اندیشه بنان موسسه فرهنگی
موضوع استخفاف و سبک شماری
چند چیز و چند کس را سبک نشمار
- دین را سبک نشمار
- امر خدا را سبک نشمار
- وقتی دین مردم پولشان می شود
- بی توجهی به دین بخاطر دنیا !؟
- زمانی که داشتن دین مثل داشتن آتش در کف !؟
- دین فروشی بخاطرفتنه ها !؟
- زمانی که هیبت اسلام از دل برود!؟
- زمانی که قرآن در دلها کهنه شود!؟
- آنکه حرام قرآن را حلال شمارد!؟
- خواری دین موجب خواری خود انسان
- سبک شمردن نماز
- نماز شب را سبک مشمار
- آنکه نماز جمعه را سبک بشمارد
- سه کس را سبک مشمار
- زمانی که عالم دینی بالباس خوب شناخته شود!؟
- تحقیر مومن ممنوع
- سبکشماری مومن نوعی تضییع حرمت خدا
- استخفاف مومن استخفاف اهلبیت است
- پرهیز از ناچیز شمردن امانت
- حرمت سه چیز باید حفظ شود
- سبکشماری گناه ممنوع
- گناه را ناچیزوسبک نشمار
- سخترین گناهان
- خواری پنج چیز موجب خسارت پنج چیز
- عاقل کسی را سبک نمی شمارد
- سبک شماری خود را برنتاب
- دین را سبک نشمار
پیامبرخدا (صلى الله عليه و آله) فرمود :
إنّي أخافُ علَيكُم اِستِخفافاً بِالدِّينِ وَ بَيعَ الحُكْمِ .
من از اینکه دین را سبک بشمارید و یا حکم فروشی کنید می ترسم.(یعنی در محاکم قضایی بجای حکم طبق سند ومد رک ودلیل باشد براساس پول ورشوه ومال باشد . ) (بحار الأنوار ، ج۷۲، ص۲۲۷، ح۲ )
- امر خدا را سبک نشمار
امام صادق ( عليه السلام) فرمود :
إيّاكَم وَ التَّهاوُنَ بِأمرِ اللّه ِ عَزَّ وَ جَلَّ ؛ فَإنَّهُ مَن تَهاوَنَ بِأمرِ اللّه ِ أهانَهُ اللّه ُ يَومَ القِيامةِ .
مبادا فرمان خداوند عزّ و جلّ را خوارو سبک شماريد؛ چراكه هر كس فرمان خدا را خواروسبک شمارد خداوند در روز رستاخيز او را خوار گرداند . (بحار الأنوار ، ج ۷۲، ص۲۲۷،ح۳ )
- وقتی دین مردم پولشان می شود
پیامبرخدا (صلى الله عليه و آله) فرمود :
یأتی علَی الناسِ زَمانٌ إذا سَمِعتَ بِاسمِ رَجُلٍ خَیرٌ مِن أن تَلقاهُ، فَإذا لَقِیتَهُ خَیرٌ مِن أن تُجَرِّبَهُ، وَ لَو جَرَّبتَهُ أظهَرَ لک أحوالاً، دِینُهُم دَراهِمُهُم، و هِمَّتُهُم بُطونُهُم، وَ قِبلَتُهُم نِساؤهُم، یَرکَعُونَ لِلرَّغیفِ وَ یَسجُدُونَ لِلدِّرهَمِ، حَیاری سُکاری لا مُسلِمینَ وَ لا نَصاری.
زمانی بر مردم می آید که اگر نام کسی را بشنوی، بهتر از این است که او را ببینی و اگر او را ببینی بهتر از این است که وی را بیازمایی. چه اگر او را بیازمایی حالاتی [ناخوشایند] بر تو آشکار کند. دین آنها درهم هایشان است و همّ و غمشان، شکم هایشان و قبله شان، زنانشان. برای گرده ای نان، خم می شوند و برای درهم، به خاک می افتند. سرگشته اند و مست. نه مسلمانند و نه ترسا.
(بحار الانوار ، ج۷۴ ،ص ۱۶۶، ح۳۱)
- بی توجهی به دین بخاطر دنیا !؟
پیامبرخدا (صلى الله عليه و آله) فرمود :
یأتِی عَلَی النّاسِ زَمانٌ لا یُبالِی الرَّجُلُ ما تَلِفَ مِن دینِهِ إذا سَلِمَت لَهُ دُنیاهُ.
زمانی بر مردم می آید که اگر دنیای کسی به سلامت باشد، از بین رفتن دینش برای او اهمیتی ندارد. (تحف العقول ، ج۱ ، ص۵۲)
- زمانی که داشتن دین مثل داشتن آتش در کف !؟
پیامبرخدا (صلى الله عليه و آله) فرمود :
یَأتی علَی الناسِ زَمانٌ الصابِرُ علی دِینِهِ مِثلُ القابِضِ علَی الجَمرَةِ بِکفِّهِ . (فإن کانَ فی ذلک الزَّمانِ ذِئباً و إلاّ أکلَتهُ الذِّئابُ.
زمانی بر مردم می آید که شکیبای بر دین مانند کسی است که اخگری را در کف خویش گرفته باشد. (در آن زمان اگر انسان گرگ باشد می تواند زندگی کند وگرنه گرگ ها او را می خورند.
(جامع الأخبار ترجمه خویدکی ، ج ۱ ص۱۸۲)
- دین فروشی بخاطرفتنه ها !؟
پیامبرخدا (صلى الله عليه و آله) فرمود :
لَیَغشِیَنَّ اُمَّتِی مِن بَعدی فِتَنٌ کَقِطَعِ اللَّیلِ المُظلِمِ؛ یُصبِحُ الرَّجُلُ فیها مُؤمِناً وَ یُمسِی کافِراً وَ یُمسِی مُؤمِناً وَ یُصبِحُ کافِراً . یَبیعُ أقوامٌ دِینَهُم بِعَرَضٍ مِنَ الدُّنیا قَلیلٍ.
پس از من فتنه هایی همچون پاره های شب تار امّتم را فرا پوشاند چندان که آدمی بر اثر آنها شب مؤمن باشد و روز کافر و روز مؤمن باشد و شب کافر. مردمانی دین خود را به اندک متاعی از دنیا می فروشند. (كنز العمّال، ح ۳۰۸۹۳)
- زمانی که هیبت اسلام از دل برود!؟
پیامبرخدا (صلى الله عليه و آله) فرمود :
إذا عَظَّمَتْ اُمّتي الدُّنيا نَزَعَ اللّه ُ مِنها هَيْبَةَ الإسلامِ
هرگاه امّت من دنيا را بزرگ بدارند، خداوند هیبت وشكوه اسلام را از دل آنان مى گيرد.
(تنبيه الخواطر ، ج ۱، ص۷۵ )
- زمانی که قرآن در دلها کهنه شود!؟
پیامبرخدا (صلى الله عليه و آله) فرمود :
يَأتي عَلَى النّاسِ زَمانٌ يَخلُقُ القُرآنُ في قُلوبِ الرِّجالِ كَما تَخلُقُ الثِّيابُ عَلَى الأبدانِ .
روزگاری بر مردم بیاید که قرآن در دل های مردم کهنه و فرسوده شود،آنگونه که لباس ها بر بدن ها کهنه و فرسوده می شود.( تنبيه الخواطر ، ج۱، ص۲۱۷)
- آنکه حرام قرآن را حلال شمارد!؟
پیامبرخدا (ص) فرمود :
مَا آمَنَ بِالْقُرْآنِ مَنِ اسْتَحَلَّ مَحَارِمَهُ.
به قرآن ایمان نیاورده است آن کسى که محرماتش را حلال بشمارد. (بحار الانوار ، ج۷۷، ص۱۶۰)
- خواری دین موجب خواری خود انسان
امام علی (ع) فرمود:
مَنْ تَهَاوَنَ بِالدِّينِ هَانَ.
هرکس دین را خوار وبی مقدار کند خودش خوار وبیمقدار می شود.
(غررالحکم ، حدیث۱۳۶۵)
- سبک شمردن نماز
امام صادق (علیه السلام)فرمود:
قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) : لاَ يَنَالُ شَفَاعَتِي مَنِ اِسْتَخَفَّ بِصَلاَتِهِ وَ لاَ يَرِدُ عَلَيَّ اَلْحَوْضَ. پیامبر (ص) فرمود :
آنکس که نماز را سبک بشمارد نه از شفاعت من برخوردار می شود ونه در حوض کوثر بر من وارد می گردد . (کافی ، ج۶ ، ص۴۰۰)
ابو بصير گويد: برای عرض تسلیت به امّ حميده(زوجۀ امام صادق عليه السّلام)بخاطر شهادت امام صادق (ع)بر او وارد شدم و پس از ورودم امّ حميده گريست و من نيز از گريۀ او گريه کردم. آنگاه رو بمن كرده گفت اى ابا محمّد(كنيۀ ديگر ابو بصير است) كاش لحظه موت آن حضرت بودى و مي ديدى و البتّه اگر بودى عجب مي ديدى که چشمان مباركش را باز كرد و فرمود:
اِجْمَعُوا لِي كُلَّ مَنْ بَيْنِي وَ بَيْنَهُ قَرَابَةٌ.
از بستگان من هر كه هست حاضر نمائيد. وما از خويشان او و بنى هاشم هر كه بود حاضر كرديم چنان كه كسى باقى نماند. آنگاه حضرت نگاهی به همه افكند و فرمود:
إِنَّ شَفَاعَتَنَا لاَ تَنَالُ مُسْتَخِفّاً بِالصَّلاَةِ .
بدون ترديد شفاعت ما شامل حال كسى كه نماز را سبك بشمارد نخواهد شد. (ثواب الاعمال ، ج۱ ، ص۲۲۸)
(سبک شماری نماز یعنی اینکه شخص به اصل نماز اهمیت ندهد یعنی نماز را نخواند ویا گاهی بخواند وگاه نخواند ویا نماز را در وقتش نخواند تا جایی که منجر به قضا شدن شود ویا نماز را باشرائط و واجباتش نخواند وبه طور کلی نماز در زندگی او یا جا ندارد و یا اگر داشته باشد بسار ضعیف جا دارد تا جایی که بود ونبود نماز برایش مهم نیست .)
- نماز شب را سبک مشمار
امام عسکری(ع) خطاب به علی ابن بابویه فرمود :
وَ عَلَیکَ بِصَلاةِ اللَّیلِ . فَاِنَّّ النََبِیَّ (صَلَّی اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ ) اَوصی عَلِیّاً (عَلَیهِ السَّلامُ) فَقالَ: یا عَلِیُّ عَلَیکَ بِصَلاةِ اللَّیلِ عَلَیکَ بِصَلاةِ اللَّیلِ عَلَیکَ بِصَلاةِ اللَّیلِ وَ مَنِ استَخَفَّ بِصَلاةِ اللَّیلِ فَلَیسَ مِنّا.
برتو باد به نماز شب ؛ چرا که پیامبر (صَلَّی اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ) به امام علی (ع) سفارش نموده و به او فرمود :
ای علی بر تو باد به نماز شب ، بر تو باد به نماز شب ، برتو باد به نماز شب وهرکس نماز شب را سبک بشمارد از ما نیست . ( معادن الحکمة فی مکاتیب الائمّة ، ج ۲، ص ۲۶۵)
- آنکه نماز جمعه را سبک بشمارد
پیامبرخدا (ص) فرمود :
اِنَّ اللَّهَ تَعالى فَرَضَ عَلَیکُمُ الجُمُعَةَ فَمَن تَرَکَها فى حَیاتى اَو بَعدَ مَوتى اِستِخفافاً بِها اَو جُحُوداً لَها فَلا جَمَعَ اللَّهُ شَملَهُ وَ لا بارَکَ لَهُ فى اَمرِهِ اَلا وَ لا صَلاةَ لَهُ اَلا وَ لا زَکاةَ لَهُ اَلا وَ لا حَجَّ لَهُ اَلا وَ لا صَومَ لَهُ اَلا وَ لا بِرَّ لَهُ حَتّى یَتُوبَ .
خداوند نماز جمعه را بر شما واجب کرده است. پس هر کس آن را در حیات من یا بعد از وفات من از روى استخفاف یا انکار ترک کند خداوند او را پریشان می‌کند و به کار او برکت نمی‌دهد.
بدانید نماز او قبول نمی‌شود، بدانید زکات او قبول نمی‌شود، بدانید حج او قبول نمی‌شود، بدانید اعمال نیک او قبول نخواهد شد تا از این کار توبه کند. (عوالى اللالى، ج ۲، ص ۵۴، ح ۱۴۶)
- سه کس را سبک مشمار
امام صادق (عليه السّلام) فرمود:
اَلعاقِلُ لا يَستَخِفُّ بِأحَدٍ.
وَ أحَقُّ مَن لا يُستَخَفُّ بِهِ ثَلاثَةٌ : اَلعُلَماءُ وَ السُّلطانُ وَ الإخوانُ ؛ لِأ نَّهُ مَنِ استَخَفَّ بِالعُلَماءِ أفسَدَ دينَهُ وَ مَنِ استَخَفّ َ بِالسُّلطانِ أفسَدَ دُنياهُ وَ مَنِ استَخَفَّ بِالإخوانِ أفسَدَ مُرَوَّتَهُ .
وشایسته ترین افرادی که نباید سبک شمرده شوند سه گروهند : علماء ، سلطان و برادران دینی ؛ زیرا هرکس علماء را سبک بشمارد دین خود را تباه نموده است وهرکس سلطان را بی مقدار خواند دنیای خود را از بین برد و آنکه برادران دینی را سبک شمرد مروت ومردانگی خود را تباه ساخت.
(عوالم العلوم، ج۲۰ ، ص۷۸۱)
- زمانی که عالم دینی بالباس خوب شناخته شود!؟
پیامبرخدا (صلى الله عليه و آله) فرمود :
سَيَأتي زَمانٌ عَلى اُمَّتي لا يَعرِفُونَ العُلَماءَ إلاّ بِثَوبٍ حَسَنٍ ، وَ لا يَعرِفُونَ القُرآنَ إلاّ بِصَوتٍ حَسَنٍ ، وَ لا يَعبُدُونَ اللّه َ إلاّ في شَهرِ رَمَضانَ ؛ فَإذا كانَ كَذلِكَ سَلَّطَ اللّه ُ عَلَيهِم سُلطاناً لا عِلمَ لَهُ وَ لا حِلمَ لَهُ وَ لا رَحمَ لَهُ .
بزودى زمانى بر امّت من بيايد كه علما را جز به لباس نيكو نشناسند و قرآن را جز به صداى خوش و خدا را جز در ماه رمضان عبادت نكنند. پس، هرگاه چنين زمانى فرا رسد، خداوند فرمانروايى بر آنان مسلّط گرداند كه نه علم دارد و نه بردبارى و نه رحم. (جامع الأخبار،ص ۳۵۶، ح۹۹۸ )
- تحقیر مومن ممنوع
امام صادق( عليه السلام) فرمود :
مَن حَقّر مُؤمِناً مِسْكيناً لَم يَزَلِ اللّه ُ لَهُ حاقِراً ماقِتاً حَتّى يَرجِعَ عَن مَحْقَرَتِهِ إيّاهُ.
هرکس مومن مسکینی را کوچک وحقیر شمارد خداوند متعال همواره او را حقیر می شمارد ونسبت به او خشمگین است تا مگر از اقدام تحقیرانه اش نسبت به آن مومن مسکین برگردد.
(التمحيص ، ص۵۰، ح۸۹ )
- سبکشماری مومن نوعی تضییع حرمت خدا
امام صادق (علیه السلام) فرمود:
وَ مَنِ اسْتَخَفَّ بِمُؤْمِنٍ فَبِنا اسْتَخَفَّ وَضَیَّعَ حُرْمَةَ اللَّهِ عَزَّوجلَّ.
هرکس مومنی را سبک شمارد در حقیقت ما را سبک شمرد وحرمت خداوند عزیز وجلیل را تباه ساخت. (وسائل ، ج۸ ، ص۵۹۲)
در یک روایتی کلمه “غیر مسکین” هم وارد شده چنانکه از امام صادق (ع) نقل شده که فرمود:
مَنْ حَقَّرَ مُؤْمِناً مِسْكِيناً أَوْ غَيْرَ مِسْكِينٍ لَمْ يَزَلِ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ حَاقِراً لَهُ مَاقِتاً حَتَّى يَرْجِعَ عَنْ مَحْقَرَتِهِ إِيَّاهُ . هرکس مومن مسکین ویا غیر مسکینی را کوچک وحقیر شمارد خداوند متعال همواره او را حقیر می شمارد ونسبت به او خشمگین است تا مگر از اقدام تحقیرانه اش نسبت به آن مومن مسکین وغیر مسکین برگردد. (کافی ، ج۲، ص۳۵۱)
- استخفاف مومن استخفاف اهلبیت است
از امام صادق (ع)
عَنْ أَبِي هَارُونَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ لِنَفَرٍ عِنْدَهُ وَ أَنَا حَاضِرٌ مَا لَكُمْ تَسْتَخِفُّونَ بِنَا؟
قَالَ فَقَامَ إِلَيْهِ رَجُلٌ مِنْ خُرَاسَانَ فَقَالَ مَعَاذٌ لِوَجْهِ اللَّهِ أَنْ نَسْتَخِفَّ بِكَ أَوْ بِشَيْءٍ مِنْ أَمْرِكَ.
فَقَالَ بَلَى إِنَّكَ أَحَدُ مَنِ اسْتَخَفَّ بِي.
فَقَالَ مَعَاذٌ لِوَجْهِ اللَّهِ أَنْ أَسْتَخِفَّ بِكَ .
فَقَالَ لَهُ وَيْحَكَ أَ وَ لَمْ تَسْمَعْ فُلَاناً وَ نَحْنُ بِقُرْبِ الْجُحْفَةِ وَ هُوَ يَقُولُ لَكَ احْمِلْنِي قَدْرَ مِيلٍ فَقَدْ وَ اللَّهِ أَعْيَيْتُ وَ اللَّهِ مَا رَفَعْتَ بِهِ رَأْساً وَ لَقَدِ اسْتَخْفَفْتَ بِهِ وَ مَنِ اسْتَخَفَّ بِمُؤْمِنٍ فِينَا اسْتَخَفَّ وَ ضَيَّعَ حُرْمَةَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ
ابو هارون مى‌گويد: من در خدمت امام صادق عليه السّلام بودم كه به چند تن فرمود:
چرا شما ما را سبك مى‌شماريد؟
پس مردى خراسانى برخاست و گفت:بخدا پناه مى‌بريم از اينكه به تو يا چيزى از اوامر تو بى‌توجّه باشيم و آن را سبك انگاريم.
امام عليه السّلام فرمود: آرى تو خود يكى از كسانى هستى كه مرا سبك مى‌شمارى.
او گفت: بخدا پناه مى‌برم از اينكه شما را سبك بشمارم.
امام عليه السّلام فرمود: واى بر تو!آيا نشنيدى فلانى وقتى كه ما نزديك جحفه بوديم به تو مى‌گفت: مرا به مسافت يك ميل سوار كن كه بخدا وامانده‌ام . و بخدا سوگند تو به او نگاه هم نكردى و هيچ پاسخى بدو ندادى و او را سبك شمردى و هر كس مؤمنى را سبك شمرد ما را سبك شمرده است و احترام خداوند را تباه ساخته است. (روضه کافی ، ج ۱ ، ص ۱۳۹ و وسائل الشیعه ، ج ۱۲ ، ص ۲۷۲ )
- پرهیز از ناچیز شمردن امانت
امام على (عليه السلام) در نامه اى به يكى از كارگزاران خود كه براى جمع آورى زكات فرستاده بود فرمود :
… وَ مَنِ اسْتَهَانَ بِالْأمَانَةِ وَ رَتَعَ فِى الْخِيَانَةِ وَ لَمْ يُنَزِّهْ نَفْسَهُ وَ دِينَهُ عَنْهَا فَقَدْ أَحَلَّ بِنَفْسِهِ الذُلَّ وَ الْخِزْيَ فِي الدُنْيا وَ هُوَ في الاْخِرَةِ أذَلُّ وَ أخْزَى. وَ إنَّ أعْظَمَ الخِيانَةِ، خِيَانَةُ الأُمَّةِ، وَ أفْظَعَ الْغِشِّ غِشُّ الأئِمَّةِ. والسلامُ.
آن كس كه امانت را خوار وسبک انگارد و از سر خیانت به چرای اموال مردم به پردازد وخود و دین خويش را از خيانت كارى پاكيزه نگرداند خواری ورسوایی خود را در همین دنیا مباح و روا شمرده و در عالم آخرت خوارتر و ذليل تر خواهد شد.
قطعا بزرگ ترين خيانت خيانت به ملت است و زشت ترين دغل كارى، دغل كارى با پيشوايان است. والسلام. (نهج البلاغه، نامه ۲۶ )
- حرمت سه چیز باید حفظ شود
پیامبرخدا (ص) فرمود :
إنَّ لِلّه ِِ تَعالى حُرُماتٍ ثَلاثاً مَن حَفِظَهُنَّ حَفِظَ اللّه ُ لَهُ أمرَ دينِهِ وَ دُنياهُ وَ مَن لَم يَحفَظهُنَّ لَم يَحفَظِ اللّه ُ لَهُ شَيئًا : حُرمَةَ الإِسلامِ ، وَحُرمَتي ، وَحُرمَةَ عِترَتي .
خداى متعال را سه حرمت است كه هركس آنها را نگهدارد خداوند كار دين و دنياى او را حفظ كند و هر كه آنها را نگه ندارد، خداوند هيچ چيز او را حفظ نكند: حرمت اسلام، حرمت من و حرمت عترتم. (خصال، ص ۱۴۶ ، ح ۱۷۳ )
- سبک شماری گناه ممنوع
پیامبرخدا (ص) فرمود :
یا عِبادَ اللهِ فَاحذَرُوا الاِنهِماکَ فِی المَعاصی وَالتَّهاوُنَ بِها فَاِنَّ المَعاصی یَستَولی بِهَا الخِذلانُ عَلى صاحِبها حَتّى یُوقِعَهُ فیما هُوَ أعظَمُ مِنها، فَلا یَزالُ یَعصی وَ یَتَهاوَنُ وَ یَخذُلُ وَ یُوقِعُ فیما هُوَ أعظَمُ مِمّا جَنى حَتّى یُوقِعَهُ فی رَدِّ وِلایَةِ وَصِیِّ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیهِ وَآلِهِ وَدَفعِ نَبُوَّةِ نَبِیِّ اللهِ، وَلا یَزالُ أیضاً بِذلِکَ حَتّى یُوقِعَهُ فی دَفعِ تَوحیدِ اللهِ، وَالاِلحادِ فی دینِ اللهِ.
ای بندگان خدا ! از زیاده روی وفرورفتن در گناهان وناچیز وخوار شمردن آن بر حذر باشید چرا که معاصی موجب خذلان الهی شده تا جایی که عاصی را به چیزی بزرگتر از گناه وا می دارد .
پس به همین ترتیب همچنان گناه می کند وگناه را سبک می شمارد و دچار خذلان می گردد ونیز همچنان همواره وارد گناه بزرگتر وجنایت شدید تر می گرددتا جایی که ولایت وصی پیامبر را رد می کند وحتی نبوت پیامبر(ص) را انکار می نماید وهمچنان به همین نحو ادامه می یابد تا حدی که دیگر توحید خدا را رد می کند ومرتکب الحاد در دین خدا می شود. (مستدرک الوسائل ، ج۲، ص۳۱۳ ، ح۶).
- گناه را ناچیز و حقیر نشمار
امام علی (ع) فرمود:
أَشَدُّ الذُّنُوبِ مَا اسْتَخَفَّ بِه صَاحِبُهُ.
سخت ترین گناهان گناهی است که گنهکار آن را سبک بشمارد . (نهج البلاغه ، حکمت ۴۷۷)
امام علی (علیه السلام)فرمود :
أَشَدُّ الذُّنُوبِ مَا اسْتَهَانَ بِهِ صَاحِبُهُ.
سخت ترین گناه آن گناهی است که صاحب ومرتکبش آن را ناچیز وحقیر بشمارد.
(نهج البلاغه، حکمت ۳۴۸)
- خواری پنج چیز موجب خسارت پنج چیز
روایت شد که پیامبر (ص) فرمود:
مَن اَهانَ خَمسَةً خَسِرَ خَمسَةٌ . مَنِ استَخَفَّ بِالعُلَماءِ خَسِرَ الدّينُ. وَ مَنِ استَخَفَّ بِالاُمَراءِ خَسِرَ الدُّنيا . وَ مَنِ استَخَفَّ بِالجيرانِ خَسِرَ المَنافِعُ. وَ مَنِ استَخَفَّ بِالاَقرِباءِ خَسِرَ المَوَدَّةُ . وَ مَنِ استَخَفَّ بِاَهلِهِ خَسِرَ طيبُ المَعيشَةُ .
آنکه پنج چیز را خوار نماید پنج چیز خسارت خواهند دید. آنکه عالم را سبک بشمارد دین خسارت می بیند. وآنکه حاکمان را سبک بشمارد زندگی دنیا خسارت می بیند و آنکه همسایگان را سبک بشمارد منافع وسودمندیها خسارت می بیند و آنکه خویشان را سبک بشمارد مودت ومحبت آسیب می بیند. و آنکه اهل خود را سبک بشمارد گوارایی زندگی آسیب خواهد دید. (میزان الحکمه ،ج۱ ، ص ۴۲۸ )
- عاقل کسی را سبک نمی شمارد
امام صادق (عليه السّلام) فرمود:
اَلعاقِلُ لا يَستَخِفُّ بِأحَدٍ.
عاقل کسی را سبک نمی شمارد.
(عوالم العلوم، ج۲۰ ، ص۷۸۱)
- سبک شماری خود را برنتاب
امام صادق (علیه السلام) فرمود:
مَن أكرَمَكَ فَأكرِمهُ و مَنِ استَخَفَّ بِكَ فأكرِم نَفسَكَ عَنهُ .
هر كه ترا گرامى داشت، او را گرامى بدار و هركه تو را خوار وسبک شمرد، خودت را از او منزّه و بر كنار بدار. (الدرّة الباهرة، ص ۳۱)
