوده نخواهد داشت . (بحار الانوار، ج۷۶، ص ۳۷۸)
- شب زنده داری خواب را شیرین ترمی کند
امام عسکری (ع) فرمود:
اَلسَّهَرُ اَ لَذُّ لِلمَنامِ وَ الجُوعُ اَزیَدُ فی طیبِ الطَّعامِ .
شب زنده داری خواب را شیرین تر و گرسنگی غذا را گواراتر می کند ( بحارالانوار، ج۷۵، ص ۳۷۷)
- سخن خدا برتر از هر سخن
امام عسکری (ع) فرمود:
اِنَّ لِکَلامِ اللهِ فَضلاً عَلَی الکَلامِ کَفَضلِ اللهِ عَلی خَلقِهِ وَ لِکَلامِنا فَضلٌ عَلی کَلامِ النّاسِ.
براستی کلام خداوند برتر از همه کلمات است همان گونه که خداوند برتر از مخلوقات است.
و برای کلام ما هم فضل و برتری است بر کلام خلق. ( تحف العقول، ص ۵۱۷)
- با اهلبیت باش حتی بافقر
امام عسکری (ع) فرمود:
اَلفَقرُ مَعَنا خَیرٌ مِنَ الغِنی مَعَ عَدُوِّ نا .
فقر با ما (و در کنار ما اهل بیت بودن ) بهتر است از توانگری در کنار دشمن. (بحار الانوار، ج۷۶، ص ۳۷۸)
- نتیجه پرهیزگاری و بخشش
امام عسکری (ع) فرمود:
مَن کانَ الوَرَعُ سَجِیَّتُهُ وَ الاِفضالُ حِلیَتُهُ اِنتَصَرَ مِن اَعدائِهِ بِحُسنِ الثَّناءِ عَلَیهِ وَ تَحَصَّنَ بِالذِّکرِ الجَمیلِ مِن وَصُولِ نَقصٍ اِلَیهِ .
کسی که پرهیزگاری خصلتش و نیکی کردن زیور و زینتش باشد با ستایشی که از او می شود بر دشمنانش پیروز می گردد و با نام نیک خودش خود را از برچسب عیبی مصون می دارد.
( بحارالانوار، ج۷۵، ص ۳۷۷)
- عکس العمل کریم ولئیم مقابل احسان
امام عسکری (ع) فرمود:
نائِلُ الکَریمِ یُحبِبکَ اِلَیهِ وَ یُقَرِّ بُکَ مِنهُ وَ نائِلُ اللَّئیمِ یُباعِدُکَ مِنهُ وَ یُبغِضُکَ اِلَیهِ .
نیکی وبخشش به انسان کریم وبزرگوار تو را نزد وی محبوب و مقرب می گرداند واما نیکی وبخشش به انسان لئیم وپست تو را نزد وی خوار و او را نسبت به تو کینه توز می سازد. ( بحارالانوار، ج۷۵، ص ۳۷۷)
- از هوشمند به پرهیز
امام عسکری (ع) فرمود:
اِحذَر کُلَّ ذَکِیٍّ ساکِنَ الطَّرفِ .
به پرهیز از هر انسان هوشیار آرام و افتاده . ( بحارالانوار، ج۷۵، ص ۳۷۷)
چراکه عقل او صاف وزلال است وآلوده به هیجان نیست در نتیجه درست تصمیم می گیرد ودرست عمل می کند ودرگیری با چنین انسانی نتیجه یی جز شکست ندارد ؛ پس شایسته است از مبارزه با او پرهیز شود.
- تفسیر آیه ۷۹ سوره بقره
امام عسکری (ع) در باره آیه ۷۹ سوره بقره: «فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ يَكتُبونَ الكِتابَ بِأيْدِيهِمْ ثُمَّ يَقولُونَ هذا مِن عِندِ اللّه ِ” فرمود:
قالَ رجُلٌ للصّادِقِ (عليه السلام) :
فإذا كانَ هؤلاءِ القَومُ مِن اليَهودِ لا يَعرِفُونَ الكتابَ إلاّ بِما يَسمَعُونَهُ مِن عُلَمائهِم لا سَبيلَ لَهُم إلى غَيرِهِ ، فكيفَ ذَمَّهُم بتَقليدِهِم و القَبولِ مِن عُلَمائهِم ؟ و هَل عَوامُّ اليَهودِ إلاّ كَعوامِّنا يُقَلِّدُونَ عُلَماءَهُم ؟ !
فقالَ (عليه السلام) :
بينَ عَوامِّنا و عُلَمائنا و عَوامِّ اليَهودِ و عُلَمائهِم فَرقٌ مِن جِهَةٍ وَ تَسوِيَةٌ مِن جِهَةٍ
أمّا مِن حَيثُ (أنّهُم) استَوَوا فإنَّ اللّه َ قد ذَمَّ عَوامَّنا بتَقليدِهِم عُلَماءَهُم كما ذَمَّ عَوامَّهُم ، و أمّا مِن حَيثُ (أنّهم) افتَرَقُوا فلا
قالَ : بَيِّنْ لي يا بنَ رسولِ اللّه ِ .
قالَ (عليه السلام) : إنَّ عَوامَّ اليَهودِ كانوا قد عَرَفُوا عُلَماءَهُم بالكَذِبِ الصُّراحِ ، و بأكلِ الحَرامِ و الرّشاءِ و بتَغييرِ الأحكامِ عن واجِبِها بالشَّفاعاتِ و العِناياتِ و المُصانَعاتِ ، و عَرَفُوهُم بالتَّعَصُّبِ الشَّديدِ الذي يُفارِقُونَ بهِ أديانَهُم ، و أنّهُم إذا تَعَصَّبوا أزالُوا حُقوقَ مَن تَعَصَّبوا علَيهِ و أعطَوا ما لا يَستَحِقُّهُ مَن تَعَصَّبوا له مِن أموالِ غيرِهِم ، و ظَلَمُوهُم مِن أجلِهِم، و عَرَفُوهُم يُقارِفُونَ المُحَرّماتِ ، و اضطُرُّوا بمَعارِفِ قُلوبِهِم إلى أنَّ مَن فَعَلَ ما يَفعَلُونَهُ فهُو فاسِقٌ لا يَجوزُ أن يَصدُقَ علَى اللّه ِ و لا علَى الوَسائطِ بينَ الخَلقِ و بينَ اللّه ِ، فلذلكَ ذَمَّهُم لَمّا قَلَّدُوا مَن قد عَرَفوهُ ، و مَن قد عَلِموا أنّهُ لا يَجوزُ قَبولُ خَبَرِهِ و لا تَصديقُهُ في حِكايَتِهِ ···
و كذلكَ عَوامُّ اُمَّتِنا إذا عَرَفُوا مِن فُقَهائهِمُ الفِسقَ الظاهِرَ و العَصَبيَّةَ الشَّديدَةَ و التَّكالُبَ على حُطامِ الدنيا و حَرامِها··· فَمَن قَلَّدَ مِن عَوامِّنا مِثلَ هؤلاءِ الفُقَهاءِ فَهُم مِثلُ اليَهودِ الذينَ ذَمَّهُمُ اللّه ُ بالتَّقليدِ لِفَسَقَةِ فُقَهائهِم
فَأمّا مَن كانَ مِن الفُقَهاءِ صائنا لنفسِهِ حافِظا لِدينِهِ مُخالِفا على هَواهُ مُطِيعا لأمرِ مَولاهُ فلِلعَوامِّ أن يُقَلِّدُوهُ ، و ذلكَ لا يكونُ إلاّ بَعضَ فُقَهاءِ الشِّيعَةِ لا جَميعَهُم .
” پس واى بر كسانى كه از پيش خود كتاب مى نويسند و آن گاه مى گويند: اين از جانب خداست” فرمود :
مردى به حضرت صادق (عليه السلام) عرض كرد:
اگر قوم يهود براى شناخت تورات راهى جز اين نداشتند كه آن را از دانشمندان [احبار ]خود بشنوند و فرا گيرند، چرا خداوند آنان را به سبب تقليد از علمايشان و پذيرفتن سخنان آنان نكوهش كرده است؟ جز اين است كه عوام يهود نيز مانند عوام ما هستند كه از علمايشان تقليد مى كنند؟
حضرت [صادق عليه السلام ] فرمود:
ميان عوام و علماى ما با عوام و علماى يهود از جهتى فرق است و از جهتى نقطه اشتراك.
نقطه اشتراك آنها در اين است كه خداوند همچنان كه عوام يهود را نكوهش كرده، عوام ما را نيز به سبب تقليد از علمايشان نكوهش كرده است و اما از اين جهت كه با هم فرق دارند، نه
آن مرد عرض كرد: يا بن رسول اللّه ! برايم توضيح دهيد.
حضرت فرمود: عوام يهود مى دانستند كه علمايشان آشكارا دروغ مى گويند، حرام و رشوه مى خورند، احكام واجب [الهى] را با ميانجيگريها و ملاحظه كاريها و رشوه گيريها تغيير مى دهند.
مى دانستند آنها مبتلا به جانبداريهاى شديدى هستند كه بر اثر آن دين و آيين و عقايد خود را كنار مى گذارند و حقوق كسى را كه بر ضدّ او تعصّب دارند پايمال مى كنند و اموال ديگران را به ناحق به كسى مى دهند كه جانبدار او هستند و به خاطر آنان دست به ظلم و حق كشى مى آلايند.
مى دانستند كه مرتكب امور حرام مى شوند و با اين شناخت قلبى خود، الزاما باور داشتند كه هر كس كارهاى احبار يهود را انجام دهد فاسق است و نمى تواند سخنگوى خدا و واسطه ميان او و مردم باشد. بنا بر اين، چون از كسانى كه چنين شناختى از آنها داشتند و مى دانستند كه نبايد خبر آنها را پذيرفت و نقلى كه مى كنند باور كرد، پيروى مى كردند، خداوند آنان را مورد نكوهش قرار داد
عوام امّت ما نيز چنين اند. آنان هم اگر بدانند كه فقهايشان آشكارا فسق و گناه مى كنند و به تعصّبات و جانبداريهاى شديد مبتلايند و شيفته متاع دنيا و حرامهاى آن هستند··· اگر از چنين فقهايى تقليد كنند، مانند همان يهوديانى هستند كه خداوند آنان را، به سبب تقليد و پيروى از فقهاى فاسق و بدكارشان، نكوهش كرده است
اما هر فقيهى كه خويشتندار و نگهبان دين خود باشد و با هواى نفْسش بستيزد و مطيع فرمان مولايش باشد، بر عوام است كه از او تقليد كنند و البته اين ويژگيها را تنها برخى فقهاى شيعه دارا هستند، نه همه آنها. (احتجاج ، ج ۲، ص۵۱۰، ح۳۳۷)
- بهترین وبدترین خلق خدا
امام عسکری (ع) فرمود:
قيلَ لِأميرِ المُؤمِنينَ (عَلَيهِ السَّلامُ) : مَن خَيرُ خَلقِ اللّه ِ بَعدَ أئِمَّةِ الهُدى وَ مَصابيحِ الدُّجى؟
قالَ : اَلعُلَماءُ إذا صَلَحُوا . قيلَ : فَمَن شِرارُ خَلقِ اللّه ِ بَعدَ إبليسَ وَ فِرعَونَ وَ نُمرودَ وَ بَعدَ المُتَسَمّينَ بِأسمائِكُم ··· ؟
قالَ : اَلعُلَماءُ إذا فَسَدُوا ، هُمُ المُظهِرونَ لِلأباطيلِ ، اَلكاتِمُونَ لِلحَقائقِ .
به امام على (عليه السلام) گفته شد بهترين مردم بعد از ائمه (عليهم السلام) چه كسانى هستند؟
حضرت فرمود : عالمانِ صالح.
عرض شد: بعد از ابليس و فرعون و نمرود و بعد از كسانى كه نام شما را روى خود مى گذارند··· بدترين خلق خدا چه كسانى هستند؟
فرمود: عالمانِ فاسد، همانهایی كه باطلها را آشكار مى سازند و حقايق را كتمان مى كنند.(احتجاج،ج۲ ،ص۵۱۳، ح۳۳۷)
- گرسنگی موجب گواراتر شدن غذا
امام عسکری (ع) فرمود:
اَلسَّهَرُ اَ لَذُّ لِلمَنامِ وَ الجُوعُ اَزیَدُ فی طیبِ الطَّعامِ .
شب زنده داری خواب را شیرین تر و گرسنگی غذا را گواراتر می کند ( بحارالانوار، ج۷۵، ص ۳۷۷)
- برتری کلام اهلبیت برکلام دیگران
امام عسکری (ع) فرمود:
وَ لِکَلامِنا فَضلٌ عَلی کَلامِ النّاسِ.
و برای کلام ما فضل و برتری بر کلام دیگران است. ( تحف العقول، ص ۵۱۷)
- نامحسوس بودن ریا
ازامام عسکری (ع)
أبوهاشم جعفري گوید که از امام عسکری (ع) شنیدم که فرمود:
مِنَ الذُّنُوبِ الَّتي لا تُغفَر قَولُ الرَّجُلِ: لَيتَني لا أُؤاخَذُ اِلّا بِهذا.
فَقُلتُ في نَفسي: اِنَّ هذا لَهُوَ الدَّقيقُ ؛ يَنبَغي لِلرَّجُلِ أن يَتَفَقَّدَ مِن أمرِهِ وَ مِن نَفسِهِ کُلَّ شَيءٍ.
فَأقبَلَ عَلَيَّ أبُومُحَمَّدٍ عَلَيهِالسَّلامُ فَقالَ: يا أباهاشِمِ! صَدَقتَ، فَالزِم ما حَدَّثَت بِهِ نَفسُک؛ فَاِنَّ الاِشراکَ فِي النّاسِ أخفي مِن دَبيبِ الذَّرِّ عَلَي الصَّفا فِي اللَّيلَةِ الظَّلماءِ وَ مِن دَبيبِ الذَّرِّ عَلَي المِسحِ الأسوَدِ.
از گناهان غير قابل آمرزش آن است که کسي بگويد: کاش جز به اين گناه بازخواست نشوم.
پیش خود گفتم: اين نکتهي دقيقي است، سزاوار است که انسان از کار و نفس خويش هر چيز را مورد بررسي قرار دهد.
امام عسکري عليهالسلام رو به من کرد و فرمود: اي اباهاشم! راست گفتي، پس پايبند چيزي باش که پيش خود گفتي. چرا که شرک ورزيدن در ميان مردم پنهانتر از جنبش مورچه بر سنگ صاف در شب تاريک و از جنبيدن مورچه بر پلاس سياه است. (بحارالانوار ، ج۵۰ ، ص۲۵۰) وارد سایت شد
- چرا سهم زن نصف مرد است؟
از امام عسکری (ع)
آقای فهفکی از امام عسکری(ع) پرسید چرا زن مسکین ضعیف یک سهم می برد ومرد دوسهم ؟
حضرت در جواب فرمود:
إنّ المَرأةَ لَيس عَلَيها جِهادٌ وَ لا نَفَقَةٌ وَ لا عَلَيها مَعقُلَةٌ ، إنّما ذلِكَ عَلَى الرِّجالِ.
چون زن نه جهادى بر عهده اوست، نه نفقه اى و نه ديه اى (در مورد عاقله ) بلكه اين وظايف به عهده مردها گذاشته شده است.
فهفکی گوید با خودم گفتم که به من گفته شد که همین سئوال را ابن ابی العوجاء از حضرت امام صادق (ع) نمود وآن حضرت همین جواب را داد.
تا این فکر به ذهنم خطور کرد حضرت امام عسکری (ع) به من رو کرد فرمود:
نَعَم، هذِهِ المَسألَةُ مَسألَةُ ابنِ أبِي العَوجاءِ وَ الجَوابُ مِنّا واحِدٌ .
بله این سئوال سئوال ابن ابی الاوجاع است ولکن جواب ما یکی است.
إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات ، ج۵ ، ص۳۴ و کافی ، ج۷ ، ص۸۵ ،ح۲ ) وارد سایت شد
- گناه شرک بخشیده نمی شود
از امام عسکری(ع)
۸۰ – قَالَ: وَ مِنْهَا مَا قَالَ أَبُو هَاشِمٍ : سَمِعْتُ أَبَا مُحَمَّدٍ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ يَقُولُ: إِنَّ اَللَّهَ لَيَعْفُو يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ عَفْواً لاَ يَخْطُرُ عَلَى بَالِ اَلْعِبَادِ حَتَّى يَقُولَ أَهْلُ اَلشِّرْكِ: رَبَّنَا مَا كُنَّا مُشْرِكِينَ فَذَكَرْتُ فِي نَفْسِي حَدِيثاً حَدَّثَنِي رَجُلٌ مِنْ أَصْحَابِنَا مِنْ أَهْلِ مَكَّةَ : أَنَّ رَسُولَ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ قَرَأَ (إِنَّ اَللّهَ يَغْفِرُ اَلذُّنُوبَ جَمِيعاً) فَقَالَ اَلرَّجُلُ: وَ مَنْ أَشْرَكَ. فَأَنْكَرْتُ ذَلِكَ وَ تَنَمَّرْتُ لِلرَّجُلِ فَأَنَا أَقُولُهُ فِي نَفْسِي إِذْ أَقْبَلَ عَلَيَّ فَقَالَ: (إِنَّ اَللّهَ لا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَ يَغْفِرُ ما دُونَ ذلِكَ لِمَنْ يَشاءُ) بِئْسَ مَا قَالَ ذَلِكَ اَلرَّجُلُ وَ بِئْسَ مَا رَوَى .
- تفسیر آیه وَلِلّهِ الاَمرُ مِن قَبلُ وَمِن بَعدُ
از امام عسکری(ع)
محمدابن صالح از ابومحمد امام عسکری (ع)پیرامون آیه ” لِلّهِ اَلْأَمْرُ مِنْ قَبْلُ وَ مِنْ بَعْدُ” (آیه ۴ سوره روم) امر دست خدا است هم قبل وهم بعد پرسید حضرت در جواب فرمود:
لَهُ اَلْأَمْرُ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْمُرَ بِهِ، وَ لَهُ اَلْأَمْرُ مِنْ بَعْدِ أَنْ يَأْمُرَ بِهِ بِمَا يَشَاءُ.
همه امر ها وکارها مال خدا است هم پیش از آنکه به آن امر کند و هم پس از آنکه به آن امر نماید. امور دست اوست هرطور که بخواهد . (بحارالانوار ، ج۵۰ ، ص۲۵۷) وارد سایت شد
- اهل معروف در دنیا اهل معروف در آخرتند
امام عسکری(ع) فرمود:
إنَّ أهلَ المَعروفِ فِي الدُّنيا أهلُ المَعروفِ فِي الآخِرَةِ .
همانا اهل نيكوكارى در دنيا، اهل نيكى در آخرتند. ( بحارالانوار ، ج۵۰ ، ص۲۵۸) وارد سایت شد
- تفسیر آیه ثُمَّ أَوْرَثْنَا اَلْكِتابَ
از امام عسکری(ع)
ابو هاشم از امام عسکری (ع) پیرامون آیه ثُمَّ أَوْرَثْنَا اَلْكِتابَ اَلَّذِينَ اِصْطَفَيْنا مِنْ عِبادِنا فَمِنْهُمْ ظالِمٌ لِنَفْسِهِ وَ مِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَ مِنْهُمْ سابِقٌ بِالْخَيْراتِ (فاطر آیه ۳۲). ( آنگاه اين كتاب (قرآن) را به گروهى از بندگانمان كه (آنان را) برگزيديم به ميراث داديم، پس برخى از بندگان ما (در عمل به كتاب) بر خود ستمكارند و بعضى ميانه‌رو و برخى با اذن الهى نسبت به كارهاى خير سبقت گيرند.
می پرسدکه حضرت در جواب فرمود:
كُلُّهُم مِن آلِ مُحَمَّدٍ . «اَلظّالِمُ لِنَفسِهِ» اَلّذي لا يُقِرُّ بِالإمامِ. وَ «المُقتَصِدُ» اَلعارِفُ بِالإمامِ . وَ «السّابِقُ بِالخَيراتِ» الإمامُ.
همه گروههای این آیه از آل محمد (ص) هستند. منظور از ظالم به خود آنهایی اند که به امام اقرار واعتراف ندارند ومنظور از مقتصد کسانی اند که به امام ایمان واقرار دارند ومنظور از سابق به خیرات خود امام (ع) هست.
والبته در کتاب ” الخرائج و الجرائح في أعلام محمّد العسكريّ (ع)جملاتی به شرح زیر اضافه دارد و آن اینکه : أبو هاشم گوید پس از نقل کرامت امام عسکری (ع) پیش خودم به عظمت آل محمد فکر می کردم واینکه خداوند متعال چه عظمتی به این دودمان بزرگ عطا کرد که با همین فکر گریه ام گرفت.
حضرت نگاهی به من کرد فرمود:
اَلأمرُ أعظَمُ مِمّا حَدَّثَت بِهِ نَفسُكَ مِن عِظَمِ شَأنِ آلِ مُحَمَّدٍ. فَاحمَدِ اللّهَ أن جَعَلَكَ مُتَمَسِّكاً بِحَبلِهِم؛ تُدعى يَومَ القِيامَةِ بِهِم إذا دُعِيَ كُلُّ أُناسٍ بإمامِهِم إنّكَ عَلى خَيرٍ.
موضوع عظمت مقام خاندان پیامبر (ص) بزرگتر وفراتر از آن است که در خاطرت گذشت. پس شکرخدا کن که خداوند ترا جزء متمسکین به ریسمان ولایت ومحبت شان قرار داده است.
وآن روزی که هرگروهی با امام شان محشور می شوند شما همراه این دودمان محشور می شوی وقطعا شما در مسیر خیر وراه درست قرار داری.
(آری به خاطر این نعمت شکر خدا کن) ( بحارالانوار ، ج۵۰ ، ص۲۵۸) وارد سایت شد
- امام زمان (عج)به چه استنادی حکم می کند؟
از امام عسکری (ع)
حسن بن ظريف گوید:
اِخْتَلَجَ فِي صَدْرِي مَسْأَلَتَانِ أَرَدْتُ اَلْكِتَابَ فِيهِمَا إِلَى أَبِي مُحَمَّدٍ (ع) فَكَتَبْتُ أَسْأَلُهُ عَنِ اَلْقَائِمِ (ع) إِذَا قَامَ بِمَا يَقْضِي وَ أَيْنَ مَجْلِسُهُ اَلَّذِي يَقْضِي فِيهِ بَيْنَ اَلنَّاسِ ؟
وَ أَرَدْتُ أَنْ أَسْأَلَهُ عَنْ شَيْ ءٍ لِحُمَّى اَلرِّبْعِ فَأَغْفَلْتُ خَبَرَ اَلْحُمَّى.
فَجَاءَ اَلْجَوَابُ سَأَلْتَ عَنِ اَلْقَائِمِ فَإِذَا قَامَ قَضَى بَيْنَ اَلنَّاسِ بِعِلْمِهِ كَقَضَاءِ دَاوُدَ (ع) لاَ يَسْأَلُ اَلْبَيِّنَةَ .
وَ كُنْتَ أَرَدْتَ أَنْ تَسْأَلَ لِحُمَّى اَلرِّبْعِ فَأُنْسِيتَ فَاكْتُبْ فِي وَرَقَةٍ وَ عَلِّقْهُ عَلَى اَلْمَحْمُومِ فَإِنَّهُ يَبْرَأُ بِإِذْنِ اَللَّهِ (إِنْ شَاءَ اَللَّهُ يا نارُ كُونِي بَرْداً وَ سَلاماً عَلى إِبْراهِيمَ )
عَلَّقْنَا عَلَيْهِ مَا ذَكَرَ أَبُو مُحَمَّدٍ (ع) فَأَفَاقَ وَ بَرِءَ .
دو مساله در خاطرم بود كه مي خواستم بحضرت ابي محمد امام عسکری عليه السلام نامه بنويسم و بپرسم، سپس نامه نوشتم و راجع به حضرت قائم (عليه السلام) پرسيدم كه چون قيام كند، چگونه داوري كند و دادگستري او در ميان مردم در كجاست؟ و مي خواستم راجع به معالجه تب ربع(كه يك روز مي گيرد و دو روز نمي گيرد)سوال كنم، ولي فراموش كردم.
جواب آمد كه در باره حضرت قايم پرسيدي، چون او قيام كند به علم و يقين خود داوري كند، چنان كه داود (عليه السلام) داوري مي كرد و گواه نخواهد و ميخواستي راجع به تب ربع هم بپرسي ولي فراموش كردي. اين آيه را بر كاغذي بنويس و بر تب دار بياويز به اذن خدا بهبودي يابد ان شا الله: ( يا نارُ كُوني بَرداً وَ سَلاماً عَلي اِبراهيمَ ) آنچه ابو محمد فرمود نوشتم و به او آويختم بهبودي يافت. ( بحارالانوار ، ج۵۰ ، ص۲۶۴) وارد سایت شد
- عمر پایان مکتوب دارد
امام عسکری (ع) فرمود:
اِنَّ لِکُلِّ اَجَلٍ کِتاباً.
به راستی برای هر عمری پایان مکتوب وحتمی است.
این سخن از مکاتبه ذیل استفاده شد
کسی به نام علی ابن زید گوید فرزندم احمد بیمار شد ومن در پادگان بودم واو در بغداد وبرای امام عسکری (ع) نامه نوشتم واز حضرت درخواست دعا نمودم که حضرت در جواب مرقوم فرمودند :
أوَما عَلِمَ عَلِيٌّ أنَّ لِكُلِّ أجَلٍ كِتابا؟ فَماتَ الاِبنُ .
آیا علی ابن زید نمی داند که هر عمری را پایان مقرر ومکتوب است؟
که فرزند هم فوت نمود (یعنی دعا برای اجل مکتوب تاثیری ندارد)(الخرائج والجرائح : ج ۱ ص ۴۳۸ ح ۱۷ ، كشف الغمّة : ج ۳ ص ۲۱۸ ، بحار الأنوار : ج ۵۰ ص۲۶۹ ح ۳۱) وارد سایت شد
- فرزند دستیار ی خوب
امام عسکری (ع) فرمود:
فَنِعمَ العَضُدُ الوَلَدُ.
پس دستیار خوبی است فرزند.
حضرت در پی این جمله به این شعر تمسک نمود که:
مَن کانَ ذا عَضُدٍ یُدرِک ظُلامَتَهُ اِنَّ الذَّلیلَ الَّذی لَیسَت لَهُ عَضُدٌ .
هرکس دستیار دارد به دادخواهی خود دست می یابد وخوار وذلیل آن کسی است که دستیار ندارد .( بحارالانوار ، ج۵۰ ، ص۲۷۵) وارد سایت شد
- امام زمان(عج) زمین را پر از عدل وداد می کند
امام عسکری(ع) در جواب کسی که از حضرت پرسید آیا فرزند داری ؟ فرمود:
اِی وَاللهِ سَیَکُونُ لی وَلَدٌ یَملَأُ الاَرضَ قِسطاً وَ عَدلاً فَاَمَّا الانَ فَلا …
بله قسم به خدا فرزندی خواهم یافت که زمین را پر از عدل وداد می کند .اما اکنون نه… .
( بحارالانوار ، ج۵۰ ، ص۲۷۵) وارد سایت شد
- تغییر وضعیت نوعی از تادیب خدا
امام عسكرى (ع) فرمود:
ربّما كانتِ الغِيَرُ نَوعاً مِن أدبِ اللّه ِ عزّ و جلّ .[نزهة الناظر : ۱۴۴/۳ .]
چه بسا كه دگرگونيها (ى زمانه وزندگی ) نوعى از تأديب خداوند عزّ و جلّ باشد.
(میزان الحکمه،ج ۵ ، ص۱۱۵) وارد سایت شد
- خنده بدون تعجب ناشی از جهالت
امام عسكرى (ع) فرمود:
مِنَ الجَهلِ الضَّحكُ مِن غَيرِ عَجَبٍ .
خنده اى كه از روى تعجّب نباشد ، نشان نابخردى است .
میزان الحکمه،ج ۲ ، ص۳۵۶ و بحار الأنوار ، ج ۷۶، ص۵۹، ح۱۰) وارد سایت شد
- کمک به مومن مخلص
امام عسكرى (ع) فرمود:
لَو جَعَلْتُ الدُّنيا كُلَّها لُقْمَةً واحِدَةً وَ لَقَّمْتُها مَن يَعبُدُ اللّه َ خالِصاً لَرَأيتُ أنّي مُقَصِّرٌ في حَقِّهِ.
اگر همه دنيا را يك لقمه كنم و آن را در دهان كسى گذارم كه از روى اخلاص خدا را عبادت مى كند باز به نظرم در حقّ او كوتاهى كرده ام. (میزان الحکمه،ج ۳ ، ص۳۷۳ و بحار الأنوار ، ج ۷۰، ص۲۴۵، ح۱۹)
وارد سایت شد
- تفسیر کلمه الله
امام عسکری (ع)در تفسیر «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ» فرمود:
«اللّهُ» هُوَ الّذی یتَأَلَّهُ إِلَیهِ عِندَ الحَوائِجِ وَالشَّدائِدِ کُلُّ مَخلُوقٍ عِندَ انقِطاعِ الرَّجاءِ مِن کُلِّ مَن هُوَ دونَهُ وَتَقَطُّعِ الأسبابِ مِن جَمیعِ ما سِواهُ.
یَقولُ: بِاسمِ اللّهِ، أی: أَستَعینُ عَلی اُموری کُلِّها بِاللّهِ الَّذی لا تَحِقُّ العِبادَةُ إِلّا لَهُ، المُغیثِ إِذَا استُغیثَ، وَالمُجیبِ إِذا دُعِیَ.
وهُوَ ما قالَ رَجُلٌ لِلصَّادِقِ(ع): یابنَ رَسُولِ اللّهِ ! دُلَّنی عَلَی اللّهِ ما هُوَ؟ فَقَد أکثَرَ عَلَیَّ المُجادِلونَ وَحَیَّرُونی.
فَقالَ لَهُ: یا عَبدَ اللّه، هَل رَکِبتَ سَفینَةً قَطُّ؟
قالَ: نَعَم.
قالَ: فَهَل کُسِرَ بِک حَیثُ لا سَفینَةَ تُنجیکَ وَلا سِباحَةَ تُغنیکَ؟
قالَ: نَعَم.
قالَ: فَهَل تَعَلَّقَ قَلبُک هُنالِک أنَّ شَیئاً مِنَ الأَشیاءِ قادِرٌ عَلی أن یُخَلِّصَکَ مِن وَرطَتِک؟
فَقالَ: نَعَم.
قالَ الصّادِقُ(ع): فَذلِک الشَّیءُ هُوَ اللّهُ القادِرُ عَلَی الإِنجاءِ حَیثُ لا مُنجِی وعَلَی الإغاثَةِ حَیثُ لا مُغیثَ. ثُمَّ قالَ الصّادِقُ(ع): وَ لَرُبَّما تَرَکَ بَعضُ شیعَتِنا فِی افتِتاحِ أمرِهِ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ فَیمتَحِنُهُ اللّهُ بِمَکروهٍ لِیُنَبِّهَهُ عَلی شُکرِ اللّهِ ـ تَبارَکَ وَتَعالی ـ وَالثَّناءِ عَلَیهِ وَ یَمحَقَ عَنهُ وَصمَةَ تَقصیرِهِ عِندَ تَرکِهِ قَولَ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ.
قالَ: وَقامَ رَجُلٌ إِلی عَلِی بنِ الحُسَینِ(ع) فَقالَ: أَخبِرنی عَن مَعنی «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ”
فَقالَ عَلِیُّ بنُ الحُسَینِ(ع): حَدَّثَنی أَبی عَن أَخیهِ الحَسَنِ عَن أَبیهِ أمیرِالمُؤمِنینَ(ع): أنَّ رَجُلاً قامَ إِلَیهِ فَقالَ: یا أَمیرَ المُؤمِنینَ، أَخبِرنی عَن «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ» ما مَعناهُ؟
فَقالَ: إِنَّ قَولَک: «اللّه » أَعظَمُ اسمٍ مِن أَسماءِ اللّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وهُوَ الاِسمُ الَّذی لا ینبَغی أن یسَمّی بِهِ غَیرُ اللّهِ، ولَم یتَسَمَّ بِهِ مَخلوقٌ.
فَقالَ الرَّجُلُ: فَما تَفسیرُ قَولِهِ «اللّه »؟
قالَ: هُوَ الَّذی یتَأَلَّهُ إِلَیهِ عِندَ الحَوائِجِ وَالشَّدائِدِ کلُّ مَخلوقٍ عِندَ انقِطاعِ الرَّجاءِ مِن جَمیعِ مَن هُوَ دونَهُ وَ تَقَطُّعِ الأَسبابِ مِن کلِّ مَن سِواهُ، وَ ذلِک أنَّ کُلَّ مُتَرَئِّسٍ فی هذِهِ الدُّنیا وَ مُتَعَظِّمٍ فیها وَ إِن عَظُمَ غِناؤُهُ وَ طُغیانُهُ وَ کثُرَت حَوائِجُ مَن دُونَهُ إِلَیهِ فَإِنَّهُم سَیَحتاجُونَ حَوائِجَ لا یقدِرُ عَلَیها هذَا المُتَعاظِمُ وکذلِک هذَا المُتَعاظِمُ یَحتاجُ حَوائِجَ لا یقدِرُ عَلَیها، فَینقَطِعُ إِلَی اللّهِ عِندَ ضَرورَتِهِ وَ فاقَتِهِ، حَتّی إِذا کَفی هَمَّهُ عادَ إِلی شِرکِهِ أما تَسمَعُ اللّهَ عَزَّ وَ جَلَّ :«قُلْ أَرَءَیتَکمُْ إِنْ أَتَاکمْ عَذَابُ اللَّهِ أَوْ أَتَتْکمُ السَّاعَةُ أَغَیرَ اللَّهِ تَدْعُونَ إِن کنتُمْ صَادِقِینَ * بَلْ إِیاهُ تَدْعُونَ فَیَکشِفُ مَا تَدْعُونَ إِلَیهِ إِن شَاءَ وَتَنسَوْنَ مَا تُشْرِکونَ»[۱].[۲]
«اللّه » آن موجودی است که هر مخلوقی، در هنگام نیازها و سختی ها و قطع امید کردن از هر کسی جز او و کوتاه شدن دست از هر آنچه غیر اوست، به او روی می آورد. می فرماید: «بسم اللّه »؛ یعنی: در همه کارهایم از خدایی کمک می جویم که بندگی، جز سزاوار او نیست، [همان که] هر گاه از او فریادخواهی شود، به فریاد می رسد، و هر گاه خوانده شود، پاسخ می دهد.
و این [معنا] همان چیزی است که مردی به امام صادق(ع) گفت: ای پسر پیامبر خدا! مرا راهنمایی کنید که خدا چیست؛ زیرا مجادله گران، بسیار با من بحث می کنند و دچار حیرتم کرده اند.
پس حضرت به او فرمود: «ای بنده خدا! آیا هرگز به کشتی نشسته ای؟
گفت: آری.
فرمود: «آیا پیش آمده است که کشتی بشکند، به طوری که نه کشتی ای باشد که نجاتت دهد و نه شنایی به کار تو آید؟
گفت: آری.
فرمود: «آیا در این هنگام، به دلت گذشته است که چیزی هست که می تواند تو را از هلاکت نجات بدهد؟
گفت: آری.
امام] صادق(ع) فرمود: «آن چیز، همان خداست که آن جایی که نجاتبخش و کمک رسانی نیست، او قادر به نجات دادن و کمک کردن است.
سپس حصرت فرمود: «گاه، یکی از شیعیان ما کار خود را با «بسم اللّه الرحمن الرحیم» آغاز نمی کند. پس خداوند، او را به امری ناگوار مبتلا می کند تا او را متوجّه سپاس گزاری از خداوند متعال و ثناگویی او کند و لکه تقصیر در ترک «بسم اللّه الرحمن الرحیم» را از او بزداید.
مردی در نزد [امام] زین العابدین(ع) برخاست و گفت: مرا از معنای «بسم اللّه الرحمن الرحیم» آگاه کن.
امام زین العابدین(ع) فرمود: «پدرم، از برادرش حسن(ع)، در باره پدرش امیر مؤمنان(ع)، برایم حدیث کرد که: مردی در نزد ایشان برخاست و گفت: ای امیر مؤمنان! مرا از معنای «بسم اللّه الرحمن الرحیم» آگاه کن.
فرمود: کلمه اللّه، بزرگ ترین نام از نام های خداوند عز و جل است، و نامی است که سزاوار نیست غیر خدا به آن نامیده شود، و هیچ مخلوقی بدان نامیده نشده است.
مرد گفت: تفسیر اللّه چیست؟
فرمود: اللّه، موجودی است که هر مخلوقی در هنگام نیازها و سختی ها، آن گاه که از همه چیز جز او قطع امید می شود، و دست ها از غیر او کوتاه می گردد، به وی روی می آورد. توضیح، آن که: هر رئیسی و هر بزرگی در این دنیا، هرچند بسیار توانگر و قدرتمند باشد و دیگران به او بسیار محتاج باشند، آنان باز نیازهایی خواهند داشت که آن بزرگ، توانایی برآوردن آنها را ندارد، و خودِ آن بزرگ را نیز نیازهایی است که از عهده تأمین آنها بر نمی آید. این جاست که او در هنگام اضطرار و نیازمندی، به درگاه خدا رو می آورد و چون نیازش برآورده شود، دوباره به شرک خویش می گراید. مگر این سخن خداوند عز و جل را نشنیده ای که: «بگو: به نظرتان، آیا اگر عذاب خدا شما را در رسد، یا رستاخیزْ شما را دریابد، چنانچه راستگویید، [کسی] غیر از خدا را می خوانید؟ [نه؛] بلکه تنها او را می خوانید، و اگر او بخواهد، رنج و بلا را از شما دور می گرداند، و آنچه را شریک [او] می گردانید، فراموش می کنید» (دانشنامه قرآن و حدیث، ج ۵، ص ۱۸۴. میزان الحکمه،ج ۳ ، ص۴۲۹ ) وارد سایت شد
- چند نکته رفتار اجتماعی
امام عسکری (ع) فرمود:
اِدفَعِ المَسألَةَ ما وَجَدتَ التَّحَمُّلَ يُمكِنُكَ فَإنّ لِكُلِّ يَومٍ رِزقاً جَديداً وَ اعلَمْ أنَّ الإلحاحَ فِي المَطالِبِ يَسلُبُ البَهاءَ وَ يُورِثُ التَّعَبَ وَ العَناءَ . فَاصبِرْ حَتّى يَفتَحَ اللّه ُ لَكَ باباً يَسهُلُ الدُّخولُ فيهِ. فَما أقرَبَ الصَّنِيعَ مِنَ المَلهُوفِ وَ الأمنَ مِنَ الهارِبِ المَخُوفِ ! فَرُبَّما كانَتِ الغِيَرُ نَوعاً مِن أدَبِ اللّه ِ وَ الحُظوظُ مَراتِبُ فَلا تَعجَلْ عَلى ثَمَرَةٍ لَم تُدرِكْ وَ إنّما تَنالُها في أوانِها وَ اعلَمْ أنَّ المُدَبِّرَ لَكَ أعلَمُ بِالوَقتِ الَّذي يَصلُحُ حالُكَ فيهِ فَثِقْ بِخِيَرَتِهِ في جَميعِ اُمُورِكَ يَصلُحْ حالُكَ .
تا جايى كه مى توانى تحمّل كنى دست نياز دراز مكن ؛ زيرا هر روز، روزىِ تازه اى دارد .
بدان كه پافشارى در درخواست هيبت آدمى را مى بَرد و رنج و سختى به بار مى آورد ؛ پس صبر كن تا خداوند دَرى به رويت بگشايد كه براحتى از آن وارد شوى ؛ كه چه نزديك است احسان به آدم اندوهناك و امنيت به آدم فرارى وحشتزده .
چه بسا كه دگرگونى و گرفتاريها ، نوعى تنبيه خداوند باشد.
و بهره ها مرحله دارند ؛ پس براى چيدن ميوه هاى نارس شتاب مكن كه به موقع آنها را خواهى چيد بدان آن كه تو را تدبير مى كند بهتر مى داند كه چه وقت بيشتر مناسب حال توست .
پس در همه كارهايت به انتخاب او اعتماد كن، تا حال و روزت سامان گيرد .
(میزان الحکمه،ج ۵ ، ص۱۶۷و بحار الأنوار ، ج ۷۸ ، ص۳۷۸ ، ح۴ ) وارد سایت شد
- نزدیکترین چیز به اسم اعظم
امام عسکری (ع) فرمود:
بِسمِ اللّه ِ الرحمنِ الرحيمِ أقرَبُ إلى اسمِ اللّه ِ الأعظَمِ مِن سَوادِ العَينِ إلى بَياضِها .
بسم اللّه الرحمن الرحيم ، به اسم اعظم خدا، نزديكتر از سياهى چشم به سفيدى آن است .
(میزان الحکمه،ج ۵ ، ص۴۱۳ و بحار الأنوار ، ج ۷۸، ص۳۷۱، ح۶ ) وارد سایت شد
- ویژگیهای شیعیان
امام عسکری (ع) فرمود:
شِيعَةُ عليٍّ (عليه السلام) هُمُ الذينَ لا يُبالُونَ في سَبيلِ اللّه ِ أ وَقَعَ المَوتُ علَيهِم أو وَقَعُوا عَلَى المَوتِ ، و شِيعَةُ عَليٍّ (عليه السلام) هُمُ الذينَ يُؤثِرُونَ إخوانَهُم على أنفُسِهِم و لَو كان بِهِم خَصاصَةٌ.
و هُمُ الذينَ لا يَراهُمُ اللّه ُ حيثُ نَهاهُم ، و لا يَفقِدُهُم حيثُ أمَرَهُم ، و شِيعَةُ عليٍّ (عليه السلام) هُمُ الذينَ يَقتَدُونَ بِعليٍّ عليه السلام في إكرامِ إخوانِهِمُ المُؤمنينَ .
شيعيان على (عليه السلام) آنانند كه باكشان نيست در راه خدا مرگ به سراغ آنان آيد، يا آنان به پيشواز مرگ روند .
شيعيان على (عليه السلام) آنانند كه برادرانشان را بر خود ترجيح مى دهند ، هر چند خود نيازمند باشند و آنانند كه خداوند ايشان را در آن جا كه نهى كرده، نمى بيند و در آن جا كه امر كرده، هميشه حاضر مى بيند .
شيعيان على (عليه السلام) آنانند كه در گراميداشت برادران مؤمن خويش به على عليه السلام اقتدا مى كنند . (میزان الحکمه،ج ۶ ، ص۱۱۰و بحار الأنوار ، ج ۶۸، ص۱۶۲،ح۱۱ ) وارد سایت شد
- شیعه نیست آنکه تبعیت عملی از اهلبیت ندارد
امام عسکری (ع) فرمود:
قالَ رَجُلٌ لِرَسُولُ اللهِ ( صَلَّي اللهُ عَلَيهِ وَ آلِهِ ) فُلانٌ يَنْظُرُ إلي حَرَمِ جارِهِ وَ إنْ أمْكَنَهُ مُواقَعَهُ حَرامٍ لَمْ يَرِع عَنْهُ.
فَغَضِبَ رَسُولُ اللهِ (صَلَّي اللهُ عَلَيهِ وَ آلِهِ ) وَ قالَ: إئْتُونِي بِهِ.
فَقالَ رَجُلٌ آخَرُ: يا رَسُولُ اللهِ إنّهُ مِنْ شِيعَتِكَ وَ مِمَّنْ يَعْتَقِدُ مُوالاتِكَ وَ مُوالاه عَلِيٍّ ( عَلَيْهِ السَّلامُ )وَ يَتَبَرَّءُ مِنْ أعْدائِكُمْ.
فَقالَ رَسُولُ اللهِ ( صلي الله عليه و آله ) لا تَقُل إنَّهُ مِنْ شِيعَتِنا فَإنَّهُ كِذْبٌ . إنَّ شِيعَتَنا مَنْ شَيَّعَنا وَ تَبِعَنا فِي أعْمالِنا وَ لَيْسَ هذا الّذي ذَكَرْتَهُ فِي هذا الرَّجُلِ مِنْ أعْمالِنا. (لئالي الاخبار، ج۵، ص۱۵۷ و ميزان الحكمه، ج۵، ص۲۳۷)
مردي به پيامبر اكرم ( صلي الله عليه و آله ) گفت: فلان كس به همسر همسايه خود چشم مي دوزد و اگر امكان عمل نامشروع دست دهدكوتاهي نمي كند.
پيامبر اكرم ( صلي الله عليه و آله )غضبناك شد و فرمود: او را حاضر كنيد.
مردي كه در كنار پيامبر بود گفت: يا رسول الله او از شيعيان شما است و به علي (إمير المؤمنين) ـ عليه السلام ـ عشق مي ورزد و از دشمنان شما بيزاري مي جويد.
پيامبر ( صلي الله عليه و آله ) فرمود: نگو كه چنين كسي از شيعيان ما است، او دروغگو است زيرا شيعيان ما آن هايي هستند كه همگام با ما و پيرو ما در اعمال باشند. (میزان الحکمه،ج ۶ ، ص۱۱۹)
وارد سایت شد
- عظمت کلمه شیعه و معنای رافضی
درتفسیر منسوب به امام عسکری (ع)آمده:
قالَ عَمارُ الدُّهنی فی جَوابِ قاضِی الکُوفَةِ لِما سَئَلَهُ عَن سَبَبِ بُکائِهِ حینَ سَمّاهُ رافِضِیّاً
( بّشَهادَةٍ فَقالَ لَهُ القاضی: قُم یا عَمّارُ فَقَد عَرَفناکَ . لا تُقبَلُ شَهادَتُکَ، لِاَنَّکَ رافِضِیٌّ)
بَکَیتُ عَلَیکَ وَعَلَیَّ : أمّا بُکائی عَلى نَفسی فَاِنَّکَ نَسَبتَنی إلى رُتبَةٍ شَریفَةٍ لَستُ مِن أهلِها زَعَمتَ أنّی رافِضِیٌّ، وَیحَکَ لَقَد حَدَّثَنِی الصّادِقُ عَلَیهِ السَّلامُ أنَّ أوَّلَ مَن سُمِّیَ الرّافِضَةَ(۴) السَّحَرَةُ الَّذینَ لِما شاهَدُوا آیَةَ مُوسى عَلَیهِ السَّلامُ فی عَصاهُ آمَنُوا بِهِ [وَرَضُوا بِهِ] وَاتَّبَعُوهُ وَ رَفَضُوا أمرَ فِرعَونَ وَ استَسلَمُوا لِکُلِّ ما نَزَلَ بِهِم فَسَمّاهُم فِرعَونُ الرّافِضَةَ لِما رَفَضُوا دینَهُ .
فَالرّافِضِیُّ مَن رَفَضَ کُلَّ ما کَرِهَهُ اللهُ تَعالى وَ فَعَلَ کُلَّ ما أمَرَهُ اللهُ فَأینَ فِی الزَّمانِ مِثلُ هذا؟ فَاِنَّما بَکَیتُ عَلى نَفسی خَشیَةَ أن(یَطَّلِعَ اللهُ تَعالى) عَلى قَلبی، وَ قَد تَقَبَّلتَ هذَا الاِسمَ الشَّریفَ عَلى نَفسی، فَیُعاتِبُنی رَبّی عَزَّ وَ جَلَّ وَ یَقُولُ: یا عَمّارُ أکُنتَ رافِضاً لِلاَباطیلَ عامِلاً لِلطّاعاتِ کَما قالَ لَکَ؟ فَیَکُونُ ذلِکَ تَقصیراً بی فِی الدَّرَجاتِ إن سامَحَنی وَ مُوجِباً لِشَدیدِ العِقابِ عَلَیَّ إن ناقَشَنی إلّا أن یَتَدارَکَنی مَوالِیَّ بِشِفاعَتِهِم.
وَ أمّا بُکائی عَلَیکَ فَلِعِظَمِ کِذبِکَ فی تَسمِیَتی بِغَیرِ اِسمی وَ شَفَقَتِی الشَّدیدَةِ عَلَیکَ مِن عَذابِ اللهِ تَعالى أن صَرَفتَ أشرَفَ الاَسماءِ إلى أن جَعَلتَهُ مِن أرذَلِها کَیفَ یَصبِرُ بَدَنُکَ عَلى عَذابِ اللهِ وَ عَذابِ کَلِمَتِکَ هذِهِ؟ (میزان الحکمه،ج ۶ ، ص۱۲۶)
به حضرت صادق علیه‌السّلام عرض کردند: عمار دهنی امروز برای شهادت‌دادن نزد ابن‌ابی‌لیلی، قاضی کوفه رفت.
قاضی به او گفت: «قُمْ یَا عَمَّارُ فَقَدْ عَرَفْنَاك لَا تُقْبَلُ شَهَادَتُك لِأَنَّك رَافِضِیٌ ”
آقای عمار بلند شو، شهادت‌دادن تو پذیرفته نیست! ما تو را می‌شناسیم، تو رافضی هستی.
از این جمله، بدن عمّار لرزید و گریه امانش نداد.
قاضی گفت:
«أَنْتَ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ الْعِلْمِ وَالْحَدِیثِ»، این چه حالتی است؟ تو از مردان علم و حدیث هستی! اگر از این نسبت ناراحت می‌شوی، از مذهبت اظهار برائت و بیزاری کن، بعد از آن از برادران ما خواهی بود!
عمار گفت : ای مرد از آنچه تو خیال می‌کنی ناراحت نیستم؛ بلکه گریۀ من، هم برای خودم هست و هم بر تو.
اما بر خود می‌گریم زیرا تو مرا به یک مقام بلند با ارزشی نسبت دادی که من در خور آن نیستم؛ زیرا تو مرا رافضی دانستی! وای بر تو حضرت صادق (علیه‌السّلام) به من فرمود:
“إنَّ أَوَّلَ مَنْ سُمِّیَ الرَّفَضَهَ السَّحَرَهَ الَّذِینَ لَمَّا شَاهَدُوا آیَهَ مُوسَى فِی عَصَاهُ، آمَنُوا بِهِ وَ اتَّبَعُوهُ وَ رَفَضُوا أَمْرَ فِرْعَوْنَ”
و در برابر ناراحتی‌ها و مشکلاتی که از فرعون برای پیروی از حضرت موسی (علیه‌السّلام) می‌دیدند، صبر می‌کردند و تسلیم بودند، چون مرام فرعون را رها کردند از آن جهت فرعون آنها را رافضه نامید! بنابراین رافضی کسی است که هرچه را که از نظر خداوند زشت است رها کند، و هر چه را خدا به او دستور داده انجام دهد،
«فَأَیْنَ فِی هَذَا الزَّمَانِ مِثْلُ هَذِهِ؟»
پس بر خود می‌گریم زیرا می‌ترسم خدایی که از دل و نهاد من آگاه است، مرا عتاب کند که این نام شریف را به خود گرفتم و بگوید:
ای عمّار؛ آیا تو هر باطلی را رها کردی و هر طاعتی را آنچنان که فرمانت دادهاند انجام دادی؟ آنگاه اگر خداوند بخواهد در مورد من مسامحه کند و گناهان مرا بیامرزد این ادعای بی‌جا باعث شود که مرا از آن رتبه و مقام تنزل دهد و اگر بخواهد بررسی دقیق و محاسبه کامل فرماید باز این داعیه سبب عذاب شدید خدا گردد، مگر این که سرورانم با شفاعت خود کمبودهای مرا جبران فرمایند.
و امّا گریهام بر تو به خاطر دروغ بزرگی است که گفتی و مرا به غیر نام خودم نامیدی! ناراحتی من به‌خاطر عذاب خداست بر تو؛ زیرا شریف‌ترین و مقدسترین نام‌ها را به دروغ بر من گذاشتی.
و چنانچه این نام در نظر تو بدترین و زشت‌ترین نام‌ها باشد و از آن جهت مرا به آن نام نامیدی، چگونه بدن تو طاقت عذاب همین یک جمله سخنت را خواهد داشت.
حضرت صادق (علیه‌السّلام) فرمود:
” لَوْ أَنَّ عَلَى عَمَّارٍ مِنَ الذُّنُوبِ مَا هُوَ أَعْظَمُ مِنَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرَضِینَ لَمُحِیَتْ عَنْهُ بِهَذِهِ الْکَلِمَاتِ”
خدا به‌خاطر این دفاع عمار، همۀ گناهان او را بخشید! و همین گفتار او سبب مزید ثواب‌های او خواهد شد تا آنجا که هر ارزن از ثواب‌های او بزرگتر از هزار برابر دنیا شود. (بحارالأنوار، ج۶۵، ص۱۵۶)
وارد سایت شد
- شیعه مرتکب سرقت نمی شود
امام عسكرى (ع) در مورد مردى كه متّهم به قصد سرقت بود و ادعاى تشيّع مى نمود ، به فرماندار فرمود:
مَعاذَ اللّه ِ ما هذا مِن شِيعَةِ عَلِيٍ (عليه السلام ) وَ إنّمَا ابتَلاهُ اللّه ُ في يَدِكَ لِاِعتِقادِهِ في نَفسِهِ أنَّهُ مِن شِيعَةِ عَلِيٍّ (عليه السلام)
پناه بر خدا ! اين فرد از شيعيان على (عليه السلام) نيست و خداوند تنها به خاطر آن كه او فكر مى كند شيعه على (عليه السلام) است در دست تو گرفتارش نموده است (میزان الحکمه،ج ۶ ، ص۱۳۰) وارد سایت شد
- شیعه واقعی کیست؟
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
دَخَلَ رَجُلٌ عَلى مُحَمَّدِ بنِ عَلِیٍّ الرِّضا (امام جواد(علیه السلام)) وَ هُوَ مَسرُورٌ فَقالَ: ما لى أراکَ مَسرُوراً؟
قالَ: یَا بنَ رَسُولِ اللهِ (صَلَّى اللهُ عَلَیهِ وَآلِهِ)
سَمِعتُ اَباکَ یَقُولُ : أحَقُّ یَومٍ بِأن یَسُّرَّ العَبدُ فیهِ یَومٌ یَرزُ قُهُ اللهُ صَدَقاتٍ وَ مَبَرّاتٍ وَ مُدَّخَلاتٍ مِن اِخوانٍ لَهُ مُؤمِنینَ فَاِنَّهُ قَصَدَنِى الیَومَ عَشرَةٌ مِن إخوانِى الفُقَراءِ لَهُم عِیالاتٌ فَقَصَدُونى مِن بَلَدٍ کَذا وَ کَذا فَاَعطَیتُ کُلَّ واحِدٍ مِنهُم . فَلِهذا سُرُورى.
فَقالَ مُحَمَّدُ بنُ عَلِىٍّ (عَلَیهِمَا السَّلامُ) : لَعَمرى إنَّکَ حَقیقٌ بِأن تَسُرَّ إن لَم تَکُن اَحبَطتَهُ أو لَم تُحبِطهُ فیما بَعدُ .
فَقالَ الرَّجُلُ: فَکَیفَ أحبَطتَهُ وَ أناَ مِن شیعَتِکُمُ الخُلّصِ؟
قال(ع): هاه قَد اَبطَلتَ بِرَّکَ بِإخوانِکَ وَ صَدَقاتِکَ.
قالَ وَ کَیفَ ذاکَ یَابنَ رَسُولِ اللهِ؟
قالَ لَهُ مُحَمَّدُ بنُ عَلِىٍّ (عَلَیهِ السَّلامُ): إقرَأ قَولَ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ «یا أیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لاتُبطِلُوا صَدَقاتِکُم بِا لمَنِّ وَ الاَ ذى»(۱)
قالَ یَابنَ رَسُولِ اللهِ ما مَنَنتُ عَلَى القَومِ الَّذینَ تَصَدَّ قتُ عَلَیهِم .
قالَ لَهُ مُحَمَّدُ بنُ عَلِىٍّ (عَلَیهِ السَّلامُ) : اِنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ اِنَّما قالَ «لاتُبطِلُوا صَدَقاتِکُم بِالمَنِّ وَ الاَذى» وَلَم یَقُل بِالمَنِّ عَلى مَن تَتَصَدَّ قوُنَ عَلَیهِ وَ بِالاَذى لِمَن تَتَصَدَّقُونَ عَلَیهِ وَ هُوَ کُلُّ أذًى. أفَتَرى أذاکَ القَومَ الَّذینَ تَصَدَّ قَتَ عَلَیهِم اَعظَمُ أم أذاکَ لِحَفَظَتِکَ وَ مَلائِکَةِ اللهِ المُقَرَّبینَ مَوالیکَ أم أذاک لَنا؟
فَقالَ الرَّجُلُ: بَل هذا یَابنَ رَسُولِ اللهِ.
فَقالَ (ع): لَقَد آذیتَنى وَ آذَیتَهُم وَ أبطَلتَ صَدَقَتَکَ.
قالَ لِماذا؟ قالَ وَ کَیفَ أحبَطتُهُ وَ أناَ مِن شیعَتِکُمُ الخُلَّصِ؟
ثُمَّ قالَ: وَیحَکَ أتَدرى مَن شیعَتُناَ الخُلَّصُ؟
قال لا
قال(ع): فَإنَّ شیعَتَنَا الخُلَّصَ حِزبیلُ المُؤمِنُ ، مُؤمِنُ آلِ فِرعَونَ وَ صاحِبُ یس اَلَّذى قالَ اللهُ تَعالى «وَ جاءَ مِن اَقصَى المَدینَةِ رَجُلٌ یَسعى» وَ سَلمانُ وَ أبُوذَرُ وَ المِقدادُ وَ عَمّارُ .
سَوَّّیتَ نَفسَکَ بِهؤُلاءِ أما آذَیتَ بِهذَا المَلائِکَةِ وَ آذَیتَنا؟
فَقالَ الرَّجُلُ: اَستَغفِرُ اللهَ وَ اَتوُبُ اِلَیهِ وَ کَیف أقول؟
قالَ: قُل: أناَ مِن مَوالیکَ وَ مُحِبّیکَ وَ مُعادى اَعدائِکَ وَ مُوالى اَولیائِکَ.
قَالَ فَکَذَلِکَ أَقُولُ وَ کَذَلِکَ أَنَا یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ قَدْ تُبْتُ مِنَ الْقَوْلِ الَّذِی أَنْکَرْتَهُ وَ أَنْکَرَتْهُ الْمَلَائِکَهًُْ فَمَا أَنْکَرْتُمْ ذَلِکَ إِلَّا لِإِنْکَارِ اللَّهِ .
فَقَالَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ (علیه السلام) الْآنَ قَدْ عَادَتْ إِلَیْکَ مَثُوبَاتُ صَدَقَاتِکَ وَ زَالَ عَنْهَا الْإِحْبَاطُ.
امام جواد (علیه السلام) مردی خدمت امام محمّد تقی (علیه السلام) وارد شد درحالی‌که شاد و مسرور بود.
حضرت فرمود: چه شده است که تو را شاد می‌بینم»؟
عرض کرد: «ای پسر پیامبر (صلی الله علیه و آله) از پدر بزرگوارت شنیدم که می‌فرمود: «بهترین روزی که سزاوار است بنده‌ی خدا، در آن روز شاد باشد روزی است که توفیق خدمت و کمک و دستگیری از برادران مؤمن نصیب او گردد». امروز ده نفر از برادران فقیر و عائله‌مندم از فلان شهر و فلان شهر به قصد من آمدند و من به هرکدام از آنها بخششی کردم. از آن جهت خوشحالم».
حضرت فرمود: «به جان خودم سوگند! تو شایسته‌ی این شادی هستی اگر آن انفاقت را نابود نکرده‌باشی یا بعد از این در آینده او را از بین نبری».
آن مرد عرض کرد: «چگونه آن را از بین ببرم و حال آنکه من از شیعیان خالص شما هستم»؟
حضرت فرمود: «احسانی که در حقّ برادران مؤمنت روا داشتی، باطل ساختی».
عرض کرد: «چگونه باطل شد»؟ فرمود: «آیه‌ی قرآن را بخوان: ای اهل ایمان صدقات خود را به سبب منّت و آزار تباه نسازید.
عرض کرد: «ای پسر پیامبر (صلی الله علیه و آله)! من که بدانها خدمت و نیکی کردم، نه منّت گذاشتم و نه آزار دادم».
حضرت فرمود: «خداوند عزّوجلّ می‌فرماید: صدقات خود را به‌سبب منّت و آزار تباه نسازید و نفرموده است با منّت‌گزاردن بر آنها که در حقّشان خوبی کردید یا آزردن همانها؛ بلکه هرگونه آزردنی باعث تباه‌شدن آن احسان است. تو فکر می‌کنی آن جمعیّتی که به آنها خوبی کردی آزارشان مهمتر است یا آزردن فرشتگان محافظ تو و فرشتگان مقرّبی که دور و بر تو هستند یا آزردن ما»؟
آن مرد عرض کرد: «ای پسر رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله)! این آزار بزرگتر و مهمتر است». حضرت فرمود: «امّا تو هم مرا آزردی و هم فرشتگان را و صدقه‌ی خود را تباه ساختی».
عرض کرد: «چرا»؟
فرمود: «به‌خاطر گفته‌ات که گفتی «من از شیعیان خالص شما هستم». وای بر تو! می‌دانی شیعه‌ی خالص ما کیست»؟
عرض کرد: «نه»!
فرمود: «شیعه‌ی خالص ما حزبیل مؤمن، همان مؤمن آل‌فرعون و صاحب یس است که خداوند متعال می‌فرماید: مردی شتابان از دورترین نقاط شهر (انطاکیه) فرا رسید و همچنین سلمان، ابوذر، مقداد و عمّار از شیعیان ما هستند و تو خود را با این افراد برابر دانستی. در این صورت آیا ما و فرشتگان را آزار ندادی»؟
آن مرد عرض کرد: «از خدا طلب آمرزش و توبه می‌کنم. حالا چه بگویم»؟
فرمود: «بگو من از مریدان و دوستان شما، دشمن دشمنانتان و دوست دوستانتان هستم».
آن مرد عرض کرد: «پس چنین می‌گویم و چنین نیز هستم و از سخنی که شما و فرشتگان نپذیرفتند توبه کردم. چون می‌دانم نپذیرفتن شما بدان جهت است که خداوند عزّوجلّ نپذیرفته است».
امام (علیه السلام) فرمود: «[چون توبه کردی] ثواب صدقات و احسانی که به برادرانت نمودی بازگشت و نابودی آنها رفت. (میزان الحکمه،ج ۶ ، ص ۱۲۹ و تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۳۵۲
بحارالأنوار، ج۶۵، ص۱۵۹/ الإمام العسکری، ص۳۱۴؛ فیه: «سر خلات» بدلٌ «مدخلات»/ مستدرک الوسایل، ج۷، ص۲۳۴؛ فیه: «أفتری لذلک …» محذوفٌ
وارد سایت شد
- تفسیر آیه «اِهْدِنا الصِّراطَ المُستَقيمَ»
امام حسن عسکری (ع)در تفسیر آیه «اِهْدِنا الصِّراطَ المُستَقيمَ» فرمود:
يقولُ: أدِمْ لَنا تَوفِيقَكَ الَّذي بِهِ أطَعناكَ في ماضِي أيّامِنا حَتّى نُطِيعَكَ كَذلِكَ في مُستَقبَلِ أعمارِنا. و الصِّراطُ المُستَقيمُ هُو صِراطانِ: صِراطٌ فِي الدُّنيا وَ صِراطٌ فِي الآخِرَةِ ؛ فَأمَّا الصِّراطُ المُستَقيمُ فِي الدُّنيا فَهُوَ ما قَصُرَ عَنِ الغُلُوِّ وَ ارتَفَعَ عَنِ التَّقصيرِ وَ استَقامَ فَلَم يَعدِلْ إلى شَيءٍ مِنَ الباطِلِ وَ أمَّا الطَّريقُ الآخَرُ فَهُوَ طَريقُ المُؤمِنينَ إلَى الجَنَّةِ الَّذي هُوَ مُستَقيمٌ.
آدمى می‌گويد: آن توفيقى را كه عطايمان كردى تا در ايّام گذشته عمرِ خود طاعتت كنيم بر ما ادامه بده تا در ايّام مانده عمر خود نيز طاعتت كنيم. صراط مستقيم دو گونه است: صراطى در دنيا و صراطى در آخرت. صراطِ مستقيمِ در دنيا، همان راهى است كه از افراط و تفريط به دور است، راه ميانه است و به سوى باطل كمترين انحرافى ندارد، و صراط آخرت، همان راه مؤمنان به سوى بهشت است كه راهى است مستقيم. (میزان الحکمه،ج ۶ ، ص۲۴۹) وارد سایت شد
- تفسیر آیه «أ لم * ذلِكَ الكِتابُ»
امام حسن عسکری (ع)در تفسیر آیه «أ لم * ذلِكَ الكِتابُ» .(البقرة ، آیه ۱ و ۲)فرمود :
أي يا مُحَمَّدُ، هذَا الكِتابُ الَّذي أنزَلناهُ عَلَيكَ هُوَ الحُروفُ المُقَطَّعةُ الَّتي مِنها ألِفٌ، لامٌ، مِيمٌ، و هُوَ بِلُغَتِكُم و حُروفِ هِجائكُم، فَأتُوا بِمِثلِهِ إن كُنتُم صادِقينَ، وَ استَعينُوا عَلى ذلِكَ بِسائِرِ شُهَدائِكُم .
يعنى اى محمد! اين كتابى كه بر تو فرو فرستاديم مجموعه اى از حروف مقطّعه است كه از جمله آنها الف و لام و ميم است.
اين قرآن به زبان شما و با الفباى شماست. پس اگر راست مى گوييد مانند آن را بياوريد و در اين راه از ديگر حاضرانتان نيز كمك بگيريد. (معاني الأخبار ، ص ۲۴، ح۴ و میزان الحکمه،ج ۷ ، ص۷۶) وارد سایت شد
- امام زمان (عج) مولودی کریم احیاء زمین پس ازموتش توسط امام زمان(عج)
امام حسن عسکری (ع) به عمه خود حكيمه دخت امام جواد (ع)فرمود :
بِيتِي اللَّيلَةَ عِندَنا؛ فَإنَّهُ سَيُولَدُ اللَّيلَةَ المَولُودُ الكَريمُ عَلَى اللّهِ عَزَّ وَ جَلَّ الَّذي يُحيِي اللّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ الأرضَ بَعدَ مَوتِها .
امشب نزد ما بمان؛ زيرا بزودى فرزندى به دنيا خواهد آمد كه نزد خداوند عزّ و جلّ گرامى است و خداوند عزّ و جلّ به وسيله او زمين را پس از مردن آن زنده خواهد كرد. (میزان الحکمه،ج ۷ ، ص۹۲)
وارد سایت شد
- تکریم واستقبال گریه از خوشحالی
امام حسن عسکری (ع) فرمود :
إنَّ رَسولَ اللّه ِ صلى الله عليه و آله لَمّا جاءَ جَعفَرُ بنُ أبي طالِبٍ مِنَ الحَبَشَةِ قامَ إلَيهِ وَ استَقبَلَهُ اثنَتَي عَشرَةَ خطيةً (خُطوَةً) و عانَقَهُ و قَبَّلَ ما بَينَ عَينَيهِ ـ إلى أن قالَ : ـ وَ بَكى فَرَحاً بِرُؤيَتِهِ .
هنگامى كه جعفر بن ابى طالب از حبشه آمد، رسول خدا صلى الله عليه و آله برخاست و دوازده قدم به استقبال او رفت و با وى معانقه كرد و پيشانيش را بوسيد··· و از ديدن او اشك شادى ريخت. (وسائل الشيعة ، ج ۸ ، ص۵۵۹ ، ح۱) وارد سایت شد
- لباس خوب برای حفظ ظاهر
از امام عسکری (ع)
کامل ابن ابراهیم مدنی گوید جهت سئوالی خدمت ابومحمد امام عسکری (ع) رسیدم .
همین که بر حضرت وارد شدم دیدم پار چه سفید نرم بر تنش هست .
با خودم گفتم ولی خدا وحجت خدا مارا از پوشیدن چنین لباسی نهی می کند وامر می کند تا با برادران دینی مواسات داشته باشیم وآن وقت خودش از این دست لباس می پوشد.
تا چنین فکری به ذهنم آمد حضرت تبسمی نموده وخطاب به من فرمودند:
یا کامِلُ وَ حَسَرَ ذِراعَیهِ فَإذا مَسَحَ اَسوَدَ خَشِنَ عَلى جِلدِهِ. فَقالَ هذا لِلّهِ وَ هذا لَکُم.
در حالی که حضرت آستین خود را بالا زده بود و لباس سیاه خشن و زبر ناگهان روی تنش پیدا شده بود فرمود:
ای کامل این (لباس خشن) برای خدا است واین (لباس نرم) برای شما است.
کامل گوید خجالت کشیدم. ( بحار الانوار ، ج۵۰ ، ص ۲۵۳)
- معروف نام دری در بهشت دری به نام معروف دارد
از امام عسکری(ع)
ابوهاشم رحمه الله علیه گوید از امام عسکری (ع) شنیدم که فرمود:
اِنَّ فِي الجَنَّةّ باباً يُقالُ لَهُ المَعرُوفُ لا يَدخُلُهُ اِلّا أهلُ المَعرُوفُ .
فَحَمِدتُ اللهَ في نَفسي وَ فَرِحتُ بِما اَتَكَلَّفُ مِن حَوائِجِ النّاسِ فَنَظَرَ اِلَيَّ وَ قالَ: نَعَم فَدُم عَلي ما أنتَ عَلَيهِ ؛ فَاِنَّ أهلَ المَعرُوفِ فِي الدُّنيا أهلُ المَعرُوفِ فِي الآخِرَةِ، جَعَلَكَ اللهُ مِنهُم يا أباهاشِمٍ وَ رَحِمَكَ .
به راستی در بهشت بابی به نام معروف هست که جز اهل معروف در آن وارد نمی شوند.
پس پیش خودم شکر خدا گفتم وخوشحال شدم که بار حوائج مردم را به دوش می کشم وقدم خیری برای شان بر می دارم.
حضرت نگاهی به من نموده وفرمودند بله برهمین کار ورویه ادامه بده چراکه اهل معروف در دنیا همانها اهل معروف در آخرتند. ای ابا هاشم خداوند متعال ترا از همین طیف قرار دهد وترا مشمول رحمتش فرماید ( بحار الانوار ، ج۵۰ ، ص ۲۵۸)
- چه دعایی بخوانیم؟
ابو هاشم نقل می کند وگوید:
یکی از دوستان امام حسن عسکری(ع) ضمن نامه ای از آن حضرت درخواست کرد که به او دعایی بیاموزد.
امام علیه السلام در جواب او نوشت:
یا أسمَعَ السّامعین وَ یا أَبصَرَ المُبصِرین وَ یا عُزَّ النّاظرینَ و یا أَسرَعَ الحاسبین، وَیا أَرحَمَ الرّاحِمین، وَ یا أَحکَمَ الحاکِمینَ صَلِّ عَلی محمّدٍ وَ آلِ محمّدٍ، وَ أَوسع لي في رزقی، وَ مُدَّ لي في عُمری، وَامنُن عَلَیَّ بِرَحمَتکَ، وَاجعَلني مِمَّن تَنتَصِرُ بهِ لِدینِکَ وَ لا تَستَبدِل بي غَیري.
ای شنوا تراز همه شنوندگان، و ای بیناتر از همه بینایان، ای آنکه بیشتر از همه مراقبی و سریعتر از همه حساب می کنی، ای مهربانترین مهربانها.
و ای کسی که در حکومت از همه قوی تر هستی بر محمد وآل محمد درود فرست و روزی مرا فراخ گردان، و بر عمر من بیفزا ، و به رحمت خود بر من منت بگذار، مرا از کسانی قرار بده که دین تو را یاری کند، و غیر از مرا جای من قرار مده. (بحار الانوار، ج ۵۰ ، ص۲۸۹)
- چه کسی حزب الله است ؟
ابوهاشم گوید درمحضر ابو محمد امام عسکری (ع) بودم ودر دلم با خودم گفتم بار خدایا مرا جزء حزب وگروه خودت قرار بده که حضرت به رو کرد وفرمود:
أنتَ في حِزبِهِ وفي زُمرَتِهِ إذ كُنتَ بِاللَّهِ مُؤمِناً ، ولِرَسولِهِ مُصَدِّقاً ، ولِأَولِيائِهِ عارِفاً ، ولَهُم تابِعاً ، فَأَبشِر ثُمَّ أبشِر . شما جزءحزب وگروه خدائید چراکه به خدا ایمان داری وبه پیامبرش باور داری وبه اولیاء خدا معرفت داری و در عمل هم از آنان تبعیت می کنی . پس مژده باد به تو ومژده باد .
(بحار الانوار، ج ۵۰ ، ص۲۹۹)
- علی (ع) عَلَم برای شناسایی حزب الله
حسن بن طریف گوید طی مکاتبه یی به ابو محمد امام عسکری (ع) از حضرتش پرسیدم که معنای سخن پیامبر برای امیر المومنین (ع) ” مَن کُنتُ مَولاهُ فَعَلِیٌّ مَولاهُ ” چیست ؟
حضرت فرمود:
اَرادَ بِذلِکَ اَن جَعَلَهُ عَلَماً یُعرَفُ بِهِ حِزبُ اللهِ عِندَ الفُرقَهِ.
پیامبر (ص) با این سخن اراده فرمودند که امیر امومنین (ع) را علم وپرچم قرار دهند تا در وقت پراکندگی امت حزب الله شناخته شوند (بحار الانوار، ج ۵۰ ، ص۲۹۰)
- چه اسمی برای فرزند انتخاب شود؟
کسی که خانمش حامله ودر آستانه زایمان بود طی مکاتبه یی از ابومحمد امام عسکری (ع)تقاضای دعا برای خانمش نمود تا راحت زایمان کند وفرزندپسر روزی اش شود وهمچنین درخواست نمود که اگر پسر بود چه اسمی برایش انتخاب کند.
در جواب چنین آمد:
فَكَتَبَ يَدعُو اللّهَ بِالصَّلاحِ وَ يَقولُ : رَزَقَكَ اللّهُ ذَكَرا سَوِيّا، و نِعمَ الاِسمُ مُحَمَّدٌ و عَبدُ الرَّحمنِ. فَوَلَدَت اثنَين … فَسَمَّى واحِداً مُحَمَّداً وَ الآخَرَ … عَبدَ الرَّحمنِ. حديث
حضرت در جواب نوشتند ازخدا می خواهد آنچه صلاح هست نصیب گردد و خداوند پسر درست قامت وسالم روزی ات کند و اسم خوب محمد وعبد الرحمان است.
از قضا خداوند به او دو پسر داد اسم یکی را محمد ودیگری را عبدالرحمان گذاشت.
- تقوا وامانت
- ذَكَرْتَ شُخُوصَكَ إِلَى فَارِسٍ فَاشْخَصْ خَارَ اللَّهُ لَكَ وَ تَدْخُلُ مِصْرَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ آمِناً وَ أَقْرِئْ مَنْ تَثِقُ بِهِ مِنْ مَوَالِيَّ السَّلَامَ وَ مُرْهُمْ بِتَقْوَى اللَّهِ الْعَظِيمِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ وَ أَعْلِمْهُمْ أَنَّ الْمُذِيعَ عَلَيْنَا حَرْبٌ لَنَا
در نامه خود نوشتهاى كه تصميم دارى به فارس ( ايران ) بروى برو خدا برايت خير پيش آورد انشا اللَّه بسلامت وارد مصر خواهى شد.
به دوستان ما كه اطمينان به آنها دارى سلام مرا برسان به ايشان بگو تقوى و پرهيزگارى پيشه گيرند و در امانت خيانت نورزند و بگو هر كس موجب افشاء امر امامت شود مثل اينست كه با ما به جنگ پرداخته است.
- برای اثبات حقانیت امام عقل کافی است
قاسم هروى گوید:
من نامهاى برای ابومحمد امام عسکری (ع) نوشتم ودر آن نامه یادآور شدم که دوستان درباره شما اختلاف دارند تقاضا دارم دليل و معجزهاى اظهار به فرمائيد.
حضرت در جواب نوشتند:
وَ إِنَّمَا خَاطَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الْعَاقِلَ . لَيْسَ أَحَدٌ يَأْتِي بِآيَةٍ أَوْ يُظْهِرُ دَلِيلًا أَكْثَرَ مِمَّا جَاءَ بِهِ خَاتَمُ النَّبِيِّينَ وَ سَيِّدُ الْمُرْسَلِينَ فَقَالُوا سَاحِرٌ وَ كَاهِنٌ وَ كَذَّابٌ . وَ هَدَى اللَّهُ مَنِ اهْتَدَى غَيْرَ أَنَّ الْأَدِلَّةَ يَسْكُنُ إِلَيْهَا كَثِيرٌ مِنَ النَّاسِ .
خداوندعزیز وجلیل عاقلان را طرف خطاب خويش قرار داده است . هيچ كس را ياراى آن نيست كه معجزه يا دليلى بيشتر از آنچه خاتم الأنبياء (صلى اللَّه عليه و اله) آورده است بیاورد. اما با اين وجود درباره آن حضرت گفتند كه او ساحر و شعبده باز و دروغگو است.
خداي متعال هر كه را قابل هدايت باشد هدايت مي كند. البته در كنار دليل عقلي و منطقي، معجزه موجب آرامش خاطر خیلی از مردم خواهد شد.
- سخن وسکوت امام با اذن خدا است
وَ ذَلِكَ أَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَأْذَنُ لَنَا فَنَتَكَلَّمُ وَ يَمْنَعُ فَنَصْمُتُ
وَ لَوْ أَحَبَّ أَنْ لَا يُظْهِرَ حَقّاً مَا بَعَثَ النَّبِيِّينَ مُبَشِّرِينَ وَ مُنْذِرِينَ فَصَدَعُوا بِالْحَقِّ فِي حَالِ الضَّعْفِ وَ الْقُوَّةِ وَ يَنْطِقُونَ فِي أَوْقَاتٍ لِيَقْضِيَ اللَّهُ أَمْرَهُ وَ يُنْفِذَ حُكْمَهُ النَّاسَ فِي طَبَقَاتٍ شَتّىً .
اين را بايد بدانيد كه با اذن واجازه خداوند عزيز وجلیل سخن می گوییم وبا منع خداوند متعال سکوت می کنیم وخاموشی برمی گزینیم .
و خداي متعال اگر نمىخواست حق وحقیقت آشكار شود پيامبران را با بشارت و تهديد نمىفرستاد .آنها سخن حق را چه در وقت ضعف و چه وقت قدرت آشكارا گفتند و به وقت هم مردم را راهنمائى كردند تا خداوند متعال امر خود را اعمال کند وحکم خود را در طبقات مختلف مردم تنفیذ نماید.
- اهل شیطنت پذیرای حق نیستند
امام عسکری (ع) فرمود:
وَ طَبَقَةٌ اسْتَحْوَذَ عَلَيْهِمُ الشَّيْطانُ شَأْنُهُمُ الرَّدُّ عَلَى أَهْلِ الْحَقِّ وَ دَفْعُ الْحَقِّ بِالْبَاطِلِ حَسَداً مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِهِمْ
گروهى که شيطان آنها را فريب داده وبر آنها چیره شده كار آنها رد كردن اهل حق است و از رشگ و حسدى كه دارند با باطل خود جلوي حق را مىگيرند. ( بحار الانوار ، ج۵۰ ، ص ۲۹۶)
- ائمه (ع) در علم مساوی اند
امام عسکری (ع) فرمود:
جَرى لِآخِرِنا ما جَرى لِاَوَّ لِنا وَ أوَّ لُنا وَآخِرُنا فِی العِلمِ سَواءٍ . وَ لِرَسُولِ اللهِ (صَلَّى اللهُ عَلَیهِ وَآلِهِ) وَأمیرِ المُؤمِنینَ (عَلَیهِ السَّلامُ ) فَضلُهُما.
مسائلی که برای نخستینهای ما اهلبیت جریان داشت برای پایانیهای ما اهلبیت هم جریان دارد وهمه ما اهلبیت عصمت چه اولین وچه اخرین در علم هم طراز و مساوی هستیم ؛ البته برای پیامبر(ص) وامیر المومنین (ع) حساب ویژه و فضیلت خاص هست. ( بحار الانوار ، ج۵۰ ، ص ۲۵۵)
- آنکه با اهلبیت است در مسیر خیر است
امام عسکری (ع) خطاب به ابو هاشم داود بن قاسم جعفری فرمود:
فَاحمَدِ اللهَ فَقَد جُعِلتَ مُتَمَسِّكاً بِحَبلِهِم تُدعي يَومَ القِيامَةِ بِهِم اِذا دُعِيَ كُلُّ اُناسٍ بِامامِهِم . فَأبشِر يا أباهاشِمٍ فَاِنَّكَ عَلي خَيرٍ.
شکر خدا کن که شما جزء آنهایی قرار گرفتی که به ریسمان اهلبیت تمسک جستند وآن روزی که انسانها با امامشان به صحنه محشر فراخوانده می شوند شما با اهلبیت وارد محشر می شوی . پس بشارت به تو وخوش به حالت که بر سبیل حق ومسیر خیری. ( بحار الانوار ، ج۵۰ ، ص ۲۵۸)
- کم یا زیاد نمودن برسلسله ائمه (ع) ممنوع
امام عسکری (ع)
سَواءٌ مَن جَحَدَ اِماماً مِنَ اللهِ اَو زادَ اِماماً لَیسَت اِمامَتُهُ مِنَ اللهِ وَجَحَدَ اَو قالَ ثالِثُ ثَلاثَهٍ . اِنَّ الجاحِدَاَمرَ آخِرِنا جاحِدٌ اَمرَ اَوَّلِنا وَالزّائِدَ فیناکَالنّاقِصِ الجاحِدِ اَمرَنا .
فرقی نیست بین کسی امام منصوب خدا را انکار کند ویا اعتراف به امامت کسی داشته باشد که منصوب خدانیست واز پیش خود او را امام خوانده باشد.
چنانکه فرقی نیست بین آنکه اصل وجود خدا را انکار کند ویا بگوید ثالث ثلاثه هم خدا است .آنکه امامت آخر ما را انکار کند مثل همان است که امامت اول ما را انکار کرده باشد وآنکه امامی را بر سلسله امامان ما بیفزاید مثل کسی است که احدی از ائمه مارا کم وانکار کرده باشد. ( بحار الانوار ، ج۵۰ ، ص ۲۷۵)
- تفسیر ولیجه ومومنین درآیه ۱۵سوره توبه
از امام عسکری (ع)
سفيان بن محمد ضَبُعى گويد:
نامه به ابى محمد امام عسكرى (ع) نوشتم و از آن حضرت از تفسير وليجه پرسيدم كه خدا مى فرمايد: «و نگرفتند در برابر خدا و نه رسولش و نه مؤمنان پشتيبان و محرم مورداعتمادی »(۱۵ سوره توبه)
و در دل خود گفتم: ولى در نامه ننوشته بودم كه مقصود از مؤمنين در اينجا كيانند؟
حضرت جواب فرمودند:
الْوَلِيجَةُ الَّذِي يُقَامُ دُونَ وَلِيِّ الْأَمْرِ وَ حَدَّثَتْكَ نَفْسُكَ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ مَنْ هُمْ فِي هَذَا الْمَوْضِعِ فَهُمُ الْأَئِمَّةُ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ عَلَى اللَّهِ فَيُجِيزُ أَمَانَهُمْ.
ولیجه كسى است كه او را در برابر امام بر حق علم مى كنند و پيشوا مى سازند.
و با خود گفتى كه مقصودازمؤمنين در این آیه چه کسانی اند؟
مؤمنين همان امامان بر حق هستند كه از طرف خدا به مردم سند امان مى دهند و خدا امان آنها را امضاء مى كند. ( بحار الانوار ، ج۵۰ ، ص ۲۷۵) ولیجه : دوست خالص ، برگزیده مورد اعتماد.
- حال امام معصوم در خواب وبیداری یکسان است
از امام عسکری (ع)
محمد اقرع گويد:
طی مکاتبه یی از ابى محمد امام عسكرى (ع) پرسيدم آیا امام (ع) محتلم مى‌شود؟ و چون نامه تمام شد با خود گفتم: احتلام يك كار شيطانى است و محققاً خدا دوستان خود را از آن مصون می دارد. حضرت در پاسخ فرمود:
حَالُ الْأَئِمَّةِ فِي الْمَنَامِ حَالُهُمْ فِي الْيَقَظَةِ لَا يُغَيِّرُ النَّوْمُ مِنْهُمْ شَيْئاً وَ قَدْ أَعَاذَ اللَّهُ أَوْلِيَاءَهُ مِنْ لَمَّةِ الشَّيْطَانِ كَمَا حَدَّثَتْكَ نَفْسُكَ
حال امامان (ع) در خواب همان حال شان در بيدارى است . و خواب چيزى از وضع آنها را دگر گون نمی كند و قطعا خداوند متعال دوستان خود را (همانطور که در ذهن شما هم بود) از دستبُرد شيطان مصون می دارد. (مرآة العقول في شرح أخبار آل الرسول، ج۶، ص ۱۵۷ و بحار الانوار ، ج۵۰ ، ص ۲۹۰)
- ناگهانی بودن موت
امام عسکری (ع) فرمود:
إنَّکُمْ فی آجالٍ مَنْقُوصَهٍ وَ أیّام مَعْدُودَهٍ وَالْمَوْتُ یَأتی بَغْتَهً . مَنْ یَزْرَعُ خَیراً یَحْصَدُ غِبطَهً وَ مَنْ یَزْرَعُ شَرّاً یَحْصُد نِدامَهً.
همانا شما انسان ها در یک مدّت و مهلت کوتاهی به سر می برید که مدّت زمان آن حساب شده و معیّن می باشد و مرگ ناگهان و بدون اطلاع قبلی وارد می شود و شخص را می رباید. پس متوجّه باشید که هرکس هر مقدار در عبادت و بندگی و انجام کارهای نیک تلاش کند ـ فردای قیامت ـ غبطه می خورد که چرا بیشتر انجام نداده است و کسی که کار خلاف و گناه انجام دهد پشیمان و سرافکنده خواهد بود. (أعیان الشّیعه، ج ۲، ص ۴۲)
- ورود شکوهمندعلمای شیعه در قیامت
امام عسکری (ع)فرمود:
یَأتی عُلَماءُ شیعَتِنَا الْقَوّامُونَ لِضُعَفاءِ مُحِبّینا وَ أهْلِ وِلایَتِنا یَوْمَ الْقِیامَهِ وَالاْنْوارُ تَسْطَعُ مِنْ تیجانِهِمْ عَلی رَأسِ کُلِّ واحِدٍ مِنْهُمْ تاجُ بَهاءٍ قَدِ انْبَثَّتْ تِلْکَ الاْنْوارُ فی عَرَصاتِ الْقِیامَهِ وَ دُورِها مَسیرَهَ ثَلاثِمِائَهِ ألْفِ سَنَه.ٍ
آن دسته از علماء و دانشمندان شیعیان ما که در هدایت و رفع مشکلات دوستان و علاقه مندان ما تلاش کرده اند روز قیامت در حالتی وارد صحرای محشر می شوند که تاج کرامت بر سر نهاده و نور وی همه جا را روشن می کند. و تمام أهل محشر از آن نور بهره مند خواهند شد.
( تفسیر الإمام العسکری ( علیه السلام ) ، ص ۳۴۵، ح ۲۲۶)
- استمداد از خدا
امام عسكرى (ع) در دعای صبح خود می فرمود:
وأعِنّي عَلَى استِغفارِكَ وَاستِقالَتِكَ ، قَبلَ أن يَفنَى الأَجَلُ ، ويَنقَطِعَ الأَمَلُ .
و كمكم فرما تا از تو آمرزش و پوزش بخواهم ، پيش از آن كه عمر به سرآيد و اميدقطع شود. (مُهَج الدعوات ، ص ۳۳۳)
- برکات اهلبیت(ع)
امام حسن عسکری( ع) فرمود:
نَحنُ كَهفٌ لِمَنِ التَجَأَ إلَينا ، وَ نورٌ لِمَنِ استَضاءَ بِنا ، وَ عِصمَةٌ لِمَنِ اعتَصَمَ بِنا مَن أحَبَّنا كانَ مَعَنا فِي السَّنامِ الأَعلى ومَنِ انحَرَفَ عَنّا فَإِلَى النّارِ
ما پناهگاهى هستيم براى كسى كه به ما پناه آورَد و نورى هستيم براى آن كه از ما پرتو طلبد و موجب مصونيت كسى هستيم كه از ما پناه جويد. هر كه ما را دوست بدارد در مراتب بالا با ما خواهد بود و هر كه از راه ما كج گردد به سوى آتش ره خواهد برد. ( رجال الكشّيّ : ۲ / ۸۱۴ / ۱۰۱۸ ، المناقب لابن شهرآشوب : ۴ / ۴۳۵ ، الخرائج والجرائح : ۲ / ۷۴۰/ ۵۴ ، كشف الغمّة : ۳ / ۲۱۱ )
- بعثت پیامبر(ص) ناشی از جود ورؤفت الهی
امام عسکری (ع) فرمود:
إنّ اللهَ بِجوُدِهِ وَ رَأفَتِهِ مَنَّ عَلی عِبادِهِ بِنَبیّهِ مُحَمَّدٍ( صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ) بشیراً و نذیراً و وَفَّقکُم لِقَبولِ دینهِ و اکرمکم بِهدایتِهِ.
خداوند به سبب بخشندگی و مهربانی اش بر بندگانش منت نهاد و پیامبرش محمد (صلی الله علیه و آله) را بشارت دهنده و بیم دهنده فرستاد و شما را توفیق داد که دین او را بپذیرید و با هدایتش شما را گرامی داشت. (مناقب ابن شهرآشوب، ج۴، ص ۴۲۵)
زندگی امام حسن عسکری (ع)
امام حسن عسکری علیهما السّلام (۲۳۱ یا ۲۳۲ – ۲۶۰ ه.ق) یازدهمین امام شیعیان است. ایشان فرزند امام هادی علیه السلام است و پس از شهادت پدر بزرگوارشان در سال ۲۵۴ به امامت رسیدند. سالهای امامت ایشان در شهر سامرا و غالبا تحت کنترل شدید خلفای عباسی سپری شد. به نحوی که ارتباط آن حضرت با شیعیان بسیار محدود و تنها به وسیله وکیلان خاص آن حضرت بود. آن حضرت در سال ۲۶۰ هجری به وسیله زهری که به دستور معتمد عباسی به ایشان خورانده شد به شهادت رسیدند. ایشان پدر حجت خدا بر زمین، امام زمان عجل الله فرجه الشریف می باشند.
