اندیشه بنان موسسه فرهنگی
مروری بر شناسنامه امام علی ابن ابیطالب (ع)
والدین حضرت
پدرش ابوطالب .
ابوطالب که نامش عمران ویا عبد مناف است شاعر بود ، فردی وجیه المله وانسانی باشخصیت بود ،کلید دار کعبه ، متصدی زمزم که او مجددا آن را لایروبی واحیاء نمود . مرد باسخاوت بوده وبرای پیامبر(ص) خیلی زحمت کشید ودشمن از او می ترسید وروی دفاع او از پیامبر(ص) هم خیلی حساب می کرد . در سال دهم هجرت از دنیا رفت وپس از فوت او بود که پیامبر(ص) دستور هجرت یافت.
مادرش فاطمه بنت اسد
وی زنی باشخصیت که برای پیامبر (ص) خیلی زحمت کشید . در واقع مادر دوم او به شمار می آمد قبرش در بقیع است .کسی است که دیوار کعبه برای او شکافته شد تا علی (ع) به دنیا آید .
پس از فوت او پیامبر در تشییع او شرکت نموده ونمازمیت با هفت تکبیر بر او خوانده وقبل از دفن در قبر او خوابیده تا فشار قبر نداشته باشد و دستور داده عبای خودرا به تن او به پوشانند ودر تلقین به او کمک کرد تا گواهی به امامت پسرش علی (ع) در برابر نکیر ومنکر بدهد .
یازدهمین نفری است که به پیامبر ایمان آورد. پیامبر (ص) فرمود : هیچکس پس از ابوطالب به اندازه فاطمه بنت اسد برایم زحمت نکشید.
خودش به فضیلتی که خداوند به او لطف کرده اذعان نموده فرمود:
اِنّی فُضِّلتُ عَلی مَن تَقَدَّمَتنی مِنَ النِّساءِ لِاَنَّ آسِیَهَ بِنتَ مُزاحِمَ عَبَدَتُ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ سِرّاً فی مَوضِعٍ لا تُحِبُّ اَن تَعبُدَ اللهَ اِلَّا اضطِراراً وَ اَنَّ مَریَمَ بنَتِ عِمرانَ هَزَّتِ النَّخلَهَ الیابِسَهَ بِیَدِها حَتّی أکَلَت مِنها رُطَباً جَنِیّاً وَ اَنّی دَخَلتُ بَیتَ اللهِ فَأکَلتُ مِن ثِمارِ الجَنّهِ وَ اَوراقِها (بحار الانوار ، ج۳۵ ، ص۸ )
من بر زنهای گذشته برتری داده شدم چراکه آسیه بنت مزاحم خداوند متعال را پنهانی آن هم در مکانی که دوست نداشت خداوند را در آن مکان عبادت کند جز از سر اضطرار (کاخ فرعون) عبادت نمود . و مریم دختر عمران شاخه درخت خرمای خشک را با دست خود تکان داد وخرمای تازه دریافت نمود در حالیکه من در خانه خدا (که علنی شایسته عبادت بود) وارد شدم واز میوه ها وبرگهای بهشتی ارتزاق نمودم (لازم نبود خود زحمتی برای تهیه غذا تحمل کنم چنانکه مریم تحمل کرد) (بحارالانوار ، ج۳۵ ، ص۸)
تاریخ ولادت
در سیزدهم رجب سال سی ام از واقعه عام الفیل به دنیا آمد. (پس باپیامبر(ص) سی سال فاصله دارد . یعنی پیامبر(ص) سی سال از او بزرگتر است . در نتیجه در سال بعثت ایشان ده ساله بودکه به پیامبر ایمان آورد وبیست ودوساله بود که ازدواج نمود واو چهارمین پسر این خانواده است یعنی عقیل ، جعفر، طالب وعلی ع وخواهرشان فاخته معروف به ام هانی .)
القاب حضرت
القاب حضرت زیادند از جمله :امیر المومنین ، یعسوب الدین (یعسوب زنبور نگهبان درب کندوها که صالح را از فاسد جدا می کند وصالح را به کندو راه می دهد وفاسد را دو نیم می کند. علی ع هم دربان بهشت است تا صالحان را وارد بهشت وفاسدان را وارد جهنم کند ) مرتضی .
کنیه ها
ابوالحسن ، ابوتراب ، ابو الحسنین ،ابوالریحانتین
همسران
فاطمه (س)،أمامه، ام البنین ، اسماء بنت عمیس ،لیلا بنت مسعود ، ام حبیب ، خوله ، ام سعیددختر عروه ابن مسعود ثقفی ، مخبأه دختر امرء القیس ابن عدی کلبی.
اسامی :
حیدر که مادرش انتخاب کرد تا هم معنی با نام پدرش باشد . حیدر یعنی شیر خشمگین . ولی ابوطالب او را علی نامید تا در آینده آوازه بلند پیدا کند. گفته می شود این نام از سوی خدای متعال بر گزیده شد واز مقام عالی اعلی مشتق شد . گویند فاطمه بنت اسد که از کعبه برون آمد وبه خانه می رفت از هاتفی شنید که گوید اسم او را علی بگذار .
یافاطمه سمیه علیا فهو علی والله العلی الاعلی یقول : انی شققت اسمه من اسمی وادبته من ادبی و وقفته علی غامض علمی وهوالذی یکسرالاصنام فی بیتی وهوالذی یؤذن فوق ظهر بیتی ویقدسنی ویمجدنی فطوبی لمن احبه واطاعه و ویل لمن ابغضه وعصاه(بحار الانوار ، ج۳۵ ، ص۹)
ای فاطمه نام او را علی بگذار چرا که او علی وبلند مرتبه است .خداوند علی اعلی می فرماید: نام او را از نام خود مشتق نمودم واو را با ادب خود مؤدب کردم واو را برغامض علم خود واقف نمودم واو کسی است بالا ی بام خانه ام اذان گوید ومرا تقدیس وتمجید نماید . پس خوش به حال کسی که او را دوست بدارد واطاعت نماید . و وای برکسی که نسبت به او بغض به ورزد ونافرمانی نماید .
محل ولادت
محل ولادت حضرت کعبه است که معروف است . اهل سنت هم قبول دارند . قضیه از این قرار است که فاطمه بنت اسد کنار کعبه بهر طواف رفت ناگهان درد زایمان فرا رسید وبه کعبه التجاء یافت همین جایی که اکنون مستجار نام دارد پناه آورد . عرض کرد:
اِنّی مُومِنُهٌ بِکَ وَ بِما جاءَ مِن عِندِکَ مِن رُسُلٍ وَکَتُبٍ وَ اِنّی مُصَدِّقَهٌ بِکَلامِ جَدّی اِبراهیمَ الخَلیلَ وَ اِنّهُ بَنَی البَیتَ العَتیقَ فَبِحَقِّ الَّذی بَنی هذَا البَیتَ وَ بِحَقُّ المَولُودِالَّذی فی بَطنی لَمّا یَسّرتَ عَلَیّ َ وِلادَتی (بحار الانوار ، ج۳۵ ، ص۸)
خدایا به تو و به پیامبران وکتب آسمانی ات ایمان دارم . وسخن جدم ابراهیم خلیل تصدیق دارم واینکه او این بیت عتیق را بنا نمود پس به حق آن کسی که این بیت عتیق را بنا نمود وبحق فرزندی که در شکم دارم زایمان را بر من آ سان فرما .
ناگهان دیوار کعبه شکافت و ایشان وارد شد سپس دیوار به حال اول برگشت . پس از سه روز از کعبه بیرون آمد.
خانه خدا مثل مسجد بل مهمتر از مسجد است وهیچ یک از افراد جنب، حایض ونفساء نمی تواند در آن وارد شود چه رسد که بخواهد در آن زایمان کند. از این رو است که به حضرت مریم (س)ندای اخرجی از مسجد که محل عبادت او بود داده شد تا در مسجد زایمان نکند.
به عکس به فاطمه بنت اسد(س) ندای ادخلی داده شد آن هم نه از در که از دیوار آن هم دیواری که شکافته شد وآنگاه جفت گردید . آن هم توسط مردم شکافته نگردید بلکه توسط نیروی غیب شکافته ومسدود گردید .
قطعا این از عجائب تاریخ است هم از نظر مادی وهم از نظر معنوی اما از نظر مادی که دیوار با نیروی نامرئی شکافته شود وبسته گردد واما از نشر معنوی ورود یک زن برای زایمان در مقدس ترین مکان زمین ونه تنها اجازه ورود داده شد که امر به ورود داده شد.
سند حادثه
از اینکه حضرت امیر المومنین (ع) در خانه خدا به دنیا آمد تردید ی نیست و فریقین یعنی علمای شیعه وسنی آن را قبول دارند.
محمد مالکی از علمای اهل سنت در این رابطه گوید:
علی(ع) در مکه مشرفه ، داخل بیت الحرام در روز جمعه سیزدهم از ماه خدا رجب سال سی ام عام الفیل به دنیا آمد… و تا آن روزبه جز او کسی در بیت حرام متولد نگردید. واین خود فضیلت ویژه یی است که خداوند متعال جهت تجلیل او واعتلاء شأن او و افشاء واعلان کرامت او به او اختصاص داد .(بحار الانوار ، ج۳۵ ، ص۸ و الفصول المهمه ، ص ۱۲و۱۳)
حاکم نیشابوری گوید: ولادت علی(ع) در داخل کعبه به طورتواتر به ما رسیده است (مستدرک حاکم، ج۳ ، ص۴۸۳)
عکس العمل خانواده
پس از خروج ازکعبه وحرکت به سمت خانه خود کسی او را دید وسریع خود را به خانه اش رساند که مژده فاطمه بنت اسد با نوزاد به خانه می آید . همه در آمدند از جمله ابوطالب وییامبر (ص) که آن وقت سی سالش بود وهنوز پیامبرنگردیده بود .
پیامبر(ص) او را گرفت وبغل کرد وزبان خود را در دهان او نهاد .
ابوطالب برای او تعدادی شتران قربانی نمود و ولیمه داد وهمه مردم را دعوت کرد تا از ولیمه استفاده نمایند نهایت اول بروند طواف بکنند سپس بیایند به خانه ابو طالب وبه علی سلام بدهند .
قالَ هَلُمُّوا وَ طُوفُوا بِالبَیتِ سَبعاً وَ ادخُلُوا وَ سَلِّمُوا عَلی عَلِیٍّ وَلَدی.(بحار الانوار ، ج۳۵ ، ص۱۸)
رمزولادت در کعبه
رمز ولادت درکعبه آن است تا اهل قبله بدانند نماز به سمت قبله باید همراه باشد با مهر ومحبت علی(ع) وبا ولایت واطاعت علی (ع) هرکه اهل نماز است باید اهل ولایت هم باشد آن کس که روی خود را به قبله می کند دل خود را به عمق خانه خدا که خاستگاه علی است بنماید.
آنگونه که از حدیث سلسله الذهب به دست می آید شرط توحید ولایت اهلبیت است .
روی علی است قبله این دل حق پرست ما کوی علی است منزل وجایگاه نشست ما
بوی علی است باعث حال خراب ومست ما سوی علی است هر زمان به التماس دست ما
پیامبر (ص) خطاب به حضرت علی (ع) فرمود :
يَا عَلِيُّ ! لَوْ أَنَّ عَابِداً عَبَدَ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ مِثْلَ مَا قَامَ نُوحٌ فِي قَوْمِهِ وَ كَانَ لَهُ مِثْلُ جَبَلِ أُحُدٍ ذَهَباً فَأَنْفَقَهُ فِي سَبِيلِ اَللَّهِ وَ حَجَّ أَلْفَ عَامٍ عَلَى قَدَمَيْهِ ثُمَّ قُتِلَ بَيْنَ اَلصَّفَا وَ اَلْمَرْوَةِ مَظْلُوماً وَ لَمْ يُوَالِكَ يَا عَلِيُّ لَنْ يَشَمَّ رَائِحَةَ اَلْجَنَّةِ وَ لَنْ يَدْخُلَهَا.
اگر بنده یی به اندازه عمر نوح خداوند را عبادت کند وبه میزان کوه احد طلا در راه خداوند متعال هزینه نماید وعمرش آن قدر طولانی شود که هزار سال باپای پیاده حج انجام دهد وسپس بین صفا ومروه از روی ستم به شهادت یرسد اما ولایت ترا یاعلی نداشته باشد او بوی بهشت را استشمام نمی کند و وارد بهشت نمی شود. (بحار الانوار ، ج۲۷ ، ص۱۹۴)
امام باقر (ع) فرمود:
إنَّما اُمِرَ النّاسُ : أنْ يَأتوا هذهِ الأحْجارَ فيَتطوّفوا بها ، ثُمَّ يَأتُونَنا فيُخْبِرونا بوَلايَتِهِم ، ويَعْرِضوا علَينا نُصْرَتَهُم .
مردم فرمان دارند كه بيايند وبر گرد اين سنگها بگردند و پس از آن نزد ما بيايند و نسبت به ما اظهار ولايت و دوستى كنند و هوادارى شان را از ما اعلام نمايند. (عیون اخبار الرضا ،ج۲ ، ص۲۶۲)
من اربه قبله رو کنم به عشق روی او کنم اقامه صلوه را به گفتگوی او کنم
گر از وطن سفرکنم سفر به سوی او کنم زحج وبیت بگذرم طواف کوی او کنم
این عظمت به خاطر مادر ویا بخاطر فرزند؟
شاید گفته شود که این همه به خاطر مادر بود چون فاطمه بنت اسد از زنان بزرگ تاریخ ومورد محبت پیامبر گرامی اسلام که شرح آن دربحث مادر گذشت.
وشاید گفته شود که بخاطرعظمت فرزند بود ، چون امیر المومنین دومین شخصیت جهان بشریت است وبارسول خدا ازیک نور واز یک شجره پدید آمدند که مصادیق عظمت او دربحث ویژگیهای امام علی (ع) گذشت.
اما حق این است این لطف الهی بخاطر عظمت هردو عزیز وعظمت مادر وفرزند هردو است یعنی عظمت ولیاقت هردو موجب شد تا این حادثه مبارک در بیت الله حادث گردد. هرچند ممکن است سهم فرزند بیشتر از مادر باشد.
سن ازدواج بیست وسه ساله بود که ازدواج کرد.
خواستگاری . خودش به خواستگاری فاطمه (س) پیش رسول خدا (ص) رفت. پیامبر (ص) با فاطمه مشورت کرد واز علی تعریف کرد وسکوت فاطمه (س) را علامت رضا دانست .
خطبه عقد را پیامبر خواند (هم ایجاب وهم قبول)
مهریه وجهیزیه از طریق فروش زره که پانصد درهم بابت مهریه وپانصد درهم بابت جهیزیه .
تهیه جهیزیه توسط بلال وابوبکروخود امیر المومنین صورت گرفت وبه رؤیت رسول خدا رسید وفرمود: خدایا ! زندگی بر کسانی که اکثر لوازم شان سفالین است مبارک فرما .
عروسی
پیشنهاد عروسی پس از یک ماه از عقد از سوی عقیل وجعفر بود . آنها به ام سلمه واو به او ایمن ودیگر زنها وآنها به پیامبر وپیامبر (ص) هم قبول کرد . فرمود : علی بیاید .
